امید قائم‌پناه: حسین دباغ دانش‌آموخته فلسفه اخلاق از دانشگاه ردینگ و آکسفورد است؛ او معتقد است لیبرالیسم کلاسیک با تئوری اخلاقی فایده‌گرایی پیوند خورده است بالاخص آنجا که پای آزادی‌های اقتصادی به میان می آید؛ تئوری فایده گرایی به نظر او ایراداتی دارد و جای آن دارد که مفاهیمی مثل حقوق یا عدالت به آن تزریق شود. این ایرادات از قضا بر گونه‌هایی از لیبرالیسم هم وارد می آید. در ادامه نشان می‌دهد که در طول تاریخ افرادی بوده‌اند به طور تاریخی یا ساختاری علیه‌شان ظلم شده مثل سیاه‌پوستان یا زنان یا سایر اقلیت‌ها. و همچنین از سوی دیگر افرادی هم هستند که با محرومیت‌های اجتماعی (مثل فقر و محیط اجتماعی خاص) و طبیعی (مثل معلولیت، ضریب‌هوشی و…) مواجه بوده‌اند؛ این‌ها را هم نمی‌توان مثل سایرین دید و باید اولویت‌هایی برای آن‌ها قائل شد. اگر بخواهیم در قالب یک تمثیل بگوییم، مثل آن است که عده‌ای وارد یک مسابقه دو شده‌اند اما خط شروع آن‌ها برای رقابت مساوی نیست، در این رقابت برخی چندین متر جلوتر هستند و برخی بسیار عقب‌تر. این رقابت زمانی عادلانه خواهد بود که همگی از یک نقطه آغاز کنند.
اگر این دو نظریه (ناعدالتی‌ها و ظلم‌های تاریخی و محرومیت‌های اجتماعی و طبیعی افراد) را بپذیریم به نظر می‌رسد که دولت هم وظیفه پیدا می‌کند که توجه ویژه‌ای به این‌ها داشته باشد و با مداخله خود کمی این شرایط را متعادل‌تر کند.
پس از آن نیز من (امید قائم‌پناه) کوشش کردم خودم را جای مخالفین قرار دهم و پرسش‌ها و نقدهایی را مطرح کنم که به مباحثی دامن زد و ایشان هم با حوصله به پرسش‌های من پاسخ دادند. از جمله مسائلی که مطرح شد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– روایی یا ناروایی اخلاقی مالیات
– آیا شایستگی و استحقاق افراد نادیده گرفته نمی‌شود؟
– مسئله شخصی بودن مجازات و این‌که آیا روا است افرادی که در ظلم‌های تاریخی نقشی نداشتند جور آن‌ها را بکشند؟
– لیست بلند بالایی از محرومیت‌های اجتماعی و طبیعی و نابرابری‌های تاریخی وجود دارد که همه افراد می‌توانند در زندگی خود به برخی از آنان اشاره کنند و به نوعی می‌توان گفت تقریباً همه افراد در طول زندگی با شرایط خاصی مواجه بوده‌اند و لذا تعیین این‌که چه کسی استحقاق توجه ویژه دارد دشوار است.
– چگونه می‌توان تعیین کرد چه میزانی از زندگی فرد محصول محرومیت‌های اجتماعی و طبیعی است و چه میزانی محصول انتخاب‌های آزادانه آن فرد؟
– آیا اساساً برابری ممکن است؟
– مناقشه در پیوند لیبرالیسم کلاسیک با تئوری فایده‌گرایی و اشاره به پیوند لیبرالیسم با حقوق مالکیت و حقوقی که از آن ناشی می‌شوند.
.
.
شنیدن این گفتکو در کست‌باکس | انکر | اسپاتیفای
دانلود صوت این گفتگو (لینک مستقیم)
دانلود صوت این گفتگو (لینک تلگرام)
.
.
لیبرالیسم اخلاقی در گفتگوی صدانت با حسین دباغ
اینستاگرام صدانت | شنبه، ۲ اسفند ۱۳۹۹
.