مدارا با سنگ‌ریزه در بحث فقه و عقل[1] فرهاد شفتی هم‌نسل‌های من احتمالا نوشتار کوتاه اما شیرین و آموزندۀ سنگ‌ریزه و کفش را در (اگر اشتباه نکنم) کتاب فارسی دوم راهنمایی قدیم به یاد دارند. نویسنده از تمثیل سنگ‌ریزه در کفش استفاده می‌کند تا نکته‌ای را دربارۀ روبرو شدن با دشواری‌های زندگی گوش‌زد کند. او […]
قبض فقه و بسط باطن درنگی در مناظره‌ی عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست یاسر میردامادی ۱_ ماجرای عقل پرسیدم ز «فقه» نسبت‌سنجی عقل و فقه نکته‌ی محوری مناظره‌ی سه‌گانه‌ی سروش-علیدوست به میزبانی برنامه‌ی اینترنتی «آزاد» در نیمه‌ی دوم ۱۴۰۳ خورشیدی بود. هر دو طرف بحث همدلانه از عقل سخن می‌گفتند. اما سروش از «قبض فقه» […]
نشست علمی با عنوان «نقد و بررسی آراء و اندیشه‌های سیاسی داود فیرحی» روز چهارشنبه، ۲۳ آبان ۱۴۰۳، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. سخنرانان: دکتر محسن برهانی عضو هیئت علمی حقوق دانشگاه تهران دکتر معینی علمداری جهانگیری عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران دکتر احمد بستانی عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه […]
در نشست «روشنفکری دینی و فقه» دیدگاه شادروان دکتر داود فیرحی[1] در خصوص موضع روشنفکران دینی دربارۀ نسبت فقه و اخلاق مطرح شد و از سوی حاضران مورد بررسی و نقد قرار گرفت. این نقدها عمدتا در خصوص مدعیاتی بود که در قالب پاسخ به سوالات زیر صورت گرفت: 1- آیا روشنفکران دینی ما، می‌خواهند […]
مسیری که فیرحی برای ایران هموار می‌کند «با امید به بهبودی هرچه زودتر ایشان» منبع: کانال تلگرامی نقد حال توجه به اندیشه‌ها و پروژهٔ فکری فیرحی به دلیل تأثیرگذاری و اهمیتی که برای تحلیل مسئله‌های سیاسی و حقوقی ایران دارد ضروری بوده و این یادداشت برآن است تا تنها با اشاراتی به این مسیر فکری […]
محسن آزموده | روشنفكری دینی یا نواندیشی دینی یا دین‌اندیشی متجدد، با همه اختلافاتی كه می‌توان میان این سه عنوان قائل شد، یكی از مهم‌ترین و اثرگذارترین جریان‌های فكری در ایران معاصر است. این جریان فكری درست یا غلط و خوب یا بد، به ویژه در سالهای پس از انقلاب بسیار اثرگذار بوده و مباحث […]
مناسبات فقه و اخلاق[1] گفت‌وگوی علی مهجور با ابوالقاسم فنائی به عنوان نخستین پرسش بفرمائید از نظر شما، فقه و اخلاق چه حوزه‌‌هایی از زندگی انسان را پوشش می‌دهند؟ برای اینکه بتوان دو موضوع را با یکدیگر مقایسه کرد باید میان آن دو سنخیتی وجود داشته باشد. فقه رشته‌ای علمی است، و با «علمِ اخلاق» […]
نوشتار زیر در بردارنده اهم اصول متافیزیکی، الاهیاتی، معرفت‌شناسانه و هرمنیوتیکی است که نگارنده درباره شریعت و شریعت‌شناسی (فقه) به آنها باور دارد و از آنها دفاع می‌کند. توجیه این اصول و دفاع از آنها پروژه تحقیقاتی گسترده‌ای است که دل‌مشغولی اصلی نویسنده در طی سالهای اخیر بوده است و توفیق به سرانجام رساندن آن […]
به همان اندازه که پیشرفت و توسعه جوامع بشری بدون تقسیم کار تخصصی ممکن نیست، نبود آن نیز بر بساطت و بدویّت یک جامعه دلالت دارد. نهادهای اجتماعیِ دارای کارکردهای چندگانه و فراگیر، عموما در جوامع کمتر توسعه یافته مشاهده می شوند. یک مثال ملموس در این باره نهاد روحانیت در ایران قاجاری است. روحانیت […]
اگر بتوان برای روشنفکری دینی، تباری شناسنامه‌دار در تاریخ مسلمانان یافت، به گمان من عرفان و تصوف است. شریعتی می‌گوید مثنوی سه بار من را از خودکشی نجات داد. سروش بدون مولانا، چنین نام‌آور نمی‌شد. اگر عطار و سنایی و مولوی و محیی‌الدین را از روشنفکران دینی بگیرند، گویی جوانکی بی‌پناه را در سنگستان تنهایی […]
