دسته: فلسفه

سلسله نشست‌های تخصصی با موضوع فلسفه اخلاق به همت دانشگاه مفید به مناسبت روز جهانی فلسفه در پاییز ۹۹ با سخنرانی سیدابراهیم موسوی، مسعود ادیب، سیدمسعود موسوی و ابوالقاسم فنائی برگزار شد.

۱_ چرا تاریخ فلسفه اهمیت دارد؟ صاحب‌نظرانِ فلسفه و تاریخ‌نگاری فلسفه همگی معتقدند هیچ علمی به اندازه فلسفه به گذشته و تاریخ خود رجوع نمی‌کند و هیچ علمی هم به اندازه فلسفه به تاریخ و گذشته خود نیاز ندارد(بیایید فعلا با علم بودن یا نبودن فلسفه کاری نداشته باشیم). تیموتی ویلیامسون از فلاسفه تحلیلی برجسته […]

معمولا وقتی نام بسیاری از رشته‌های دانشگاهی همچون شیمی و ریاضی و پزشکی و تاریخ و روانشناسی و الهیات و انواع مهندسی‌ها را می‌شنویم، در ذهن‌مان تصویری از کارکرد و کاربرد آن‌ها شکل می‌گیرد که بلافاصله از وضعیت شغلی و درآمدی‌شان سوال می‌کنیم. اما غالبا با شنیدن نام فلسفه، علامت پرسشی در ذهن‌مان نقش می‌بندد […]

اشاره: موضوع گفتگوی حاضر فلسفه اخلاق است. بحران اخلاق و معنویت که امروز سطوح مختلف جامعه را در ابعاد گوناگون فراگرفته است، ما را بر‌ آن داشت تا  در گفت‌وگو با استاد مصطفی ملکیان به تحلیل و تبیین این پدیده بپردازیم.

اصلِ علیّت بیان از رابطه‌ی خاص بین رویدادها دارد. ساده‌ترین شکل آن رابطه‌ی بین دو رویداد، علت و معلول، است که در آن معلول نتیجه‌ی علت ‌انگاشته می‌شود. اما این انگاشت متکی بر چه برهانی است؟ آیا می‌توان صحت آن را اثبات نمود؟ و یا آیا آن تنها یک انگاشت متافیزیکی است؟ اصل علیّت در […]

فلسفهٔ علم یا فلسفهٔ علوم شاخه‌ای‌است از فلسفه که به مطالعهٔ تاریخ، ماهیّت، اصول و مبانی، شیوه‌ها، ابزارها، و طبیعتِ نتایجِ به دست آمده در علومِ گوناگون همّت می‌گمارد. فلسفهٔ علم، از لحاظِ علمِ موردِ بررسی، خود، به زیرشاخه‌هایِ متعدّدی تقسیم می‌گردد که از جملهٔ آن‌ها می‌توان فلسفهٔ فیزیک، فلسفهٔ شیمی، فلسفهٔ ریاضیّات، فلسفهٔ زیست‌شناسی، […]

درس‌گفتارهای «تاریخ فلسفه‌ی یونان باستان» از دو قسمت کلی تشکیل شده است. فلسفه‌ی یونان باستان و فلسفه‌ی هلنیستی یا یونانی‌مآبی. فلسفه یونان باستان از حدود قرن ۶ پیش از میلاد آغاز می‌شود و با طیف گسترده‌ای از موضوعات را شامل است. یونان در نزد بسیاری محققین و مورخان، زادگاه فلسفه محسوب می‌گردد و بسیاری از […]

کتاب تاریخ فلسفه غرب ، مجموعه درس هاى استاد مصطفى ملکیان است که در جمع دانش پژوهان پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سالهاى بین ،۱۳۶۹ تا اواخر سال ۱۳۷۳القاء شده است. در این سیر تاریخ فلسفه که از تالس شروع مى شود و به فیلسوفان تحلیل زبانى خاتمه مى یابد، از دو مکتب پراگماتیسم امریکایى و […]

یکی از واحدهای درسی رسمی گروه‌های فلسفه در تمام دانشگاه‌ها درس «تاریخ فلسفه‌ی قرون وسطی» است. اصطلاح قرون وسطی، اصطلاح مورخان برای یادکردِ دوره‌ای است که از پایان امپراتوری روم در قرن پنجم میلادی شروع می‌شود و تا سقوط قسطنطنیه و پایان امپراتوری روم شرقی (یا بیزانس) در ۱۴۵۳ ادامه می‌یابد. در واقع به عنوان […]

دکارت (۱۶۵۰ ت ۱۵۹۶)، اسپینوزا (۷۷ ـ ۱۶۳۲) ، و لایب نیتس (۱۷۱۶ ـ ۱۶۴۶) به‌طور معمول و به درستی متعلق به مکتب خاص تفکر در علوم ماوراء الطبیعه  و معرفت‎شناسی شمرده می‌شوند. اگرچه آن‎ها نتایج متفاوتی از این علوم ارائه می‌دهند، اما در مجموعه‌ای از دغدغه‌ها و اصول روش‌شناسانه مشترک هستند. هر کدام به […]