
مدخل دین و حیوانات دانشنامهی حقوق و رفاه حیوانات
مترجمان:
زینب بنیاسد (دکتری ادیان و عرفان، [email protected])
علی بنیاسد (پژوهشگر مستقل)
این مطلب ترجمهی مدخل دین و حیوانات به قلم اندرو لینزی است که در دانشنامهی حقوق و رفاه حیوانات به چاپ رسیده است. اندرو لینزی، رئیس مرکز اخلاقیات حیواننگرِ آکسفورد، همکار افتخاری پژوهشی در مرکز سنتاستفانِ دانشگاه آکسفورد، و عضو دانشکدهی الاهیات این دانشگاه است. او استاد مدعو الهیات حیواننگرِ دانشگاه وینچستر، و استاد اخلاقیات حیواننگرِ در بنیاد فارغالتحصیلان الهیات در هند هم هست. وی نویسنده یا سرویراستار بیش از بیست کتاب در حوزهی حیوانات است که شامل الهیات حیواننگر (1994)، چرا رنج حیوانات مهم است؟ (2009)، راهنمای جهانی برای حفاظت از حیوانات (2013) میشود. وی در سال 2001 از اسقف اعظم کانتربری جایزهی Divinity Degree را در قدردانی از آثار پیشگامانهی سترگ و بیهمتای محققانهاش در حوزهی الهیاتِ خلقت با نظری ویژه بر حقوق و رفاه مخلوقات حسمندِ خداوند دریافت کرد. این عالیترین نشانیست که اسقف اعظم میتواند به یک الهیدان اعطا کند.
دین به سه طریقِ بنیادین بر فهم ما از روابط انسان و حیوان اثر میگذارد. نخست، سهمی است که دین در ادراکِ ما دارد. مردم گاهی به بصیرت دینی اشاره میکنند و منظورشان نگرشهایی است که عمیقاً ریشه در سنتهای دینیمان دارد و میتواند چشماندازمان را غنیتر کند. چگونگی نگرش ما به دنیا مرهون گسترهای از عوامل است، و دین یکی از آنهاست.
این ادراکهای دینی کداماند؟ وقتی رابطهی حیوان و انسان مطرح میشود، این ادراکات هم مثبتاند و هم منفی. بخشِ منفیاش برمیگردد به اینکه برخی ادیان گرایش دارند قدرتِ انسان بر حیوانات را بزرگ بشمارند و برقراری ارتباطی دوستانه با آنان را نادیده بگیرند. شاید شدیدترینِ این دست گرایشها را بتوان در نوشتههای توماس آکویناس یافت، که دوستی با حیوانات را ناممکن میدید چون موجوداتی عقلانی نیستد. آکویناس از آنجایی که برقراری دوستی را منحصر به موجوات عقلانی میپنداشت، حیوانات را از «دوستی با بشر در حیات عقلانی» ناتوان میشمرد (Summa theologiae, Part 1, Question 65.3). این پافشاریِ مُصرانه بر عقلانیت—که، در سنتهای دینیِ غربی، حیوانات سهمی از آن ندارند—به طرق گوناگون غالباً منجر به چنین ادراکی از آنها میشد: عاری از ذهن یا روح جاودانه و ناتوان از برقراری ارتباط با خدا. ادامه مطلب “مدخل دین و حیوانات دانشنامهی حقوق و رفاه حیوانات”