فلسفه و علم‌گرایی/ ظهور فرهنگ تقلبی در علوم انسانی

فلسفه و علم‌گرایی/ ظهور فرهنگ تقلبی در علوم انسانی

سوءاستفاده از علم بر کلیت برنامه‌های درسی دانشگاه‌ها تاثیر گذاشته است و تلاش برای تمایز میان علم‌ورزی حقیقی و جایگزین جعلی آن‌ را دشوار می‌کند. می‌خواهم تاثیر نگرش علم‌گرایانه بر علوم انسانی را بررسی کنم. تمام دانشگاه‌ها به دانشکده‌های علوم انسانی نیاز دارند. علوم انسانی نه تنها برای جوان‌ها جذابیت دارد، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند راه خود در زندگی را پیدا کنند. بنابراین علوم انسانی باید استحکام خود را در برابر تهدید علم‌گرایی حفظ کند. راه‌هایی که می‌توانیم از علوم انسانی محافظت کنیم را بررسی می‌کنم.

ادامه مطلب “فلسفه و علم‌گرایی/ ظهور فرهنگ تقلبی در علوم انسانی”

مقاله «زمین خشونت» از اکبر جباری

مقاله «زمین خشونت» از اکبر جباری

در تاریخ فلسفه‌ورزی، بسیاری از پژوهش‌گران به نسبت قدرت و اندیشه پرداخته‌اند و کوشیده‌اند میان فلسفه‌ورزی و سیاست‌ورزیِ خشونت‌زا نسبتی علّی بیابند و نشان دهند که چگونه می‌توان از دل یک فلسفه، به خشونت رسید و کدامین فلسفه‌ها اسباب و علل خشونت بوده‌اند. در عصر حاضر “«پوپر» سرآمد این پژوهش‌گران است که کوشیده ردپای نظام‌های توتالیتر و فاشیستی را در اندیشه‌های افلاطون و مارکس نشان دهد. ادامه مطلب “مقاله «زمین خشونت» از اکبر جباری”

دوری از سیاست‌زدگی در نگارش «تاریخ جامع ایران»؛ گفت‌وگو با تورج دریایی

دوری از سیاست‌زدگی در نگارش «تاریخ جامع ایران»؛ گفت‌وگو با تورج دریایی

سرانجام نتیجه کار ۱۴ ساله ۱۴۳ نویسنده و تاریخ‌نگار ایرانی و ۲۵ نویسنده و پژوهشگر اروپایی،‌ آمریکایی و آسیایی درباره تاریخ ایران با عنوان «تاریخ جامع ایران» منتشر شد. مجموعه ۲۰ جلدی که به همت مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی هفته گذشته در تهران رونمایی شد. اثری که به دلیل نام‌های معتبر ایرانی و خارجی همکار آن، انتظارهای زیادی را برانگیخته است. ادامه مطلب “دوری از سیاست‌زدگی در نگارش «تاریخ جامع ایران»؛ گفت‌وگو با تورج دریایی”

مناظره آرش نراقی و محسن کدیور پیرامون اتانازی (خودکشی از سر ترحم)

مناظره آرش نراقی و محسن کدیور پیرامون اتانازی (خودکشی از سر ترحم)

مجری (داریوش کریمی): اگر نزدیکترین فرد به شما بخواهد در خودکشی‌اش به او کمک کنید تا از درد ورنج وبیماری منتهی به مرگ خلاص شود به این خواست جواب مثبت می دهید؟  اتانازی (Euthanasia) لفظی است که در سالهای اخیر در زبان فارسی برای کشتن از سر ترحم بکاررفته است کمک به مرگی که شخص را از درد ورنج ویا زندگی نباتی نجات می دهد، می توان تقاضای فردی برای همدست شدن در مرگ او را با توسل به اخلاق، دین یا فلسفه اجابت کرد؟ آیا جوامع انسانی باید اتانازی را قانونی کنند؟ در این صورت نباید به امکان سو استفاده از آن اندیشید؟ بویژه در کشورهایی که نه اخلاق ونه قانون بر ستونهای محکم استوار هستند؟ نباید انواع اتانازی را متمایز کرد؟ بین قطع داروی بیمار و تجویز دارویی که به خودکشی او منجر می شود نباید تفاوت قائل شد؟ ربط اتانازی با کرامت انسانی چیست؟ آیا کرامت انسان ایجاب می کند تا حق او برای پایان دادن به حیات او را محترم بشماریم؟ یا نه کرامت انسانی با قتل نفس در تضاد است؟
این موضوع را با مهمانهای این هفته در میان می گذاریم:  محسن کدیور اسلام شناس و استاد [مدعو] دانشگاه دوک آمریکا، آرش نراقی استاد فلسفه و دین در کالج مراوین پنسیلوانیای آمریکا، آرزو صفایی و کوثر گوهری، هر دو دانشجو. ادامه مطلب “مناظره آرش نراقی و محسن کدیور پیرامون اتانازی (خودکشی از سر ترحم)”

درس‌گفتار رامین جهانبگلو با عنوان «فلسفه در یونان و روم باستان» در انجمن آگورا

درس‌گفتار رامین جهانبگلو در انجمن فلسفی آگورا با عنوان «فلسفه در یونان و روم باستان»

درپانزدهمین فصل از سلسله جلسات آگورا مروری خواهیم داشت بر سیر فلسفه در یونان و روم باستان ادامه مطلب “درس‌گفتار رامین جهانبگلو با عنوان «فلسفه در یونان و روم باستان» در انجمن آگورا”

درسگفتار عبدالحمید ضیایی با عنوان ملال وجودی و راهکارهای فلسفی رفع آن

درسگفتار عبدالحمید ضیایی با عنوان ملال وجودی و راهکارهای فلسفی رفع آن

اپیکور می گوید فیلسوفی که رنجی از انسانی نمی زداید، هر چه می گوید مهمل است; مثل دارویی که درمان نمی کند.
ملال یکی از رنج های آدمی است که خود به دو شکل ملال موقت / موقعیتی و ملال اگزیستانسیالیستی قابل تفکیک است. بخش عظیمی از ملال وجودی، زاده ی زندگی زیباشناختی یا استحسانی است . زندگی زیبا شناختی مشخصاتی دارد از جمله این که انتخابی نبوده و نیز فاقد پیوستگی است . جستجویی همیشگی برای رسیدن به نوعی ارضاست که البته به سلطه یافتن لذت بر زندگی ما می انجامد. از شاخه به شاخه پریدن است و مجموعه ای از برهه های التذاذ. لذت ها هم در زندگی علم الجمالی، دانه های گسسته تسبیح هستند که پیوند درونی ندارند. تنوع طلبی و هیجان های شدید و مهارناپذیر در این زندگی دیده می شود در نقطه ی نهایی این تنوع طلبی می توان به دو اختلال دون ژوانیسم و نیمفومانیا در مرد و زن اشاره کرد. ادامه مطلب “درسگفتار عبدالحمید ضیایی با عنوان ملال وجودی و راهکارهای فلسفی رفع آن”

عدم سقف تعدد زوجات در قرآن

عدم سقف تعدد زوجات در قرآن

فهم رایج از آیه 3 سوره نساء این است که قرآن تعدد زوجات را جایز دانسته اما برای آن سقف چهارتا را تعیین نموده است. از این رو امروزه بسیاری که با تعدد زوجات مخالفند و آن را ناقض حقوق زنان می‌دانند، به قرآن می‌تازند. در مقابل، متشرعان به دفاع از آن پرداخته، و حتی علاوه بر آن، بعضاً متعه را نیز جایز می‌دانند. در این میان، برخی هم جواز تعدد زوجات را منحصر به دوران صدر اسلام، یا حداکثر در شرایط خاص مجاز می‌دانند. حال در این مقال بر آنم که جسارت کنم و نشان دهم که همگان بر خطا رفته‌اند و قرآن برای تعدد زوجات سقفی معین نفرموده است، بلکه آن را واگذار به شرایط اجتماعی نموده است تا خود بخود متعادل گردد. ادامه مطلب “عدم سقف تعدد زوجات در قرآن”

گفت و گو آرش نراقی و نهضت فرنودی با برنامه تابو

آیا زنان «عشق» و مردان «سکس» می‌خواهند؟

آیا عشق رمانتیک، به طور مشخص میان یک زن و مرد، چیزی فراتر از جذابیت جنسی و سکس است. آیا رابطه دو «تن» با یکدیگر بدون دخالت عشق، از رابطه بدن‌های عاشق کم‌ارزش‌تر است؟ آیا زنان و مردان در جست‌وجوی سکس و عشق با یکدیگر تفاوتی دارند؟

اگر پاسخ این پرسش‌ها برای شما هم مهم است در تابوی این هفته پای بحث آرش نراقی، استاد فلسفه کالج موراوین پنسیلوانیا و نهضت فرنودی روان‌شناس بنشینید. ادامه مطلب “گفت و گو آرش نراقی و نهضت فرنودی با برنامه تابو”

کدام دین بهتر است؟

کدام دین بهتر است؟

به نظرم می‌رسد سنت‌های دینی و مذهبی، بسترهای مناسب‌تری برای ریشه‌دواندن درخت معنویت هستند. تجربه‌ی تاریخی نشان می‌دهد که خاک ادیان و مذاهب، حاصل‌خیزی بیشتری برای بالیدن تجربه‌های عرفانی و پویه‌های معنوی داشته‌اند.

ظاهراً ادیان و مذاهب، تکیه‌گاه‌های خوبی برای انسان‌ها در جهت کمال‌خواهی و معنایابی بود‌ه‌اند و شاخص‌ترین فرزانگان معنوی و عارفان دیده‌ور از درون سنت‌های دینی بالیده‌اند. ادامه مطلب “کدام دین بهتر است؟”