حمید وحید دستجردی: هدف من در این نوشتار ارائه تحلیلی کوتاه از جریان فکر دینی در ایران است. باید اعتراف کنم که سال‌هاست این جریان را دیگر به صورت جدی تعقیب نکرده‌ام. اما تصور نمی کنم این امر نقصی جدی باشد، زیرا قصد من در اینجا ارزیابی صحت و سقم دعاوی مشخص این جریان نیست […]
درس‌گفتار «قاعده عدم اکراه در دین» از محمد سروش محلاتی
سروش دباغ چندی پیش ذیل یادداشتی نقدی به کتاب «شعاع شمس» غلامحسین ابراهیمی دینانی داشت که از سوی شاگردان دینانی پاسخ‌هایی به آن داده شد اما دباغ در پاسخ به این نقادی‌ها محورهای جدیدتری را در نقادی خود باز می‌کند و ابعاد دیگری از آثار و نحوه تدریس دینانی را موردنقد قرار می‌دهد. نقادی‌های سروش […]
احسان ابراهیمی: روشنفکری دینی در طول حیات خود، از طعن طاعنان و نفی نافیان در امان نبوده است. منتقدان دلسوز و آگاه نیز از باب غنای معرفت دینی، نقدهای خود را بیان کرده و می کنند. در این میان، اخیراً در دوران پس از سالهای ظهور و بروز جنبش سبز، مجله «مهرنامه» که در بادی […]
همان‌طور که مستحضر هستید موضوع سخنان بنده فراز و فرود در فکر سیاسی فقیهان معاصر است. به نظر این حقیر در فکر فقهای معاصر ما یک فراز و فرودی اتفاق افتاده و می‌افتد؛ قهراً باید مشخص کرد که این فراز و فرود در کجا اتفاق می‌افتد. با سه مؤلفه می‌توان توضیح داد که ما در بعضی […]
اشاره: چنانکه می‌دانیم فضیلت رواداری و دگرپذیری یعنی قدرت سازگار شدن با امور به جای ستیز کردن با آن‌ها. در ادبیات ما، گاه از آن به مدارا، تساهل یا تسامح هم تعبیر شده است. به دیگر سخن، رواداری یعنی احساس عاطفیِ خاصّی به دیگرباشی، دیگراندیشی و دیگرزیستی داشتن؛ چرا که همه‌ی انسان‌ها مثلِ هم نیستند، […]
اشاره. طی سالیانِ اخیر، در برخی از مقالاتم در حوزۀ نواندیشی دینی، با وام کردنِ مفهوم « شباهت خانوادگی»[1] از فلسفۀ ویتگنشتاین و برکشیدنِ آموزه های نومینالیستی، به نقد تلقیِ ذات گرایانه از دین همت گمارده ام.[2] در این میان، خصوصا در ماه های اخیر، با پرسش های متعددی دربارۀ حدود و ثغور موضع نومینالیستیِ […]
اگر “هنر” مهمترین راه اندیشه ورزی در دنیای مدرن نباشد، بی شک یکی از بهترین و محبوبترین راههاست. روشنفکران ایرانی، بعضاً به این مهم بی‌مهری کرده‌اند و آنرا کمتر در نظر آورده‌اند. فیلم “نوبت عاشقی” از معدود فیلمهایی بود که عبدالکریم سروش آنرا پسندیده بود و در عرصه‌ی عمومی هم بدان اذعان می‌کرد. نسل جدید […]
من در مقاله “ادعای پیامبری سروش و وعده عالم‌گیر شدن “فرقه سروشیه” به تفصیل استدلال کردم که پروژه فکری عبدالکریم سروش وارد مرحله دین سازی شده است، و در چارچوب این پروژه او مقام پیامبری برای خود فرض می‌کند- پیامبری که دینی تازه را بنیان گذاشته است. سروش در پاسخ به استدلالهای آن مقاله دعوی […]
در بخش اول مقاله “سروش نبی“، نظریه نبوت سروش و دلایل پیغمبری‌اش را که نتیجه منطقی آن نظریه و مدعیات شخصی اوست، به تفصیل توضیح دادم. در بخش دوم، دلایل اختراع و تأسیس دین تازه توسط سروش را توضیح خواهم داد.
