Can Atheists Pray to God? A Philosophical Appraisal

Can Atheists Pray to God? A Philosophical Appraisal

A well-established dichotomy, shared by both theists and atheists, has it that in order to offer a petitionary prayer to God one must be theist, implying that atheists (including agnostics) cannot pray to God. A number of philosophers, from different doctrinal backgrounds, have recently cast doubt on this, taking it to be a false dichotomy. […]

سخنرانی مصطفی ملکیان در جلسه‌ی بررسی کتاب «شمس تبریز»

سخنرانی مصطفی ملکیان در جلسه‌ی بررسی کتاب «شمس تبریز» نوشته مهدی سالاری نسب

در ابتدای امر، پیش از پرداختن به کتاب شمس تبریز به نویسندگی آقای سالاری ­نسب، به نکته‌ای کوتاه اشاره می‌کنم مبنی بر این‌که به نظر می‌آید روشی که برای معرفی و شناساندن متفکران در ایران متعارف است، روشی نیست که با آخرین دستاوردهای اندیشه‌نگاری سازگار باشد و چون پرداختن به آن، در این مقال نمی‌گنجد […]

مکاتب اخلاقی از نگاه مصطفی ملکیان

مکاتب اخلاقی از نگاه مصطفی ملکیان

در زمینۀ اخلاق می‌توان سه رتبۀ «مکاتب»، «نظام‌ها» و «نظریات» را که در طول تاریخ فرهنگ بشری پدید آمدند از یکدیگر متمایز کرد. یعنی در طول تاریخ فرهنگ بشری مکاتب فراوانی در اخلاق ظهور کرده‌اند، در دل هر مکتب نیز نظام‌های فراوانی پدید آمدند و در دل هر نظامی نیز نظریات فراوانی متحقق شدند. در […]

مصاحبه فصلنامه مترجم با مصطفی ملکیان در باب ترجمه

مصاحبه مجله مترجم با مصطفی ملکیان در باب ترجمه

خزاعی فر: آقای ملکیان، حوزه کار و تخصص شما اخلاق، دین، فلسفه و روان شناسی است. با این حال شما جدا از تألیفات متعدد، ترجمه های زیادی هم دارید و از طریق ترجمه ها و تألیفاتتان به ناچار با زبان مکتوب فارسی و قابلیت های بیانی آن درگیر هستید. از رابطه تان با زبان فارسی […]

مقاله ابوالقاسم فنائی با عنوان «خشونت دینی: واقعیت یا توهم؟»

مقاله ابوالقاسم فنائی با عنوان «خشونت دینی: واقعیت یا توهم؟»

پرسش اصلی این مقاله این است: «آیا خود دین نقشی در خشونت سیاسی بازی می‌کند؟». در آغاز اصطلاحات مربوط و رایج در ادبیات این بحث، مانند ”دین“؛ ”خشونت دینی“؛ ”خشونت سکولار“؛ ”خشونت سیاسی“ و ”فعل اختیاری“ را تعریف می‌کنم. سپس به بررسی دو استدلالی خواهم پرداخت که می‌توان به سود ادعای اینکه خود دین یگانه […]

اعتماد به روایت مصطفی ملكیان، بزرگ‌ترین سرمایه‌ای كه از دست داده‌ایم

اعتماد به روایت مصطفی ملكیان، بزرگ‌ترین سرمایه‌ای كه از دست داده‌ایم

محسن آزموده | اعتماد بزرگ‌ترین غایب مناسبات اجتماعی این روزهای ما است. این جان كلام سخنان مصطفی ملكیان در گفتار پیش روست. البته شاید آگاهی و اذعان به این سخن، چندان بر بقیه پوشیده نباشد. همه ما متاسفانه شاهدیم كه چطور در كوچك‌ترین و بزرگ‌ترین روابط اعتماد از دست رفته است و افراد و نهادها […]

کدام دیدگاهِ فلسفی پدیدۀ تنوع ادیان را بهتر تبیین می‌کند؟

کدام دیدگاهِ فلسفی پدیدۀ تنوع ادیان را بهتر تبیین می‌کند؟

یاسر میردامادی: آنچه از نظرتان می‌گذرد، صورت تحریریافتۀ گفتاری است که در دسامبر ۲۰۱۶ میلادی در «انجمن ادب و هنر ایران» در لندن ارائه شده است. درپیاده‌‌سازی متن، لحن گفتاری آن بیش و کم حفظ شده است. این مقاله در مجله «خوشه‌ها»، نشریّه سالانه انجمن ادب و هنر ایران، شماره ۲۰ (۲۰۱۸ میلادی)، صص ۵۲-۷۱ […]

مقاله «روان شناسی اخلاق از نگاه مولانا» از مصطفی ملکیان

مقاله «روان شناسی اخلاق از نگاه مولانا» از مصطفی ملکیان

روان شناسی اخلاق شاخه ای از علم روان شناسی است که به آنچه در روان یک انسان اخلاقی می گذرد، می پردازد. فهرست مهمترین مباحث مطرح در روان شناسی اخلاق عبارت اند از: بحث در مورد اموری که درون ذهن اشخاصی که با پدیده اخلاق، اخلاقی زیستن و اخلاقی بودن سروکار دارند، در جریان است […]

شأن اخلاقی زندگی اصیل

شأن اخلاقی زندگی اصیل

شکی نیست که دو واژه «اصالت» و «اصیل»، کمابیش، دارای هم ایهام کاررفتنی اند و هم ابهام کاررفتنی؛ اما، در این، نیز، شکی نیست که هر دو بار عاطفی مثبت دارند و، اصلاً، از الفاظ و اصطلاحات ارزشی محسوب می شوند. در این نوشته، سعی بر این است که؛ اولاً، مهمترین کاررفت های واژه «اصالت» […]

مقاله‌ی مصطفی ملکیان با عنوان «عیب و هنر روشنفکری»

نوشتار مصطفی ملکیان با عنوان «عیب و هنر روشنفکری»

عیب و هنر روشنفکری به یاد مصطفی رحیمی، روشنفکری که کژ نشست و راست گفت. در نوشتار «عیب و هنر روشنفکری»، نخست، سرشت فعالیت اجتماعی ای را که «روشنفکری» خوانده می شود روشن می کنم؛ سپس، به اخلاق روشنفکری، یعنی به احکام و قواعد اخلاقی ای که روشنفکران باید به آنها التزام داشته باشند، می […]