درآمد: سرشت انسان به جنگ گرایش دارد یا به صلح؟ زیست‌شناسی تکاملی در این باره چه می‌گوید؟ آیا یافته‌های زیست‌شناسان و روان‌شناسان را می‌توان به کل نوع بشر تعمیم داد؟
آیا «غریزه‌ی جنگ» وجود دارد؟
گفت‌وگوی هومان دوراندیش با محمدمنصور هاشمی: نقد دین با دین ستیزی فرق دارد
گفت‌وگوی هومان دوراندیش با محمدمنصور هاشمی
محمدمنصور هاشمی: نقد دین با دین ستیزی فرق دارد
منبع: سایت خبری تحلیلی عصر ایران | ۲۶ تیرماه ۱۳۹۱
ادامه مطلب “گفت‌وگوی هومان دوراندیش با محمدمنصور هاشمی: نقد دین با دین ستیزی فرق دارد”
فلسفه تحلیلی چیست؟
این نوشته تلاش می‌کند تا به این پرسش که “فلسفه تحلیلی چیست” پاسخ گوید.
در این جهت، ابتدا چند تعریف نادرست اما رواج یافته در جامعه فلسفی ایران معرفی و نقد می‌شوند.
سپس با نگاهی به آرای فرگه و دامت، تز اصلی فلسفه تحلیلی که “تقدم زبان بر ذهن” نام دارد بررسی می‌شود.
در بخش پایانی به دست آورد مهم این تز در متافیزیک پرداخته خواهد شد.
مروری بر نظریه اجتماعی-سیاسی مصطفی ملکیان- بخش چهارم
در مقالات قبلی نظریه عقلانیت و معنویت ملکیان را شرح دادیم و نقد کردیم. نظریه مداراورزی و سکولاریسم سیاسی ملکیان موضوع این بخش و مقاله بعدی از این سلسله است. چنانکه خواهیم دید نظریه سیاسی ملکیان بیش از هرچیز نظریه ای در مورد آن است که شهروندان در یک جامعه آرمانی، در مواجهه با چه عقایدی باید بر اساس حقیقت جویی مدارا نورزند و در مورد چه عقائدی باید بواسطه عدالت طلبی از حاکمیت دموکراسی، مدارا و صندوقهای رای حمایت کنند. اندیشه ملکیان براین فرض استوار شده است که شهروندان دو الزام اخلاقی بنیادین دارند: یک الزام معرفت‌شناختی که صدق یقینی یا به تعبیر او آفاقی بالفعل را مبنای زندگی فردی و جمعی خود قرار دهند، و یک الزام عدالت‌طلبانه که وقتی صدق یقینی محرز نیست دموکراسی را مبنای داوری میان خود و دیگران قرار دهند. نقد نظریه مدارای ملکیان، و اینکه او چقدر در پیوند زدن میان دو ارزش اخلاقی پایه حقیقت طلبی و عدالت طلبی از یک طرف و دفاع سیاسی از دموکراسی از طرف دیگر موفق بوده است موضوعی است که در بخش پنجم و پایانی از این مجموعه مقالات بدان خواهیم پرداخت.
ادامه مطلب “مروری بر نظریه اجتماعی-سیاسی مصطفی ملکیان- بخش چهارم”
دین، دین‌‌‌‌شناسی و دین‌‌‌‌سرایی
نوشته‌‌‌‌ها و گفتارهایی که این روزها در مورد دین‌‌‌‌شناسی، نواندیشی دینی، دین‌‌‌‌سازی و… انتشار می‌‌‌‌یابند آکنده از اصطلاح‌‌‌‌ها و تعبیرهای گوناگون هستند، به گونهای که هرگونه فعالیت بازاندیشانه در مورد آنها بدون توافق بر سر معنای دقیق این اصطلاح‌‌‌‌ها و تعبیرها ممکن نیست. از این رو همان‌‌‌‌طور که به طرح تأملاتی در زمینه این مباحث می‌‌‌‌‌پردازم، تلاش می‌‌‌‌کنم تا برخی مفاهیم را نیز روشن ساخته و از هم متمایز کنم. ادامه مطلب “دین، دین‌‌‌‌شناسی و دین‌‌‌‌سرایی”
مناظره حسین شیخ رضایی و محمدمهدی اردبیلی در رادیو گفت‌وگو
مناظره دکتر حسین شیخ رضایی با دکتر محمدمهدی اردبیلی با عنوان «نسبت زبان و شیوه تفکر در فلسفه های تحلیلی و قاره‌ای» در تیرماه 1394 در رادیو گفت‌وگو (برنامه سوفیا) انجام گرفته بود که صوت آن در ادامه مطلب قابل دریافت است. ادامه مطلب “مناظره حسین شیخ رضایی و محمدمهدی اردبیلی در رادیو گفت‌وگو”
سلامتی و نابرابری
درآمد: نویسنده می‌کوشد با بررسی تأثیر نابرابری اجتماعی بر سلامتی جامعه نشان دهد که نه تنها ثروت و طول عمر رابطه‌ی نزدیکی دارند بلکه توزیع نابرابر ثروت، آفت‌ها و بیماری‌های اجتماعی را افزایش داده و از “امید به زندگی” می‌کاهد، در حالی که افزایش برابری اجتماعی می‌تواند سلامتی کل جامعه را بهبود بخشد.[1]
پام بیچ، جزیره‌ی باریکی در فلوریدا به طولِ حدوداً 13 مایل است که تعداد ساکنانش اندکی بیش از 10000 نفر است. سه پُل آن را به آمریکا مرتبط می‌سازد اما احساس و رفتارِ ساکنانش به گونهای است که انگار در “جامعه‌ی بسته”ی[2] بزرگی زندگی می‌کنند. ادامه مطلب “سلامتی و نابرابری”
وقتی حقیقت به کالا تبدیل می‌شود
«پسا – حقیقت» (post-truth) طنین تبلیغاتیِ جذابی دارد. شاید این دقیقاً تنها ایرادی است که هم این عبارت و هم روزگار ما دارند. ما در عصری عاری از حقیقت زندگی نمی‌کنیم. بر عکس، در برهه‌ی سیاسی – فرهنگی‌ای هستیم که ادعا در باب حقیقت فراوان است و هرکدام از مدعیان هم بر درستی گفتارشان اصرار دارند. ما یک بازار آزادِ حقایق درست کرده‌ایم، و این وضع مطلوبی نیست. ادامه مطلب “وقتی حقیقت به کالا تبدیل می‌شود”
چرا تصمیمات سال نو معمولا عملی نمیشن؟
کمتر از 10 درصد از تصمیماتی که افراد برای سال جدید میگیرن، عملی میشن. راهکارهای علمی رفع این مشکل رو در دو مقوله بررسی میکنیم؛ یکی بحث عادات و دیگه بحث “داستان شخصی” ادامه مطلب “چرا تصمیمات سال نو معمولا عملی نمیشن؟”
