مدل دین‌شناسانه الهیات دوبُنی محمد قطبی در مجموعه نوشتار ۱۲ گانه الهیات دوبُنی که پیشتر در وبسایت فرهنگی صدانت منتشر شد، تلاش شد تا روشی برای موزن کردن جهان شخصی و جهان پیرامونی مومنان در امر دینی و پیشنهادی برای پروژه اجتماعی نواندیشی دینی ارائه شود. چنین انسانی، موحدچندساحتی یا به تعبیر شریعتی مسلمان تمام یا منِ […]
پاسخ جدید آقای علوی تبار را به فال نیک میگیرم چون ادامه این مباحث میتواند روشنگر نکات مبهم و البته بسیار مهم جریان های فکری در چهار دهه اخیر باشد و نشان دهد که چرا برخی گره های فکری مبتلابه جامعه ما همچنان ناگشوده مانده و باز نمیشود. این پاسخ جدید تحت عنوان «اختیارگرایی پوشش […]
آقای علیرضا علوی تبار در مقاله ای در سایت روزنامه سازندگی به نقد نوشته من در سیاستنامه شماره ۱۲ پرداخته اند که مطابق معمول نوشته های روشنفکران دینی آکنده از مغالطه، پراکنده گویی و تناقض است و چیزی جز تکرار مکررات و طفره رفتن از پاسخگویی به پرسش های اساسی نیست. پیش از وارد شدن به بحث […]
چاپ نخست این کتاب در سال ۱۳۷۷ منتشر شد، زمانی که یک سالی از پیروزی چپ های اسلامی قدیمی در قامت اصلاح طلبان جدید در انتخابات ریاست جمهوری ۲ خرداد ۱۳۷۶ می‌گذشت و مباحث مربوط به جامعه مدنی، دموکراسی و آزادی سیاسی بسیار داغ بود. اکنون بیش از ۲۰ سال از آن زمان میگذرد و […]
در نوشتار «”مسأله شر” ایرانی؛ خدا کجا بود …؟»، یاسر میردامادی -پژوهشگر فلسفه و دین- با اشاره به انتشار کتابی درباره “مسئله شر” به زبان فارسی به “شر” در ادبیات دینی مسیحیت و یهودیت و اسلام پرداخته است. گرچه مسأله شرّ در فلسفه و الهیّات اسلامی معاصر، به هر دلیل یا علّتی، چندان مسأله‌ای محوری […]
در طول تاریخ دو نوع مستحیل شدن و نفی اراده برای نوع انسان وجود داشته است؛ مستحیل شدن کهنه و نو. مستحیل شدن کهنه در دینداری سنتی به صورت مستحیل شدن در خدا و خدایان و همچنین ذوب شدن در مراد و مرشد، ولی و مولا، کاهن و مرجع و مانند آنها و در سیاست […]
در فصل نخست و در مجموعه نوشتار “توحید اجتماعی-سیاسی“، به جهان‌بینی توحیدی دوبعدی (توحید ذهنی-فلسفی در جهان شخصی و توحید اجتماعی-سیاسی در جهان پیرامونی) و در فصل دوم و مجموعه نوشتار “عرفان اجتماعی” به سلوک معنوی دوبعدی (سلوک فردی در جهان شخصی و عرفان اجتماعی در جهان پیرامونی) مبتنی بر آن جهان‌بینی پرداخته شد. در […]
قبض و بسط تئوریک شریعت، نظریه تکامل معرفت دینی نام کتابی است که در سال ۱۳۷۰ در فضای فکری- فرهنگی جامعه ما منتشر شد. اما پیش از آن ، انتشارش به صورت سلسله مقالاتی در مجله کیهان فرهنگی از سال ۱۳۶۷ آغاز شد و بنابراین امسال سی‌امین سال انتشار این نظریه است. باشگاه اندیشه، به […]
در ادامه‌ی مجموعه نوشتار توحید اجتماعی-سیاسی و در نخستین مقاله از مجموعه نوشتار عرفان اجتماعی تحت عنوان “عرفان اجتماعی بر بستر توحید اجتماعی سیاسی” گفته شد که موحد چندساحتی، از آن رو که توحیداش تک‌ساحتی نیست، سلوک معنوی او نیز در بعد فردی خلاصه نشده و سلوکی مبتنی بر عرفان اجتماعی است. همچنین بر این […]
جناب رضا بابایی و جناب محمدتقی سبحانی در دو متن جداگانه به طرح ادعاهایی درباب ربط و نسبت سه سازه‌ی مفهومی، یعنی تصوف و روشنفکری دینی و فقه پرداخته‌اند که در اینجا با تساهل آنها را به ترتیب سه متغیر الف و ب و ج می‌نامم. نگارنده نه دل در گرو روشنفکری دینی دارد، نه […]
