نظریّاتِ دو متفکّرِ معاصر، آیریس مُرداک و دیوید کوک دو سؤالِ کلیدی و اضطراب‌افزا، فراروی امام‌حسین‌پژوهانِ معاصر قرار می‌دهند. مُرداک، معتقد است که عمومِ فرهنگ‌های معاصر، نگاه‌شان به اخلاق و مکاتبِ هنجاری، بحران‌محور است؛ یعنی مردمان، فقط به‌خاطرِ رفعِ بحران‌ها در زندگی خصوصی یا اجتماعی، سراغِ مکاتبِ اخلاقی می‌روند؛ و درغیرِ این صورت، دغدغه‌ی اخلاق‌اندیشی […]
تبیین‌هایی که تاکنون از واقعه عاشورا و نهضت امام حسین ارائه شده است، اغلب به وجه‌ای خاص از این حادثه مهم اشاره کرده‌اند. ابوالقاسم فنائی -که آثار مهمی در زمینه ارتباط دین و اخلاق داشته‌اند[1]– در این گفتگو نیز به تبیین اخلاقی این واقعه می‌پردازد. تبیینی که گر چه لزوماً نافی دیگر تبیین‌ها نیست، اما […]
این روزها رسانه جمهور تی‌وی مجموعه‌ای تصویری با عنوان «کربلا به روایت یزید» را منتشر می‌کند. این مجموعه سعی دارد با حضور مجتبی احمدی (پژوهشگر دین) به عنوان کارشناسی که پروژه‌ی مطالعاتی ده ساله «قصه الامه» را به پایان رسانده؛ نتیجه‌ی مطالعات جامعه شناختی ایشان را در حوزه‌ی تاریخ اسلام -پیرامون عاشورا- با مخاطبان در […]
بسم الله الرّحمن الرّحیم حسین، مکتبِ عدالت و کرامت (1)[1] ابوالقاسم فنائی پس عزا بر خود کنید ای خفتگان زانکه بد مرگی است این خواب گران با اهدای سلام خدمت خواهران و برادران گرامی، اربعین سالار شهیدان حسین بن علی را به شما تسلیت می‌گویم. مناسبت اقتضا می‌کند اندکی در باب فلسفه قیام امام حسین […]
بسم الله الرحمن الرحیم حسین، مکتبِ عدالت و کرامت (2)[1] ابوالقاسم فنائی با سلام خدمت خواهران و برادران گرامی. در نشست پیشین در باب فلسفه عاشورا سخن گفتیم و پاره‌ای از تبیین‌هایی را که از این حادثه ارائه شده نقد و بررسی کردیم. گفتیم برای این‌که یک حادثه‌ي تاریخی درسی و پیامی برای ما در […]
امام حسین بن علی (علیهما السلام) حقیقتا سرور آزادگان جهان است. ایام شهادت او و اهل بیت و اصحاب باوفایش در عاشورای سال ۶۱ در کربلا زمانی برای مرور درس آزادگی و فضایل اعلای انسانی در مکتب اسلام است. به دنبال پاسخ به سه پرسش کلیدی هستم: امام حسین در میان ائمه اهل بیت قاعده […]
شامگاه دوشنبه، ۱۸ شهریورماه، در پنجمین شب از سلسله‌نشست‌های «عاشورا و امروز ما» که از سوی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، محمد سروش محلاتی و رسول رسولی‌پور به سخنرانی پرداختند.
داستان حسین بن علی (ع) و ماجرای عاشورا، به شیوه های گوناگون روایت و تفسیر شده است. روایت های حماسی و تراژیک و تفاسیر عاطفی، تاریخی، اخلاقی، عرفانی و سیاسی، به گونه ایی متفاوت، ماهیت و اهداف کنش و حرکت حسین(ع) و نتایج و پیامدهای آن را بررسی وتحلیل کرده اند. این تکثر و چندگانگی […]
اساساً در جوامع ما هر کجا را نگاه کنیم، چه دولت‌های قدیم و چه جدید، تنها بخشی از تحولات به حاکمان بازمی‌گردد و نه همه تحولات، در واقع رابطه جامعه و دولت، یک پرسش پایدار دولت‌پژوهی در تمام جوامع است. به همین دلیل، وقتی از رویدادی چون واقعه عاشورا صحبت می‌کنیم، در واقع در زمینه‌هایی […]
*همه شما شنیده اید که در تواریخ آمده که حسین بن علی (ع) در طیِ روزهای حرکتشان از مدینه تا کربلا به وفور جملاتی از این قبیل می گفتند: «هدفِ من آن است تا آنجا که می توانم جامعه را اصلاح کنم»؛ «می خواهم در میانِ امتِ جدم کارها را سامان بدهم»؛ «من می خواهم […]
