وبینار درباره‌ی «نابرابری» با ارائه‌ی شهرام اتفاق

وبینار دربارۀ «نابرابری» – سخنران: شهرام اتفاق

کارشناس میزبان امید قائم‏‌پناه / یکشبنه 14 دی 1399 / Jan 3, 2021

به همت مؤسسۀ فرهنگی صدانت

مخالفان «نابرابری» بر این گمان هستند که کاهش مقدار آن، منجر به رفع مشکلاتی نظیر بیکاری، فقر و سایر مصائب بشر می‎شود و از این منظر، در تکاپوی دست‎یابی به «برابری» به مثابه راهکاری برای تحقق «عدالت اجتماعی» گام برمی‏دارند. در پی چنین فهمی از اوضاع روزگار، عباراتی نظیر «عدالت اجتماعی» و «برابری» نیز آنچنان در این گفتمان در جوار هم تکرار و بازتکرار شده است که منزلتی معادل یکدیگر را در نزد ایشان و سایر پویندگان «عدالت» یافته است و در مقابل، واژه‎های «بی‎عدالتی» و «نابرابری»، چیزی فراتر از یک این‎همان‎گویی دربارۀ مفاهیمی همسان به‎شمار نمی‏رود.

به عنوان یک نمونه، جوزف استیگلیتز در زمره اقتصاددانانِ جویندۀ عدالت اجتماعی و برابری، و از موضع یک کینزین مخالف اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد، بر این باور است که: «وقتی ثروتمندترین‎ها از قدرت سیاسی خود برای نفع‎رسانی به شرکت‏هایی که در کنترل دارند بهره بگیرند، درآمدهای مورد نیاز به جای نفع رسانی به کل جامعه به جیب تعداد اندکی خواهد رفت». طنز ماجرا اینجاست که مدافعان اقتصاد بازار آزاد نیز با استیگلیتز و همفکران او هم رأی هستند که قدرت سیاسی می‏تواند برای مطامع دارندگانش و از جمله برای کسب ثروت مورد سوءاستفاده قرار گیرد.

گوناگونی میان این دو رویکرد در اینجاست که متفکرانی همچون استیگلیتز، علاج این درد را افزایش قدرت سیاسی و فزونی مداخلۀ دولت در اقتصاد می‎پندارند و طرفداران بازار آزاد بر این باورند که ازدیاد مداخلۀ دولت در اقتصاد، نه تنها چارۀ کار نیست، بلکه دولت و افزایش قدرت سیاسی، خود بخش اصلی این معضل است.

در این وبینار فرصتی فراهم شد تا چنین پرسش‎های دربارۀ «نابرابری» مطرح شود: نابرابری چیست و انواع آن کدام است؟ منشاء و دلایل نابرابری چیست؟ نابرابری اقتصادی از کجا سرچشمه می‏گیرد؟ عدالت توزیعی یا بازتوزیع چیست و چگونه قرار است تا نابرابری را به برابری مبدل سازد؟ مخالفان عدالت توزیعی چه می‎گویند و چرا با این شیوه مخالف هستند؟ آیا برابری منجر به رفاه می‏شود؟ چه ارتباطی میان نظریه‎های عدالت و مسئله بازتوزیع برقرار است؟ دعاوی مربوط به نابرابری محیط زیستی کدامند؟ و مواردی از این دست . . .

سپس در مجالی به غایت کوتاه، پاسخ‎هایی در برابر این پرسش‎ها قرار گرفت تا از رهگذر چنین پرس و جویی، از منظری دیگر دربارۀ «نابرابری» سخن گفته شود.

در طول این مسیر، از صاحب‎نظران و متفکرانی نظیر ارسطو، توماس هابز، توماس موروس، فرانسیس بیکن، تومازو کامپانلا، ژان ملیه، مورللی، آبه دو مابلی، گراکوس بابوف، اتین کابه، جان لاک، امانوئل کانت، جان استوارت میل، کارل مارکس، کارل منگر، هربرت اسپنسر، جان رالز، کومار آمارتیا سن، ماریا نوسبام، محبوب الحق، اریک آلارت، رونالد دورکین، پی‎یر بوردیو، فردریش هایک، رابرت نوزیک، هنس، رولا و آنا روسلینگ، برانکو میلانویچ، لوکاس شانسل، توماس پیکتی، آلیس بوز لارکین، کوین اندرسون، مورای روتبارد، یون الستر، جان رومر، مایکل والزر، جوزف استلیگتز، سوزان مولر اوکین، الس دیر مکنتایر و جرالد آلن کوهن یاد شد.

.

---

.

فهرست منابع و مراجع

بوردیو، پی‏یر؛ تمایز – نقد اجتماعی، برگردان حسن چاوشیان، چاپ 1397، نشر ثالث

رالز، جان؛ نظریۀ عدالت، برگردان محمد کمال سروریان و مرتضی بحرانی، چاپ 1390، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

رالز، جان؛ لیبرالیسم سیاسی، برگردان موسی اکرمی، چاپ 1397، نشر ثالث

سِن، کومارآمارتیا؛ اندیشۀ عدالت، برگردان احمد عزیزی، چاپ 1394، نشر نی

دورکین، رانلد (رونالد) ؛درآمدی بر نظریۀ عدالت، برگردان سید محمد حسین میرمحمدی، چاپ 1394، شرکت انتشارات علمی فرهنگی

هرست، چالز؛ نابرابری اجتماعی – انواع، علل و پیامدها، برگردان علی شکوری، چاپ 1398، انتشارات دانشگاه تهران

استیگلیتز، جوزف ای.؛ بهای نابرابری، برگردان محمدرضا فرزین و یکتا اشرفی، چاپ 1394، انتشارات دانشگاه علامۀ طباطبایی

گوررو، آنا لئون، مسائل اجتماعی – جلد سوم – ریشه‏های نابرابری، برگردان امیر خرمی، چاپ 1398، انتشارات اندیشۀ احسان

گروه نویسندگان، لیبرالیسم و مسئلۀ عدالت، گروه مترجمان، گزینش و ویرایش محمد ملاعباسی، چاپ 1395، نشر ترجمان

گروه نویسندگان، اقتصاد و عدالت اجتماعی، چاپ 1394، نشر نی

میل، جان استوارت؛ فایده‎گرایی، برگردان مرتضی مردیها، چاپ 1399، نشر نی

نوسبام، مارتا؛ سِن، کومارآمارتیا؛ کیفیت زندگی، برگردان حسن فشارکی، چاپ 1397، نشر شیرازه

نوزیک، رابرت؛ بی‏دولتی، دولت، آرمانشهر، برگردان محسن رنجبر، چاپ اول 1395، نشر مرکز

لاک، جان، رساله‎ای دربارۀ حکومت، برگردان حمید عضدانلو، چاپ 1397، نشر نی

منگر، کارل؛ اصول علم اقتصاد، برگردان فرهاد نوع‎پرست و حسین فلاحی، چاپ 1396، نشر آماره

 

 Rothbard, N. Rothbard, (2000), Egalitarianism as a revolt against nature, Second edition

https://mises.org/library/egalitarianism-revolt-against-nature-and-other-essays

California’s homelessness crisis — and possible solutions — explained, BY MATT LEVIN AND JACKIE BOTTS DECEMBER 31, 2019, https://calmatters.org/explainers/californias-homelessness-crisis-explained/

California Population, http://www.populationu.com/us/california-population

Employment and Earnings Among NYC Homeless Adults, Aug 13, 2018:

https://nlihc.org/resource/employment-and-earnings-among-nyc-homeless-adults

Young and Homeless: Exploring the Education, Life Experiences and Aspirations of Homeless Youth, Tina Byrom and Sheine Peart, London,  Trentham Books,  2017, pp.  188, ISBN 978185856804

https://doi.org/10.1093/bjsw/bcy003

Homeless Salary in California:

https://www.ziprecruiter.com/Salaries/Homeless-Salary–in-California

Map: Here’s how much each country spends on food:

https://www.vox.com/2014/7/6/5874499/map-heres-how-much-every-country-spends-on-food

.

---

.

وبینار درباره‌ی «نابرابری» با ارائه‌ی شهرام اتفاق

مشاهده فیلم وبینار در یوتیوب | آپارات

شنیدن صوت وبینار در انکر | اسپاتیفای

دریافت فایل صوتی

دریافت اسلایدها

دریافت فهرست منابع

.

---

.