دومین مدرسه‌ی تابستانی گروه مطالعات علم مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با عنوان «نسبی‌انگاری و منتقدانش؛ علم، فلسفه و اخلاق»

دومین مدرسه‌ی تابستانی گروه مطالعات علم مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با عنوان «نسبی‌انگاری و منتقدانش؛ علم، فلسفه و اخلاق»

مدرسه‌ی تابستانی «نسبی‌انگاری و منتقدانش؛ علم، فلسفه و اخلاق» دومین مدرسه‌ی تابستانی‌ای بود که به توسط گروه مطالعات علم مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. این مدرسه که در شهریور ۱۳۹۸ برگزار شد شامل پانزده سخنرانی بود که پانزده استاد متفاوت، چهارده استاد داخلی و یک استاد خارجی، آن‌ها را ایراد کردند. سخنرانی […]

برنامه گفت‌وگو محور «در زمانه‌ی ما»

برنامه گفت‌وگو محور «در زمانه‌ی ما»

یاسر میردامادی: “«در زمانه‌ی ما» (In Our Time) نام برنامه‌ا‌ی گفت‌وگو محور است که هر هفته (به جز دو ماه تابستان‌) از شبکه‌ی چهار رادیو بی‌بی‌سی انگلیسی پخش می‌شود. این برنامه‌ بیش از دو میلیون شنونده در سراسر جهان دارد و یکی از موفّق‌ترین برنامه‌های رادیویی بی‌بی‌سی است. «در زمانه‌ی ما» به کندوکاو در تاریخ […]

علم و اخلاق در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی

علم و اخلاق در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی

محسن آزموده: آقای دکتر اکرمی، ضمن تشکر برای زمانی که به این بحث اختصاص داردی، در کنار اهتمام به مباحث متنوع از فلسفه و اندیشه سیاسی و ادبیات و … که به آنها پرداخته اید، یکی از حوزه‌های مورد علاقه شما بحث دانشگاه است. بحث اصلی ما موضوع اخلاق در دانشگاه به طور خاص و […]

علم و سواد، میل و عمل

علم و سواد، میل و عمل

در مقایسه‌ میان افراد، و برترداشت یکی بر دیگری، استناد به علم و دانش آنها همواره متکای متینی بوده است. حُکَما از قدیم علم را از اهم نمادهای کمال می‌دانسته‌اند، و نزد آنان برتری عالم بر جاهل یا اعلم بر عالم بدیهی بوده است. تعابیر “کمال” و “بدیهی” نکته‌ای در خود دارد حاکی از این‌که […]

لب کلام در کتاب ذهن و عالم

لب کلام در کتاب ذهن و عالم

این مقاله خلاصه نقطه نظراتی است که از آنها به طور مشروح تری در کتابم “ذهن و عالم: چرا درک ماده گرایانه نئو داروینی از طبیعت تقریبا به طور حتم خطا است،” که سال گذشته توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شد، دفاع کرده ام.  از آن زمان، این کتاب توجه انتقادی قابل ملاحظه‌ای را به […]

چرا حقیقت نظر ما را تغییر نمی‌دهد؟

چرا حقیقت نظر ما را تغییر نمی‌دهد؟

به سال ۱۹۷۵ محققین دانشگاه استنفورد، از گروهی از دانشجویان مقطع لیسانس در خواست کردند در یک آزمایش در باب خودکشی شرکت کنند. به هر کدام از شرکت‌کنندگان دو یادداشت خودکشی داده می‌شد. یکی به صورت رندوم نوشته شده بود و دیگری واقعی بود و نویسنده‌اش متعاقب نوشتن یادداشت، اقدام به خودکشی کرده بود. در […]

دین چه چیزی به ما می‌دهد که علم نمی‌تواند بدهد؟

دین چه چیزی به ما می‌دهد که علم نمی‌تواند بدهد؟

دین چیزی به ما می‌دهد که علم نمی‌تواند بدهد: دین قوی‌ترین واکنش به زندگیِ عاطفیِ عالمگیری است که همه‌ی ما را به یکدیگر وصل می‌کند. این در حالی است که دفاع از دین در این زمانه کار دشواری شده است.

رابطهٔ «علم» و «فلسفه» و نسبت آنها با اندیشیدن «پیش‌روانه» و «پس‌روانه»

تأمّلی دربارهٔ رابطهٔ «علم» و «فلسفه» و نسبت آنها با اندیشیدن «پیش‌روانه» و «پس‌روانه»

۱- دانایی‌های کوچک، جزئی و دقیق ما، یعنی «علم»٬ محصور میان نادانی‌های بزرگ، کلی و عمیق ما٬ یعنی «فلسفه»، است. بدین معنا، ۲- کارِ «علم» توسعهٔ دانایی از طریق «تعویق» و «تقلیل» در حیطهٔ پرسش‌ها، و همچنین «تحقیق» و «تطبیق» و «تدقیق» در حیطهٔ پاسخ‌ها است. و ۳- کارِ فلسفه توسعهٔ نادانی از طریق «تعلیق» […]

شبه‌مسئلۀ علم و دین در ایران

شبه‌مسئلۀ علم و دین در ایران

مدعای اصلی دکتر حامد صفایی­‌پور [۱]  در این نوشته این است که طرح موضوع یا مسئلۀ «علم و دین» در معنای بررسی رابطۀ دعاوی «علوم طبیعی و متن مقدس» در ایران پیش و پس از انقلاب، یک «شبه‌مسئله» است. در برابر این مدعا سه پرسش کلیدی پدیدار است: ۱. چرا «علم و دین» برای ما یک […]

فلسفه چه اهمیتی در آموزش علم دارد؟

فلسفه چه اهمیتی در آموزش علم دارد؟

در هر ترم تحصیلی، من در دانشگاه نیوهمپشایر به دانشجویان دوره‌ی کارشناسی، «فلسفه‌ی علم» درس می‌دهم. اکثر دانشجویانی که این درس را بر می‌دارند دلیل انتخاب‌شان فقط گذراندن واحدهای عمومی اجباری است، و بیشترِ آن‌ها پیش از این هرگز به یک کلاس فلسفه نرفته‌اند.