درس‌گفتارهای عدالت از مایکل سندل در دانشگاه هاروارد با زیرنویس فارسی

درس‌گفتارهای عدالت از مایکل سندل در دانشگاه هاروارد با زیرنویس فارسی

درس‌گفتارهای عدالت از مایکل سندل در دانشگاه هاروارد بیش از هر چیز طرح سوال است و به نحوی سعی می‌کند در مورد مسایل اساسی و روزمره، ذهن ما را درگیرِ زوایای پنهانشان کند. از مثال‌های به نظر پیش پا افتاده شروع می‌شود و نشان میدهد در مقیاس بزرگتر هم، همان منطق و نحوه تصمیم‌گیری می‌تواند حکم فرما باشد و البته همیشه ماجرا به آن سادگی که فکر می‌کنیم نیست.

خلاصه اگر تا حالا هیچ کدام از این قسمت‌ها را ندیده‌اید، نیم ساعت وقت بگذارید و قسمت اول را ببینید. مطمئناً از نحوه ارائه‌ی جذاب این موضوع‌ها لذت می‌برید.

.

.

جلسه اول: جنبه اخلاقی قتل

اگر شما در برابر یکی از دو انتخاب زیر قرار بگیرید چه می کنید؟
1- یک نفر را بکشید و جان پنج نفر دیگر را نجات دهید
2- هیچ کاری نکنید حتی اگر بدانید آن پنج نفر جلوی چشمتان می‌میرند.

چه می کنید؟ کار درست چیست؟ مایکل سندل، استاد دانشگاه هاروارد، درس اخلاق خود را با طرح این موقعیت فرضی شروع می‌کند. بعد از اینکه اکثریت دانشجویان رای به کشتن یک نفر برای نجاتِ پنج نفر دیگر دادند، سندل سه مثال مشابه و پیچیده اخلاقی را مطرح می‌کند. هر کدام ازمثال‌ها به طرز ماهرانه‌ای تصمیم‌گیری را سخت‌تر می‌کنند. وقتی که دانشجویان به دفاع از انتخاب‌های متناقض می‌پردازند، روشن می‌شود که فرضیاتی که در پشت تصمیمات ما قرار دارد اغلب تناقض دارند و سوال اینکه چه چیزی درست است و چه چیز غلط است همیشه سفید و سیاه نیست.

.

.

جلسه دوم: پرونده قضاییِ آدم خواری

سندل بحث بنیادهایِ فلسفه‌ی فایده‌گراییِ جرمی بنتهام را با طرح یک پرونده‌ی قضایی در قرن نوزدهم شروع می‌کند. چهار نفر از خدمه‌ی یک کشتی غرق شده در این پرونده دخیل هستند. بعد از 18 روز سرگردانی در دریا، کاپیتان تصمیم می‌گیرد که کارگر جوانی را که از همه ضعیف‌تر است بکشد تا دیگران بتوانند از بدن و خون او تغذیه کنند و زنده بمانند. این مثال باعث بحث در کلاس درباره‌ی صدق اخلاقیِ فایده‌گرایی و مشی اصلی آن که “کار درست کاری است که فارغ از آنچه که تولید می‌کند باعث بیشترین خوشنودی برای بیشترین تعداد شود.”

.

.

جلسه سوم: قیمت گذاشتن بر روی زندگی

امروزه کمپانی‌ها و دولت‌ها اغلب منطق فایده‌گرایی جرمی بنتهام را به نام تحلیل هزینه-فایده استفاده می‌کنند. مایکل سندل برخی از پروندهای قضایی معاصر را مطرح می کند که تلاش کرده‌اند با محاسبه هزینه-فایده، ارزش دلاری برای جان انسان تعیین کنند. این پرونده‌ها باعث شدند مخالفت‌های زیادی با منطق فایده‌گرایی (بیشترین شادی برای بیشترین افراد) برانگیخته شود. آیا ما همیشه باید به شادی اکثریت، وزن بیشتری بدهیم حتی اگر اکثریت بیرحم و فرومایه باشند؟ آیا می‌توان همه‌ی ارزش‌ها را با مقیاس مشترکی مثل پول سنجید و مقایسه کرد؟

.

.

جلسه چهارم: چگونه لذت را اندازه بگیریم؟

در این بخش سندل، فیلسوف فایده‌گرا جان استوارت میل را معرفی می کند. میل تلاش کرد تا از فایده‌گرایی در برابر انتقادات دفاع کند. میل معتقد است که جستجوی بیشترین شادی برای بیشترین افراد با حفظ حقوق فردی مغایرتی ندارد و فایده‌گرایی بین لذایذ عالی و پست تمیز قائل می‌شود. میل معتقد است که لذت‌های والاتر همیشه لذت‌هایی هستند که توسط یک اکثریتی که به خوبی آگاه باشند انتخاب می‌شوند. سندل این نظریه را با نمایش قسمت‌هایی از سه نوع بسیار متفاوت از یرنامه‌های سرگرم کتتده آزمایش می‌کند. این برنامه‌ها عبارتند از : اجرای شکسپیر، عامل ترس، و سیمپسونها. دانشجویان درباره‌ی اینکه کدام تجربه لذت والاتری را ایجاد می‌کند و اینکه دفاع میل از فایده‌گرایان موفقیت آمیز بوده است، بحث می‌کنند.

.

.

جلسه پنجم: آزادی انتخاب

سندل مفهوم حقوق فردی را از دیدگاه آزادی گرایان معرفی می کند. با توجه به اینکه در این دیدگاه فقط دولت حداقلی قابل قبول است، آزادی گرایان بحث می کنند که دولت نباید قدرت قانونی برای اعمال در موارد زیر را داشته باشد:
1-محافظت مردم از خودشان با بستن کمربند ایمنی. 2-تحمیل کردن ارزشهای اخلاقی تعدادی از مردم بر روی کل جامعه.
3-بازتوزیع درآمد از طریق گرفتن از ثروتمندان و دادن به فقرا.
سندل ضمن آوردن مثال از بیل گیتس و مایکل جردن به اندیشه ی آزادی گرایان در مورد گرفتن مالیات می پردازد. آزادی گرایان معتقدند گرفتن مالیات به منظور باز توزیع ثروت (گرفتن از ثروتمندان و دادن به فقرا) برابر است با اعمال کار اجباری.

.

.

جلسه ششم: چه کسی مالک من است؟

رابرت نوزیک فیلسوف آزادی‌گرا گرفتن مالیات از افراد ثروتمند برای پرداخت اجاره خانه، سلامت و تحصیلاتِ فقرا را نوعی زورگویی می داند. ابتدا دانشجویان در مورد پدیده ی مالیات گیری به منظور بازتوزیع ثروت بحث می کنند. آیا بیشتر افراد فقیر جامعه برای ادامه زندگی به خدمات اجتماعی نیاز ندارند؟ اگر شما در جامعه ای زندگی می کنید که سیستم مالیات گیری پیشرفته ای دارد آیا ملزم به پرداخت مالیات خود نیستید؟ آیا بسیاری از افراد ثروتمند صرفا به دلیل خوش شانسی یا موقعیت خانوادگی به چنین ثروتی نرسیده اند؟ گروهی از دانشجویان به عنوان تیم آزادی گرایان داوطلب می شوند تا از فلسفه ی آزادی گرایی در مقابل این ایرادات دفاع کنند.

.

.

جلسه هفتم: این زمین متعلق به من است.

فیلسوف بزرگ، جان لاک، معتقد است که تک تک افراد از حق زندگی، آزادی و مالکیت خصوصی برخوردارند و این حقوق از ابتدای امر در “وضع طبیعی” به انسانها داده شده است. از نظر او، “وضع طبیعی” زمانی است که هنوزهیچ گونه دولتی تشکیل نشده و هیچ قانونی وضع نشده است. بر اساس نظریه لاک، حقوق طبیعیِ ما توسط قانون طبیعت، تحت عنوان “مفهوم عقل”، تبیین شده است که می گوید ما نمی‌توانیم این حقوق جداناپذیر را از دیگری سلب یا به دیگری واگذار کنیم.

.

.

جلسه هشتم: رضایتِ فرد بالغ

اگر همه ما از حقوق جداناپذیرِ زندگی، آزادی و مالکیت خصوصی برخوردار هستیم، پس چگونه یک دولت قادر خواهد بود قوانین مالیاتی را که توسط نمایندگان یک اکثریت محض تصویب شده است، اجرا کند؟ آیا مصداق این نیست که مال مردم را بدون رضایتشان از آنها بستانیم؟ پاسخ لاک این است که ما وقتی می پذیریم در یک جامعه زندگی کنیم، به گونه‌ای “رضایت ضمنیِ” خود را برای پیروی از قوانین مالیاتی اذعان کرده‌ایم.

.

.

جلسه نهم: سلاح‌های اجاره‌ای

در دوران جنگ داخلی آمریکا، مردانی که اسمشان در قرعه کشی برای جنگ در آمده بود، می توانستند افرادی را استخدام کنند که به جای آنها به جنگ بروند. بسیاری از دانشجویان آنرا سیاستی ناعادلانه دانستند، با این استدلال که غیر منصفانه خواهد بود اگر اجازه دهیم قشر مرفه، با پرداخت پول به شهروندان فرو دست تر، از خدمت سربازی و به خطر انداختن جانشان سر باز زنند. این مطلب به مباحثه ای در مورد جنگ و سربازگیری در کلاس منجر می شود. آیا چنین ایرادی به ارتش داوطلبانه امروزی نیز وارد است؟

.

.

جلسه دهم: مادرانگی

استاد سندل، قانون بازار آزاد داد و ستد را در ارتباط با حقوق تولید مثل می سنجد. سندل با بحث طنزآمیزی در مورد تجارت تخمک و اسپرم آغاز می‌کند و سپس داستان بچه “م” را توصیف می‌کند. این داستان، دعوی قضایی معروفی است که سئوالات تکان دهنده‌ای را مطرح می‌کند: “بچه متعلق به کیست؟” دانشجویان ماهیت رضایت با اطلاعات کافی، جنبه اخلاقی فروش زندگی یک انسان، و مفهوم حقوق مادرانگی را مورد بحث قرار می دهند.

.

.

جلسه یازدهم: متوجه انگیزه کارتان باشید.

استاد سندل، امانوئل کانت را معرفی می‌کند که فیلسوفی چالش برانگیز و در عین حال تاثیرگذار است. کانت فایده گرایی را نفی می‌کند. او اینگونه استدلال می‌کند که هر یک از ما وظایف و حقوق اساسی مشخصی داریم که بر هر گونه منفعتی مقدم هستند. کانت این تفکر را که اخلاقی بودن یک عمل برمبنای پی‌آمدهای آن تعیین می‌شود، رد می‌کند. تنها زمانی که به وظیفه خود عمل می‌کنیم و به عبارتی عملی را انجام می‌دهیم که درست است، عملمان ارزش اخلاقی پیدا می‌کند. کانت مثال مغازه داری را می‌زند که تنها بدین علت به یکی از مشتریانش کم فروشی نمی کند که در صورتیکه دیگر مشتریان بفهمند، ممکن است به کسب و کارش خدشه‌ای وارد شود. بر اساس نظریات کانت، عمل مغازه‌دار هیچ ارزش اخلاقی ندارد چون این کار درست را به دلیل غلطی انجام داده است.

.

.

جلسه دوازدهم: اصلِ عالیِ اخلاق

امانوئل کانت می‌گوید آنچه که به اعمال‌مان ارزش اخلاقی می‌بخشد، میزان ظریفتی است که ما در گذشتن از منافع شخصی و تمایلاتمان بخرج می‌دهیم و به وظیفه ای عمل می‌کنیم که صحیح است. سندل داستان واقعی پسر بچه سیزده ساله‌ای را نقل می‌کند که برنده مسابقه “زنبورعسل املایی” در هجی کردن می‌شود، ولی خودش به داوران اذعان می‌کند که آخرین کلمه را اشتباهی هجی کرده است. سندل با استفاده از این داستان و چند داستان دیگر، آزمون کانت را برای تعیین اینکه یک عمل از نظر اخلاقی صحیح است یا نه، توضیح می دهد: شناخت اصل اخلاقی نهفته در عمل‌مان و پرسش اینکه آیا این اصل اخلاقی می تواند به یک قانون فراگیر تبدیل شود که دیگر انسانها نیز بدان عمل کنند.

.

.

جلسه سیزدهم: درسی در مورد دروغ گفتن

نظریه‌ی سختگیرانه‌ی اخلاق کانت هیچگونه استثنایی را نمی‌پذیرد. کانت باور داشت که دروغ گفتن حتی اگر مصلحت‌آمیز باشد، کرامتِ انسانِ دروغگو را نقض می‌کند. سندل از دانشجویان می‌خواهد که این نظریه‌ی کانت را با در نظر گرفتنِ یک وضعیت فرضی، بررسی کنند. فرض کنید یکی از دوستانتان در خانه‌ی شما پنهان شده است؛ شخصی که قصد کشتن او را دارد درِِ خانه را می‌زند و از شما می‌پرسد دوستتان کجاست؛ آیا دروغ گفتن در این شرایط نادرست است؟ اگر چنین است، آیا منحرف کردن قاتل بدون اینکه، به معنیِ واقعیِ کلمه، دروغی گفته شود اخلاقی است؟ این موضوع، بحث پرشوری را در موردِِ اخلاقی بودنِ گفتنِ حقیقتِ گمراه کننده به راه می‌اندازد. سندل این جلسه را با نشان دادنِ ویدئویِ مشهورترین مثالِ طفره رفتن از گفتن حقیقت در دوران اخیر به پایان می‌برد:
ویدئوی اظهارات رییس جمهور کلینتون در مورد رابطه اش با مونیکا لوینسکی

.

.

جلسه چهارهم: اصلِ عالیِ اخلاق

سندل در این بخش، فیلسوفِ مدرن، جان رالز وهمچنین نظریه‌ی او را در مورد قراردادِ اجتماعیِ فرضی معرفی می‌کند. رالز بر این است که مبانیِ عدالت از نوعی توافقِ ویژه ناشی می‌شوند. آنها اصولی هستند که ما برمی گزیدیم اگر می بایست قوانین اداره ی جامعه را در شرایطی انتخاب کنیم که همه از قدرت چانه زنیِ عادلانه ای برخوردار بودند. رالز می‌گوید تنها راهی که می‌توان مطمئن شد که هیچکس بر دیگری برتری ندارد این است که وضعیتی را تصور کنیم که هیچکس هیچ‌گونه آگاهی در موردِ سن، جنسیت، نژاد، هوش، توانایی، موقعیت اجتماعی، ثروت خانوادگی، مذهب، و حتی اهدافش ندارد. رالز به این وضعیت می‌گوید پشت پرده‌ی نادانی. ما در پشت پرده‌ی نادانی بر سر کدام مبانی توافق می‌کنیم؟ آیا اصولی که برمی گزینیم عادلانه خواهند بود؟ سندل نظریه‌ی توافقِ عادلانه را همراه با مثال‌های واقعیِ خنده داری توضیح می‌دهد. مثال‌هایی از قراردادهای واقعی که نتایج ناعادلانه به بار می‌آورند.

.

.

جلسه پانزدهم: یک نقطه‌ی شروع عادلانه کجاست؟

آیا درست است که برای کمک به تهیدستان از ثروتمندان مالیات گرفت؟ جان رالز می گوید باید ابتدا به این پرسش پاسخ دهیم که اگر ما نمیدانستیم به کدام گروه اجتماعی؛ ثروتمند یا فقیر، تعلق داریم چه اصولی را برای توزیع درآمد و ثروت برمی‌گزیدیم؟ آیا برابری را ترجیح می دادید یا بهره بردن حداکثری به قیمت هر چه که بر سر تهیدستان بیاید؟ در نهایت ممکن است شما بیشترین بهره را ببرید. رالز می‌گوید حتی شایسته‌سالاری – یک سیستم بازتوزیع ثروت که تلاش و کوشش را اجر می‌نهد – به اندازه‌ی کافی در جهت برابری پیش نمی‌رود زیرا کسانی که طبیعت به آنها لطف بیشتری کرده است همیشه جلوتر هستند. وانگهی، به قول رالز، افرادی که مشمول لطف طبیعت شده‌اند نمی‌توانند ادعایی داشته باشند زیرا موفقیت آنها به عواملی بستگی دارد که به اندازه‌ی ترتیب تولد بوالهوسانه هستند.

.

.

جلسه شانزدهم: ما لایق چه چیزی هستیم؟

پروفسور سندل چگونگی توزیع درآمد، ثروت، و فرصت‌ها را از دیدگاه سه نظریه‌ای که تا به حال در کلاس مطرح شده بود خلاصه می‌کند. وی خلاصه‌ای از نظریه‌های آزادی‌گرایانه و سیستم شایسته‌سالاری و همچنین نظریه‌ی مساوات‌طلبیِ رالز به دست می‌دهد. سپس بحثی را در رابطه با میزان عادلانه بودن اختلاف دستمزدها در جوامع مدرن باز می‌کند. حقوق قاضی سندرا دِی اوکانور، قاضیِ سابقِ دیوان عالی، (200000$) را با حقوق کاراکتر تلویزیونیِ قاضی جودی (25 میلیون دلار) مقایسه می‌کند. سندل می‌پرسد آیا این اختلاف عادلانه است؟ بر اساس آرای رالز عادلانه نیست. رالز معتقد است موفقیت‌های شخصیِ افراد به فاکتورهایی مانند شانس، ژن، و شرایط خانوادگی بستگی دارند که از نظر اخلاقی خودسرانه هستند و فرد نمی‌تواند هیچ ادعایی در مورد آنها داشته باشد. نمی‌توان گفت افراد فرودست بخاطر نداشتن یک استعداد معین، که جامعه پاداش بیشتری به آن می‌دهد، ارزش کمتری دارند، و تنها راه حل عادلانه برای مشکل نابرابری‌های اجتماعی این است که کسانی که طبیعت به آنها لطف بیشتری داشته ثروتشان را با افراد کم شانس‌تر تقسیم کنند.

.

.

جلسه هفدهم: بحث درباره‌ی تبعیض مثبت

مایکل سندل پرونده دادگاه یک خانم سفید پوست به نام شریل هاپوود را در سال 1996 روایت می‌کند که تقاضای پذیرش او در دانشکده حقوق دانشگاه تگزاس رد شده است در حالیکه نمرات و امتیاز آزمون بالاتری نسبت به گروه‌های اقلیتی که پذیرفته شده بودند، بدست آورده است. هاپوود با این استدلال به دادگاه شکایت کرد که برنامه تبعیض مثبت دانشکده، حق او را پایمال کرده است. در ادامه، دانشجویان کلاس در مورد پیامدهای خوب و بد تبعیض مثبت بحث می‌کنند.
آیا باید نابرابری‌های موجود در پیش‌زمینه‌های آموزشی را با در نظر گرفتن نژاد افراد تصحیح کنیم؟
آیا باید بی‌عدالتی های تاریخی چون برده‌داری و تبعیض‌نژادی را جبران کنیم؟
آیا ترویج تنوع افراد تدبیر معتبر و درستی است؟
چنین تدبیری چگونه در مقابل این استدلال قرار می‌گیرد که تلاش‌ها و دستاوردهای یک دانشجو اهمیت و وزن بیشتری نسبت به عوامل خارج از کنترل افراد و در نتیجه دلبخواهی دارند؟
هنگامیکه یک دانشگاه رسالت خود را ترویج تنوع دانشجویی تعریف می‌کند، آیا رد شدن تقاضای پذیرش یک سفید پوست به معنای پایمال شدن حق اوست؟

.

.

جلسه هجدهم: هدف نهایی چیست؟

مایکل سندل ارسطو و نظریه عدالت او را معرفی می‌کند. ارسطو با رالز و کانت مخالف است. او معتقد است که عدالت این است که مردم به حقشان و آنچه که سزاور آنند برسند. مثلاً وقتی موضوع توزیع چیزی بین افراد مطرح است، ارسطو معتقد است که حتماً باید هدف، مقصود و غایت آن چیزی را که قرار است توزیع شود، در نظر بگیریم. برای مثال، بهترین فلوت باید به بهترین فلوت‌نواز داده شود و بهترین دفاتر سیاسی موجود باید به افرادی با بهترین درجه قضاوت و فضیلت مدنی تعلق گیرد. از دید ارسطو، عدالت این است که جایگاه و نقش افراد درخور و متناسب با فضیلت آنها باشد.

.

.

قسمت اول (جلسه اول و دوم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه اول و دوم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه اول و دوم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در یوتیوب)

.

.

قسمت دوم (جلسه سوم و چهارم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه سوم و چهارم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه سوم و چهارم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در یوتیوب)

.

.

قسمت سوم (جلسه پنجم و ششم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه پنجم و ششم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه پنجم و ششم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در یوتیوب)

.

.

قسمت چهارم (جلسه هفتم و هشتم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه هفتم و هشتم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه هفتم و هشتم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در یوتیوب)

.

.

قسمت پنجم (جلسه نهم و دهم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه نهم و دهم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه نهم و دهم، همراه با زیرنویس فارسی (مشاهده در یوتیوب)

.

.

قسمت ششم (جلسه یازدهم و دوازدهم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه یازدهم و دوازدهم، همراه با زیرنویس فارسی (آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه یازدهم و دوازدهم، همراه با زیرنویس فارسی (یوتیوب)

.

.

قسمت هفتم (جلسه سیزدهم و چهاردهم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه سیزدهم و چهاردهم، همراه با زیرنویس فارسی (آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه سیزدهم و چهاردهم، همراه با زیرنویس فارسی (یوتیوب)

.

.

قسمت هشتم (جلسه پانزدهم و شانزدهم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه پانزدهم و شانزدهم، همراه با زیرنویس فارسی (آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه پانزدهم و شانزدهم، همراه با زیرنویس فارسی (یوتیوب)

.

.

قسمت نهم (جلسه هفدهم و هجدهم) :

عدالت با مایکل سندل، جلسه پانزدهم و شانزدهم، همراه با زیرنویس فارسی (آپارات)

عدالت با مایکل سندل، جلسه پانزدهم و شانزدهم، همراه با زیرنویس فارسی (یوتیوب)

.

.

ادامه دارد…

.

.

درس‌گفتارهای عدالت از مایکل سندل در دانشگاه هاروارد با زیرنویس فارسی

.

.

تهیه‌کنندگان این مجموعه:

قسمت‌های اول و دوم
گروه مترجمان: مهربد مهاجر، بهنوش عامری، سینا کجباف، امید اردکانیان، سپیده دادرس، محمدرضا فخرآبادی، کیوان باخدا، محسن جاودانی و فرشید زغالچی
ویرایش و بازبینی: سینا کجباف، مهربد مهاجر و بهنوش عامری

سوم و چهارم
گروه مترجمان: مهربد مهاجر، سینا کجباف، امید اردکانیان، محمدرضا فخرآبادی، کیوان باخدا، محسن جاودانی و فرشید زغالچی
ویرایش و بازبینی: سینا کجباف، مهربد مهاجر، بهنوش عامری، و نجمه راد

پنجم و ششم
ترجمه: نجمه راد، ویرایش: مهربد مهاجر، بهنوش عامری

هفتم تا دهم
ترجمه: نجمه راد، ویرایش: مهربد مهاجر

یازدهم و دوازدهم
ترجمه اولیه: آرش احمدی، ترجمه نهایی و ویرایش: نجمه راد، بازبینی: مهربد مهاجر

سیزدهم و چهاردهم
ترجمه اولیه: پرنیان علیمی، ترجمه نهایی و ویرایش: نجمه راد، بازبینی: پرنیان علیمی

پانزدهم و شانزدهم
ترجمه و ویرایش: نجمه راد، بازبینی و ویرایش نهایی: مهربد مهاجر

هفدهم و هجدهم
ترجمه: مهربد مهاجر، ویرایش: نجمه راد، هماهنگی و تهیه ویدئو: سینا کجباف

هماهنگی، بازبینی نهایی و تهیه ویدئوها: سینا کجباف

لطفا هر اشکالی در ترجمه و یا در نوشتار فارسی وجود دارد به ایمیل زیر پیغام بدهید:

[email protected]

.

.

64 نظر برای “درس‌گفتارهای عدالت از مایکل سندل در دانشگاه هاروارد با زیرنویس فارسی”

  1. با سلام و تشکر از سایت خوبتان
    از شما خواهشمندم مناظره معروف فوکو و چامسکی را همراه با زیرنویس بگذارید.

    پاسخ

    1. ضمن تشکر از زحماتی که برای ترجمه و زیرنویس این مجموعه کشیده شده خواستم بدانم برای مقایسه فلسفه اخلاق اصیل اسلامی و فلسفه اخلاق غربی چه اقدامی انجام گرفته؟ متاسفانه سالها دل طلب جام جم از ما می کرد ولی خوب همیشه مرغ همسایه غاز بوده است!

      پیشنهاد می کنم لا اقل کتاب فلسفه اخلاق از مجموعه مبانی اندیشه اسلامی طرح ولایت را ببینیم تا به سستی و مغالطه آمیز بودن این ادعاها اندکی پی ببریم.

      پاسخ

  3. با سلام مایکل سندل از بزرگترین متفکران اخلاق در آمریکاست آثارش در ایران چاپ شده ممنون از کار خوبتون

    پاسخ

  4. لطفا جلسات بعدی این درسگفتار را نیز برای دانلود و مشاهده قرار دهید. سندل در پایان جلسه‌ی ششم می‌گوید که ما در جلسه‌ی آینده (هفتم) به بحث درباره‌ی جان لاک و ایده‌ی مالکیت خصوصی و مالکیت بر خویشتن که توسط او مطرح می‌شود می‌پردازیم. به نظر می‌رسد که ایرادات وارد شده در آن جلسه بر این دو اصل جالب توجه باشند.

    پاسخ

  5. سلام. واقعا سپاسگذارم از به اشتراک گذاشتن این درس گفتار. لطفا جلسات بعدی را نیز اگر مقدور است بگذارید.

    پاسخ

  6. فوق العاده بود…
    علاوه بر مطالب فلسفه ی اخلاق یک دوره روش تدریس عملی هم بود.
    امیدوارم ادامۀ این دوره و همچنین از این سری دوره ها مخصوصا فلسفه ی دین رو همواره در سایت خوبتون بزارید.
    تشکر فراوان

    پاسخ

  7. خیلی بده اگه مترجمین عزیز و محترم، کارشونو ناقص رها کنند.
    صدانت پیگیری مابقی قسمت ها…!

    پاسخ

    1. خیلی بده که انسان فقط از دیگران طلب داشته باشه و حتی یه تشکر ساده هم سختش بیاداز بانیان چنین کار ارزشمدی انجام بده.

      پاسخ

  9. عالی بود. به فضای نظریه پردازی همین الان غرب برویم با تلاش شما و ارائه آن در قالب صوت و فیلم که در اختیار علاقه مندان قرار میگیرد و این حرکت را ادامه دهید.خسته نباشید.

    پاسخ

  15. با سلام و سپاس بابت حرکت بسیار مفید و پسندیده شما
    من نمی تونم از جلسه هفتم به بعد رو دانلود کنم.
    مشکلی وجود داره؟

    پاسخ

  16. بسیار عالی است.
    کتاب “عدالت” با ترجمه آقای خاکباز و همچنین ترجمه ی دیگری نیز به چاپ رسیده که دقیقا همین مباحث است که توسط سندل در طی 30 سال در هاروارد مطرح شده است.

    پاسخ

  19. سلام میشه خواهش کنم زیرنویس ها رو به شکل جداگانه آپلود کنید چون من قبلا این مجموعه رو از یوتیوب دانلود کردم

    پاسخ

  22. با سلام و تشکر از کهر عالیتون.لطفا کلاس های اموزش تاریخ فلسفه کالج وایتون رو هم زیرنویس کنید.

    پاسخ

  23. درود بر همه ی زحمت کشانِ نامدار و گمنامی که این مجموعه را برای روشنگری آماده سازی و منتشر کردند.

    با تشکر فراوان از صدا نت بخاطر برنامه ریزی و اجرای این پروژه.
    از شما خواستار کارهای بیشتری نمی شوم، چرا که معلوم است همین کار جه زحماتی در پسِ پشت خود داشته است.ی
    اما امیدوارم کسانی که بیشتر از این ها می خواهند، خود آستینی بالا بزنند و با دوستان خود ترتیب کارهایی بهتر و مفصل تر را بدهند.

    به آن امید…

    کمترین

    پاسخ

  24. این طور نباشد که خیال کنیم صدا نت، فقط باید بنشیند و فقط مشغول این کار باشد و ما هم هی “آهنگ درخواستی” درخواست کنیم و فقط مصرف کنیم.

    هر کدام این قطعه ها، کار می برد و عرق ریزان می خواهد.

    بگذاریم همه هزینه ی خود را بدهند.

    پاسخ

  26. بسم الله الرحمن الرحیم
    بنده یکی از آثار مایکل سندل را خوانده ام و امروز به نظرم بحث های ایشان بسیار سطحی و خواندن کتابشان اتلاف وقت است.

    پاسخ

  28. سپاس بیکران – همزمان که مشغول مطالعه ی کتاب عدالت، کار درست کدام است سندل هستم مشاهده ی فایل های تصویری هم برای درک بهتر و جامع تر به من کمک بزرگی کرد.

    پاسخ

  29. با عرض سلام و خسته نباشید
    اندیشه زیباست و سپاس از شما عزیزان که در اشاعه اندیشه کوشا بودید.

    پاسخ

  31. با سلام و عرض ادب
    سپاس از زحمات ارزشمند دوستان بابت زیرنویس نمودن کلاسهای مایکل سندل. برای بهره بیشتر کتاب عدالت: چه باید کرد سندل با ترجمه روان افشین خاکباز را پیشنهاد می کنم. در واقع مباحث مطرح شده در کلاس در این کتاب به طور کامل شرح داده شده است.

    پاسخ

  34. با سلام و خسته نباشید و تشکر بابت مطالب بسیار مفیدی که منتشر می کنید و زحماتی که میکشید.
    در انتهای جلسه ی شانزدهم میگه که در جلسه بعد میخوایم در مورد فلان موضوع صحبت کنیم. آیا جلسه بعدی دیگه وجود نداره؟ امکانش نیست تهیه بشه؟
    با تشکر

    پاسخ

  35. سلام، وقت بخیر
    با تشکر از سایت خوب و مفید شما، لطفا تمامی فایلها ر به صورت ام پی تری در سایت بگذارید. نظیر مصاحبه برایان مگی با فیلسوفان.

    پاسخ

  36. سلام
    ضمن تشکر از ترجمه این 16 جلسه
    مشخص نیست ترجمه 8 جلسه باقی مانده رو کی تو سایت میذارین؟
    ماههاست منتظر بقیه جلسه ها هستیم.
    فقط هم از سایت شما انتظار ترجمه رو داریم
    سپاس

    پاسخ

    2. سلام
      بنده هم ضمن تشکر فراوان
      خیلی وقته که همین دغدغه رو دارم
      ممنون از پیگیرتون

      پاسخ

  38. با سلام و احترام
    از تلاش ارزشمندتان بسیار سپاسگزارم. بشخصه از این مباحث مایکل سندل که شما بانی نشر آن شده اید بسیار استفاده کردم.
    همانطور که می دانید از نقاط ضعف بزرگ اندیشه بومی ما اینست که فلسفه سیاسی در تاریخ اندیشه اسلامی به ویژه تشیع بسیار لاغر است و بجز کارهای اندکی توسط فارابی و خواجه نصیر کار جدی‌ای تا انقلاب مشروطه نشده است.
    مسلم است که یک جامعه فقه‌گرا که در اخلاق تمرکزش بر ایجاد عدالت درونی (فردی) است، و در فلسفه هم به دنبال تجرد از عالم ماده و اتصال فردی به ماوراء می باشد به چه مخاطرات تمدنی دچار می گردد؛ کما اینکه برخی اساتید فلسفه و عرفان اسلامی نیز به این تمدن‌گریز و نامعاش‌اندیش بودن آن اعتراف مکتوب کرد‌ه اند.
    حوزه فلسفه سیاسی و اخلاق اجتماعی از نیازهای جدی تاریخ معاصر ما است که کم کم در حال خارج شدن از یک گارد غرب‌زدگی به درک ضرورت تأمل و اندیشه در مسائل آن است و از این بابت فعالیت شما بسیار مبارک است.
    برایتان آرزوی موفقیت روز افزون دارم.

    پاسخ

    1. دوست عزیز سلام
      به نظر می رسد اطلاعات شما درباره فلسفه سیاسی و فلسفه اخلاق اسلامی شیعی چندان دقیق و به روز نیست.
      من نمی دانم حوزه تخصصی شما چیست ولی ادعاهای عجیب اثبات نشده یا به درستی درک نشده ای مثل «جامعه فقه گرا که در اخلاق تمرکزش بر ایجاد عدالت درونی (فردی) بوده و در فلسفه هم به دنبال تجرد از عالم ماده و اتصال فردی به ماورا می باشد…» کاملا گویای این عدم دقت است که بحث در این باره مجال بیشتری می طلبد.

      پاسخ

  41. سلام و عرض ادب خدمت شما عزیزان
    ببنید ما بجای اینها چرا؟‌ نهج البلاغه نمی خوانیم که مغز همه چیز را طبق اصالتش و با در نظر داشت طبیعت و مصلحت بشر در هر سطحی بیان نموده اند .
    وقت انسان نهج البلاغه بخواند می بیند که این مسایل چقدر قشنگ در آنجا بیان شده است.
    البته این موضوعات مطرح شده برای یک بچه شیعه خیلی پیش پا افتاده است اگر در خانواده عامل بزرگ شده باشد و خود آستین بالا بزند و در عرصه عمل اینها را پیاده نماید .

    پاسخ

    1. درود بر شما
      در این که نهج البلاغه زیباتر از همه ی اینها گفته شکی نیست
      ولی ضروری است در عصر حاضر با این افکار آشنا شد
      خصوصا کسانی که دنبال کار فکری و اثر روی دیگران هستند
      خود استاد علی صفایی حائری متفکران مختلف جهان را دنبال کرد
      و به کمک اسلام و نهج البلاغه با هنر تمام به آن ها پاسخ داد

      پاسخ

      1. سلام و درود
        آشنایی با اندیشه های دیگر بسیار خوب و ضروری است به شرطی که آنچنان درباره بنیادهای فکری خودمان مطالعه دقیق کرده باشیم که رنگ و لعاب این مغالطات هوش از سرمان نبرد.
        اگر داشته های ارزشمند خود را نشناسیم به آسانی فریفته این بیان جذاب مغالطه آمیز خواهیم شد.
        فکر می کنم پیش از هر چیز یک دوره طرح ولایت بگذرانیم تا بتوانیم عیار اندیشه ها را بهتر درک کنیم. اگر بنیادهای معرفت شناختی بحثها روشن نباشد و ملاکی روشن و موجه در دست نداشته باشیم، مثالها یقینا ما را به اشتباه خواهند انداخت!

        پاسخ

        1. دوست عزیز این نتیجه و تفکر ولایت رو اگه یه زحمتی بکشی بری تو خیابون دقیقا متوجه خواهی شد، توهم خیلی ها درست مثل اون افغانستانی بود که میگفت در آینده آمریکایی ها میان برای کارگری افغانستان، ما مواردی رو پیگیری می کنیم که فکر می کنیم برای زندگی امروز لازمه، اگه کسی هم فکر می کنه از کتابهای مذهبی شما چیزی در میاد، بالاترین مفسران و صاحب اندیشمندان اونها الان دارن ایران رو می چرخانن، فلسفه به قول شما غرب هم می تونی کشورهای غربی رو ببینی، حالا ما شیوه زندگی اونها و نحوه رسیدن به اون اندیشه آزاد اونها رو پی میگیریم، شما هم همین حکومت ایران و افغانستان و سوریه و… رو پیگیری کن! (اگه هم کسی ادعا می کنه این کتابهای دینی رو کسی نفهمیده خب شما برو بفهم و اول به حاکمان و روحانیان سپس به مردم ارزششون رو بگو، ما که تاثیر مستقیم باورهای فلسفی-مذهبی رو با گوشت و پوست کامل و هر روز داریم لمس می کنیم)

          پاسخ

          1. نقل قول از آقای مانی:
            ” لسفه به قول شما غرب هم می تونی کشورهای غربی رو ببینیحالا ما شیوه زندگی اونها و نحوه رسیدن به اون اندیشه آزاد اونها رو پی میگیریم، ”

            چیزی که قربانی فضای ذهنی رسانه و آموزش حقنه شده بوسیله غرب به دنیا نمی تواند ببیند:

            1. از سال 1922 و 1945 جهان تحت حاکمیت برندگان جنگ جهانی بوده و همه جهان را با فقر، کشتار، فلاکت، ثروت آمریکایی که از جیب خود مانی و نسل های قبلی او درآمده، دارایی آن ها و فقر دیگران، دیکته آن ها و فلاکت دیگران
            2. خیلی جالب است که ما جهان تحت استبداد monoplar ةآنگلو ساکسونی را به خود فقرا نسبت دهیم و فراموش کنیم که غرب با افسانه های کتب textbook به این شکل درنیامد بلکه با نسل کشی در ویتنام، میلیتاریسم در آفریقا، کودتاهای یی مانند 28 مرداد puppet kings مانند بن سلمان و شاه حسین و رفاه برای غرب و دزدی و نسل کشی برای دیگران شکل گرفت.

            فرصت بیان نیست قطعا شیدایی و عشق هالیوود افراد مانند مانی و البته فرهنگ تنبلی و مصرف گرایی خود جامعه غیر غربی از مؤلفه های محرومیت بوده اند اما بیسوادی implantشده در جامعه با اصطلاح دانشگاهی واقعا آزار دهنده است. مانی جان در دنیا یک فاشیست-لیبرالیست می تواند بورلی هیلز داشته باشد شما نمی توانی . شما تا زمانی که دوگماتیسم دانشگاهی و شیدای هالیوودی بر ذهنت حاکم هست نمی تونی به توهم develpmentبرسی چون نمی دانی که American 60″s گذشت . و محصول سرکوب و بیعدالتی جهانی بود + خواب و تنبلی کشورهای سرکوب شده پس از جنگ
            جالب است که دزد کسی را سرکیسه کند و او دزد را تحسین کند
            در آینده خواهی دید که بسیاری از تصاتویری که در تلوزیون و مونیتور و اسکای لینک بر ذهنت حاکم کردند بوسیله نویسنده، فیلمبردار، صاحب موبیل، media mogul pick and chhoose شده بود و ذهنت را بازی داد. فعلا به افسانه های ترجمه های اساتید دانشگاه هنرپیشه که با تحقیر تو خود را دانشمند و متفکر جلوه می دهند مشغول باش.

          2. سلام دوست عزیز
            اینجا بنای بحث سیاسی با کسی نداشتم اما چون شروع کردید چند نکته را تذکر میدهم.
            اولا اگر غرب امروز از پس مشکلات خودش بر می آمد این همه تجاوز و خشونت و جرم و آدمکشی و نژادپرستی و تروریسم دولتی نداشت! واقعا دنبال نسخه زندگی بهتر از اونها هستید؟! ذات نا یافته از هسخش کی تواند که شود هستی بخش؟!
            ثانیا اگر پاره ای مشکلات در اداره کشور عزیزمان می بینیم آن هم بخاطر دور شدن از اسلام عزیز و رویگردانی از میراث اصیل و ارزشمند خودمان است. واقعا فکر می کنید اسلام آن طور که هست در همه شئون زندگی فردی و اجتماعی ما حاکم است؟ متاسفانه برخی مدیران غربگرا که همه ایده حکمرانی شان توافق با کدخدا بود کار را به این وضعیت امروز رسانده اند! اگر میخواهید بدانید مدیریت اسلامی چطور می تواند راهگشای مشکلات باشد باید به مدیریت جهادی در دوران جنگ تحمیلی نگاه کنید که چطور با دست خالی مقابل یک دنیا دشمن پیروز شد و یک وجب خاک را به دشمن نداد!
            … یک حرف بس است.
            یا علی

          3. جناب مانی و جناب شهاب سلام بر شما
            نوشته و اظهار نظر هردوی شما را خواندیم و اگر فرض کنیم هر دوی شما در شمار اهل دانش و اندیشه ورزان هستید باید بگوییم هرکدام از منظری به حقیقت یا واقعیت نگریسته اید و ممکن است نظر هر دو از صدق نسبی برخوردار باشد و در عین حال هیچ یک از دو نگاه را مطلق نمی توان شمرد
            انچه دو نگاه را به تعارض و طعنه واداشته است یا معلول خود بزرگ پنداری است و یا حاصل عصبیت و پیشداوری است و یا نتیجه جزء نگری و کمبود سعه صدر و جامعیت است که در بیشتر افراد یکی از این ها وجود دارد
            البته حتما علت دیگری هم می تواند داشته باشد که ذهن من بدان راه نیافته است و گر نه تمایل من آن بود که محمل بهتری برای تعارض ها پیدا کنم تا به همین مقدار هم شما را نرنجانده باشم
            و در پایان تلاش فعالان صدانت را ارج می نهم زیرا نشر فکر – چه آن فکر همراه رشد باشد و چه گرفتار رکود – خدمت به اندیشه و اندیشه ورزان است حتی اگر احیانا اثر نا مطلوبی بر بعضی از ذهن های نیازمند رشد بگذارد.
            کمترین اثر مطلوب ارائه این آثار و اندیشه ها ، الگو گرفتن از آن، برای طرح جذاب مطالب اندیشه است ( یعنی آموختن شیوه ارائه مباحث است)
            و در نهایت بخش زیادی از ارزش ماندگار هر فعالیت،برای فعالان آن، وابسته به انگیزه و هدف آن هاست و بخشی هم به نتایجی که از فعالیت آنان حاصل می آید

    2. عجیبه که با وجود نهج البلاغه اینقدر تبعیض نژادی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و حقوقی در این کشور و جامعه وجود داره، به نظر میرسه که یا نهج البلاغه عقیم بوده یا واقعاً اگر تفاوتی با مفهوم جهانی عدالت نداره، پس ما صرفاً به یونانی‌ها و جان رالز ها و هزاران فیلسوف و رمان نویس حسودیمون میشه و فقط دنبال پاسخ دادن و موضع گرفتن نسبت به اونا هستیم!!؟

      پاسخ

      1. یا این که ژان ژاک روسو و رالز ناآگاهانه! و ناخواسته! یا در تبختر حاصل از اعتبار مغالطه امیز دانشگاه دچار باور به صدق گفتار خود شده اند و این در واقع تحت تاثیر مسیح ع بوده که سخنانی صادق هم گفته اند.

        پاسخ

      2. در این کشور عبارتی مبهم است زیرا که referent این ُ indexical عبارت مشخص نیست
        اگر در کشورهای caucasian زندگی می کردید می دید که فقط کافیه سیاه باشید و پشت ماشین بشینید وقتی نگتون می دارن هر آن ممکنه پلیس به شما شلیک کنه
        حتی ایرانی ها یی که نمی خوان جلوی دختر خاله هاشون ژست سیتیزن شیپ بگیرن وقتی پلیس سمت شما میاد احتمال مرگ رو هر آن حس می کنید.
        رسانه بریا جذب شما ساخته شده . تبعیض نژادی و فقر رو بیایید آمریکا با چشم خودتون ببینید . بله بیل گیتس هست اما یک نفر بیل گیتس هست. بله خیلی ها ثرتوندن اما اقلیت جامعه هست. تلویزیون و اینترنت و برای خوشایند مخاطب و فریب خریدار کالا قشنگ جلوه داده میشه . تلویزیون کشور خودتون ایران رو چطور نشون میده؟ تازه اونها تکنیک های makebelieve صاحب رسانه امریکایی رو بلد نیستن بخاطر همین شما باور نمی کنی.از اونی باید اجتناب کنی که تونسته مجابت کنه و باورش کردی نه اون که صبح تا شب بهش فحش می دی.

        پاسخ

      3. دوست عزیز
        خوب است توجه کنیم که بسیاری از معارف بلند اسلام را ما حتی به خوبی بلد نیستیم که اگر بلد بودیم و لا اقل فلسفه اخلاق اسلامی را می دانستیم مجذوب مغالطات شیرین آقای سندل و امثال ایشان نمی شدیم تا چه برسد به اینکه بخواهیم ادعا کنیم اگر نهج البلاغه وجود داره پس چرا اینقدر تبعیض و… در کشور هست!
        آیا فکر می کنید خود من و شما به معارف اسلامی آگاهی درستی داریم و به آنها عمل می کنیم که انتظار داشته باشیم همه چیز گل و بلبل باشد؟!

        پاسخ

    3. دوست عزیز
      درود بر شما
      ما گنج ها و گوهرهای فراوانی داریم که متاسفانه همچنان دست نخورده باقی مانده. کاری که غربیها خیلی خوب بلند رنگ کردن کلاغ بجای قناری است اما ما زیباترین گوهرهای خود را بدون هیچ گونه فرآوری و بسته بندی در اختیار مخاطب می گذاریم
      نخود خام ماده غذایی بسیار ارزشمندی است ولی برای مصرف باید فرآوری و آماده سازی شود. نخودچی حاصل فرآوری نخود خام است که برای همه قابل استفاده و مفید و جذاب است!

      پاسخ

  42. بسیار از کار ارزشمند شما عزیزان سپاسگزارم و بهره بردم.
    جایگاه این زحمات زمانی بیشتر روشن می شود که نگاهی به وضع اسفبار آموزش در رشته حقوق بیندازیم.
    شما این فرصت را فراهم کردید که فاصله سطح آموزشی را به چشم ببینیم. شاید انگیزه ای برای یاد گیری و پرسش در دنبال کنندگان این مباحث شکل گیرد. با قدر شناسی دوباره

    پاسخ
  44. بازتاب: درباره تبعیض مثبت ، شایسته‌سالاری و مسائل نامربوط دیگر | دست نوشته‌های یک دیوانه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *