به صورت کلی، نظریه‌های درباره مدرنیته را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: ادعای دسته اول -که می‌توان آن‌ها را نظریه مدرنیزاسیون نامید- آن است که تنها یک شکل زندگی مدرن وجود دارد و آن همان چیزی است که اکنون در غرب محقق شده است؛ یعنی شکل زندگی‌ای که نظام اقتصادی‌اش، نظام سرمایه‌داری مبتنی بر […]
شک‌‌‌گرایی و نظریه سیاسی در اندیشه اوکشات عارف عبادی، پست‌‌‌دکترا نظریه سیاسی اجتماعی، دانشگاه کمبریج مجله ماهنامه قلم یاران شماره ۳۰ در یک تقسیم‌‌‌بندی کلی، شاید بتوان متفکران سیاسی مغرب زمین را (از عصر روشنگری به این سو) به دو اردوگاه اصلی تقسیم کرد. یک طرف، اندیشمندانی قرار دارند معتقد بر اینکه عقل آدمی عنصری […]
اگر بخواهیم وضع مطلوب آدمی را توصیف کنیم، دو اصطلاح بسیار پرکاربرد است: شادکامی [happiness] و نیک‌زیستی [well-being]. کل مباحثی که در این حوزه مطرح می‌شود به سه بخش مهم تقسیم‌کرده‌اند: ۱) نظریه‌های شادکامی یا نیک‌زیستی؛ ۲) چه چیزی ما را شادکام می‌کنند یا علل نیک‌زیستی کدامند؛ ۳) چگونه می‌توان شادکامی یا نیک‌زیستی را در […]
درس‌گفتارهای تاریخ فلسفه معاصر غرب، دوره‌ای از تاریخ فلسفه را بررسی می‌کند که از اواخر قرن نوزدهم آغاز می‌شود و تا پایان قرن بیستم ادامه می‌یابد. در این دوره، محمدمهدی اردبیلی برای دانشجویان مقطع کارشناسی فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی در پاییز و زمستان ۱۳۹۸، آرای ۸ فیلسوف را به‌عنوان نمایندگانِ مؤثر نگرش‌های فلسفی این دوران […]
شناخت فلسفی یا ستیز ایدئولوژیک نوشته محمد منصور هاشمی منتشر شده در مجله تلاش (آلمان) آرامش دوستدار از متفکران ایران در روزگار ماست به این معنا که کوشیده است به نسبت تاریخی ایرانیان با دنیای متجدد بیندیشد و به تبیین وضع ما در قبال غرب بپردازد. حاصل این کوشش نقد و نظرهای اوست درباره فرهنگ […]
خانیکی: سرمایه اجتماعی ما در معرض مخاطرات بزرگی قرار دارد امروزه جامعه‌شناسان بر این عقیده‌اند که جامعه ایرانی دچار افول مسئولیت اجتماعی شده است. کاهش مسئولیت اجتماعی بین شهروندان، جامعه را دچار آنومی اجتماعی کرده است. از همین رو جامعه‌شناسان بر این باورند اگر فکری برای وضعیت اجتماعی ایران نشود، هر روز شاهد آسیب‌هایی جدی‌تر […]
تاریخ فلسفه‌ی قرون وسطی، عرصه‌ی گسترده‌ای در تاریخ اندیشه محسوب می‌شود، هم از حیث گستره‌ی زمانی و هم از جهت گستردگی و درهم‌تنیدگیِ سنت‌های گوناگون فکری برخاسته از فلسفه‌ی یونان باستان و یونانی‌مأب و رمی، و به ویژه تأثیر مسیحیت و دین وحیانی، و همچنین از این حیث که فلسفه‌ی قرون وسطی، نقطه‌ی تلاقی و […]
همان طور که لابد می‌پذیرید جایگاه جان رالز (۲۱ فوریۀ ۱۹۲۱ – ۲۴ نوامبر ۲۰۰۲) در فلسفه سیاسی و فلسفه اخلاق قرن بیستم تقریباً بی‌نظیر است. او نامی بلند آوازه در گسترۀ لیبرالیسم سیاسی است که در این عرصه حتی شانه به شانۀ جان استوارت میل نیز می‌زند. برای نخستین پرسش اشاره به مبانی و […]
خودبنیادی یا خودمختاری Autonomy به معنای توانایی برای تصمیم‌گیری و هدایت خود است. خودبنیادی را باید به صورت طیفی دید که سر دیگر آن دگربنیادی Heteronomy است. فرد، جامعه یا سیستمی خودبنیادتر است که خودش به آنچه فکر یا عمل می‌کند باور داشته باشد و در برابر تلاطم‌های بیرونی با ثبات‌تر باشد. خودبنیادی مهمترین مولفه […]
جاناتان هایت: ریشه‌های اخلاقی لیبرال‌ها و محافظه‌کاران فیلم سخنرانی را در انتهای مطلب دریافت کنید در نظر بگیرید دو دوست آمریکایی با هم میرن به ایتالیا. بعد در اونجا مجسمه “داوود” میکل آنژ رو میبینند. وقتی حسابی بهش نزدیک شدن از شگفتی خشکشون میزنه. اولی میگه — که اسمشو میگزاریم آدم– محو زیبایی شکل بی […]
