اخلاق فمینیسم را شاید بتوان واکنشی در برابر رویکردهای رایج فلسفه اخلاق مثل فایدهگرایی و سوژه اخلاق کانتی دانست؛ سوژهای که منفردا و گسسته از روابط و تعاملات به آن نگریسته میشود. اخلاق فمنیستی ارزش را به جای ازادی فردی بر روابط دوستانه پایهگذاری میکند و کوششی است برای توجه و برجسته کردن نقش روابط و مناسبات اجتماعی افراد.
کارول گیلیگان از پیشگامان اخلاق مراقبت تأکید میکند که روایت و داستان زندگی افراد، زمینهای که فرد رفتار را انجام میدهد و روابطی که فرد دارد مثل روابط خانوادگی و دوستی در قضاوت اخلاقی ما مهماند. لذا این دسته از افراد از ما میخواهند که در مفاهیمی مثل بیطرفی، فردیت، خودآیینی، خود تعینگری و مفاهیمی از این قبیل تأمل و بازبینیای داشته باشیم و ارزشهایی مثل جانبداری، احساسات، همدلی، همدردی و وفاداری را نیز در نظر داشته باشیم. در واقع اخلاق مراقبت کوششی برای نشان دادن ارزشهایی از این قبیل است. برای مثال چه نگرش فایدهگرایانه و چه نگرش کانتی در فلسفه اخلاق همه افراد را به واحدهای یکسانی تقلیل میدهد و وظایف ما در برابر خانواده و غریبه، میهن و غیر میهن، دوست و غیر دوست چندان تفاوتی ندارد چراکه همه آنها یک سوژه محسوب میشوند حال آنکه ممکن است ما ارزش بیشتری برای دوست و خانواده و میهن خود قائل باشیم و وزن آنها را در قضاوتهای اخلاقی سنگینتر بدانیم.
اما اخلاق مراقبت در نقد لیبرالیسمهای فردگرا بر این نکته تأکید میکند که شخصیت ما نمیتواند مستقل از روابط و مناسبات اجتماعی و بافت و زمینهای که در آن هستیم باشد و در نتیجه ما باید هویت و خودآیینی خود را با این عناصر بازتعریف کنیم. از همین رو میتوان گفت اخلاق مراقبت صبغهای تکمیلی بر لیبرالیسم فردگرا دارد و در پی آن است که مفاهیم و عناصر لیبرالیسم فردگرا را کمی توسعه دهد و بازتعریف کند و نه آنکه تماماً در تقابل با لیبرالیسم فردگرا باشد. به این منظور است که اخلاق مراقبت از ما میخواهد در کنار عناصر لیبرالیسم فردگرا عناصری مانند همکاری، دوستی، روابط اجتماعی، جزئیات و تفاوتهای داستان زندگی افراد، وابستگی به بافت و زمینه رفتاری، مسئولیت و اعتماد را هم مد نظر قرار دهیم.
.
.
ابراهیم آزادگان، دانشیار دانشگاه صنعتی شریف در این وبینار نگاهی به اخلاق مراقبت دارد. وبینار اخلاق فمنیستی ۲۹ مهر ماه ۱۳۹۹ به همت موسسه فرهنگی صدانت برگزار شد.
مشاهده کامل وبینار از یوتیوب
مشاهده کامل وبینار از آپارات
دریافت صوت وبینار
دریافت فایل پاورپوینت
.
.