مناسبات فقه و اخلاق[۱] گفت‌وگوی علی مهجور با ابوالقاسم فنائی به عنوان نخستین پرسش بفرمائید از نظر شما، فقه و اخلاق چه حوزه‌‌هایی از زندگی انسان را پوشش می‌دهند؟ برای اینکه بتوان دو موضوع را با یکدیگر مقایسه کرد باید میان آن دو سنخیتی وجود داشته باشد. فقه رشته‌ای علمی است، و با «علمِ اخلاق» […]
نوشتار زیر در بردارنده اهم اصول متافیزیکی، الاهیاتی، معرفت‌شناسانه و هرمنیوتیکی است که نگارنده درباره شریعت و شریعت‌شناسی (فقه) به آنها باور دارد و از آنها دفاع می‌کند. توجیه این اصول و دفاع از آنها پروژه تحقیقاتی گسترده‌ای است که دل‌مشغولی اصلی نویسنده در طی سالهای اخیر بوده است و توفیق به سرانجام رساندن آن […]
نشست مؤسسه سروش مولانا با عنوان “از زندگی اخلاقی چه انتظاری می‌توان داشت؟”به مناسبت روز جهانی فلسفه در پنجشنبه ۳۰ آبان ۹۸ با حضور دکتر ابوالقاسم فنائی، دکتر جواد حیدری، دکتر امیرحسین خداپرست و دکتر محمود مقدّسی
ابوالقاسم فنائی استادیار دانشکده فلسفه دانشگاه مفید در نشست «بررسی و نقد الاهیات دکتر عبدالکریم سروش» در دانشگاه مفید قم، به ارائه و نقد آرای الاهیاتی عبدالکریم سروش پرداخت. فنائی در ابتدای ارائه خود گفت: “در خوانش دین شناسانه سروش نقش عوامل ماوراء الطبیعی به حداقل ممکن رسیده و نقش عوامل طبیعی بسیار گسترده است. […]
پرسش اصلی این مقاله این است: «آیا خود دین نقشی در خشونت سیاسی بازی می‌کند؟». در آغاز اصطلاحات مربوط و رایج در ادبیات این بحث، مانند ”دین“؛ ”خشونت دینی“؛ ”خشونت سکولار“؛ ”خشونت سیاسی“ و ”فعل اختیاری“ را تعریف می‌کنم. سپس به بررسی دو استدلالی خواهم پرداخت که می‌توان به سود ادعای اینکه خود دین یگانه […]
پژوهشی در متدولوژی صحیح دین‌شناسی و اجتهاد دکتر مهدی ایرانمنش دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود [email protected] پیشتر این توفیق را داشته‌ام که کتاب «دین در ترازوی اخلاقِ» دکتر ابوالقاسم فنائی را معرفی نمایم. همچنین توفیق داشته‌ام که کتاب دیگر ایشان یعنی «اخلاق دین‌شناسی» را چندین بار مطالعه نمایم. هر بار پیش خود، جامعیت، خردپسندی و […]
در بخش دوم از کارگاه آموزشی «تقریب فقه امامیه و نظام بین المللی حقوق بشر: امکان یا امتناع؟» دکتر ابوالقاسم فنائی استاد فلسفه و عضو هیات علمی دانشگاه مفید در باب «روش های حل چالش میان فقه و حقوق بشر»، به ایراد سخنرانی پرداخت.
توضیحی پیرامون دو مقاله انتقادی ابوالقاسم فنائی به ملاحظات انتقادی سروش دباغ به مصطفی ملکیان پیرامون امکان یا عدم امکان جمع دین داری و عقلانیت: مقاله اول در زمانی از سوی سروش دباغ انتشار پیدا کرده بود که مصطفی ملکیان در مکتوبات و سخنرانی های قابل استناد عینی/غیر شخصی شان هیچ سخنی از عدم امکان […]
ابوالقاسم فنایی: در بخش نخست این سلسله مقالات مناطق جغرافیایی را به سه منطقه‌ی (الف)، (ب) و (ج) تقسیم کردیم. منطقه‌ی (الف) دو ویژگی داشت: اول اینکه خورشید در آن طلوع و غروب می‌کرد و دوم اینکه اختلاف طول روز با طول شب در این منطقه از نظر عرف فاقد اهمیت و قابل اغماض بود. […]
یک حادثه یا پدیده را به گونه های متفاوتی می توان تبیین کرد. از میان انواع و گونه های مختلف، تبیین علمی، تبیین فلسفی و تبیین دینی از مهم ترین انواع به شمار می روند. در این نوشتار، ابتدا تعریفی از تبیین به دست خواهیم داد و سپس این سه نوع تبیین را با یکدیگر […]
