دکتر همایون یاقوتی: شاهوار میراث ملی البرزشرقی در معرض نابودیست

دکتر همایون یاقوتی: شاهوار میراث ملی البرزشرقی در معرض نابودیست

دکتر همایون یاقوتی(شنبه ۱۰ خرداد ۱۳۹۹): کوه شاهوار مهمترین و بلندترین قله البرزشرقی و یک میراث طبیعی ملی کشور است این کوه حیات بخش مهمترین ذخیره منابع آبی شهرستان شاهرود و شمال شرق کشور و یکی از مهمترین ذخیره گاه زیستی کشور است که از دیرباز مورد توجه دوستداران طبیعت و کوهنوردی بوده است.
متاسفانه چند سالیست که معدن بوکسیت تاش با مدیریت شرکت آلومینا جاجرم دست به تخریب وسیع در این میراث ملی کرده است. احداث جاده بدون هیچگونه ملاحظات زیست محیطی (به نحوی که با پراید تا چندمتری قله کوه امکان رفت وآمد هست!) ایجاد کانون گرد وغبار ،انفجارهای سهمگین در دل کوه که باعث ناامن شدن محل زندگی حیوانات وحشی و دست اندازی به منابع زیر زمینی شده است،آلودگی منابع آب زیر زمینی به گواه آزمایشات سازمان محیط زیست، قطع درختان اورس که گونه کمیاب گیاهی کشور است گوشه‌ای از تخلفات این معدن است. ذات معادن بوکسیت به دلیل روباز بودن واستفاده از انفجار باید در مکان‌هایی باشند که کمترین عوارض زیست محیطی را داشته باشند. متاسفانه علی الرغم وجود منابع متعدد بوکسیت در منطقه حتی در فاصله نزدیکتر به کارخانه آلومینا اما به دلیل دولتی بودن معدن و صرفا به دلیل یک درصد خلوص بیشتر هیچ اراده‌ای برای بهره برداری و جایگزینی معدن تاش با این منابع نیست.

علی الرغم ادعای کارخانه آلومینای جاجرم برمعدن کاری سبز! گزارشات ادارات شهرستانی واستانی وگزارش مرکز پژوهشهای مجلس پیرامون معدن تاش در تناقض کامل با ادعاهای معدن است!
در برنامه‌های بلند مدت معدن تاش گسترش حوزه معدن کاری درشاهوار گنجانده شده است که از عزم این معدن برای ازبین بردن کوه و جایگزینی آن بایک فروچاله! حکایت می کند.

فایل PDF بررسی چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی معدن بوکسیت تاش در 23 صفحه

فایل PDF الزامات تحقق گام دوم انقلاب؛ 7 . بخش محیط زیست در 32 صفحه

شرکت در امضا مخالفت مردمی با ادامه فعالیت معدن بوکسیت تاش

گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود
گردهمایی مردمی و حامیان محیط زیست با موضوع فعالیت معدن شاهوار شاهرود

.


.

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در اردی بهشت ماه ۱۳۹۹ الزامات گام دوم انقلاب را در بخش محیط زیست منتشر کرده است. در این پژوهش آمده است که شواهد امر گویای نتایج خوبی از عملکرد دستگاه های مرتبط در حفظ و پاسداری از محیط زیست ملی نیست و با روند تخریب رو به گسترش فعلی در کشور دور از انتظار نیست که وضعیت محیط زیست در اندک زمان پیش رو به وضعیت خطرناک و غیر قابل کنترل تبدیل شود چرا که بحران های زیست محیطی می توانند به تهدید امنیت ملی بیانجامند.

در ادامه پژوهش آمده است:  این سال ها هرچند جمعیت های محیط زیست نهایت تلاش خود را انجام می دهند رفتار مسئولان در راستای این سیاست ها نبوده است مانند قطع شبانه درختان جنگل ابر یا ساختن جاده در وسط بزرگترین دریاچه نمک جهان.

در شاخص عملکرد زیست محیطی جهانی یکی از ضعیف ترین عملکرده در ایران،  حفظ منابع آبی است و ‌عمق آب زیرزمینی در ۷۰ دشت ایران در سال ۲۰۱۲ نسبت به دوره قبل بیش از ۲ متر کاهش یافته  است.

از آن جا که آسیای غربی یکی از خشک ترین مناطق جهان است و به دلیل سوء مدیریت مسئله آب با مشکلات مضاعفی روبروست، در این منطقه تعارض ها در پیش است و در داخل کشور نیز بحران آب می تواند به تعارضات اجتماعی و سیاسی بیانجامد.

از شواهد و مستندات این گونه بر می آید که ایران در حال حرکت به یک بحران زیست محیطی چند جانبه است و اگر تدابیر و اقدامات لازم برای توقف این تهدیدات صورت نگیرد اهداف و آرمان گام دوم انقلاب در بخش محیط زیست دچار اختلال و تهدیدات جدی و ملموس خواهد گشت.

(گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، ۱۳۹۷/ سازمان بازرسی کل کشور، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، اردی بهشت ۱۳۹۹)

سخن آخر:

بر اساس نظر کارشناسان تولید آب شیرین در فلات مرکزی ایران وابسته به حضور کوه هایی با بلندی بیش از سه هزار و پانصد متر است که خوشبختانه این موهبت الهی به شاهرود نیز ارزانی شده است. برف چال های شاهوار (علاوه بر منظر زیبای گردشگری آن در تمام طول سال)  سهم غیر قابل انکاری در تقویت آبخوان های دشت بسطام و شاهرود(عمده ترین منطقه تولید و تامین و منشاء تغذیه سفره های آبی بخش هایی از دشت مجن، امیریه، بسطام، منابع آب آهکی و نیز قنات شرب شاهرود) به عنوان قطب جمعیتی استان دارند.  با توجه به شرایط بحران ملی آب و شرایط امروز کشور مناطقی که آب تولید می کنند مناطق استراتژیک کشور هستند. بر این اساس با توجه به بحران ملی و منطقه ای باید از کانون های استراتژیک آب ساز، حراست ویژه صورت پذیرد. اگر تصاویر هوایی سالیان اخیر مورد رصد قرار گیرد کاهش چشمگیر سطوح پوشیده از برف  در بلندی های شاهوار ملاحظه می گردد. سطوحی که پس از حذف پوشش گیاهی یا تبدیل به  جاده شده یا ضریب نفوذ آب در خاک و  بستر کوه را متوقف ساخته است.

متاسفانه برنامه ریزان و تصمیم گیران از یک سو منابع و کانون های طبیعی تولید آب شیرین را از بین می برند و از سوی دیگر با صرف هزاران میلیارد پول و ایجاد تنش های اجتماعی در پی انتقال آب از استان های شمالی به سمنان هستند

علاوه بر این اگر به کشورهای همسایه نیم نگاهی داشته باشیم  آگاه خواهیم شد که کشور ترکیه تا سال ۲۰۲۵ (سالی که دوسوم مردم جهان در آن سال به شدت برای آب در مضیقه خواهند بود) بیش از ۱۳۰ میلیارد مکعب از آب جریان یافته در دجله و فرات را در خاک خود ذخیره خواهد کرد تا از آب به عنوان استراتژیک ترین کالای موجود در خاورمیانه و قوی ترین سلاح بیولوژیکی علیه کل خاورمیانه درگیر بحران خشکسالی استفاده کند.

در چنین شرایطی در هیچ مکانی از ایران شاهد نیستیم که در چنین ارتفاعی و نزدیک قله، تخریب برای استخراج معدن انجام شود.

با چنین تخریبی شهرستان  شاهرود نه تنها خاک خود را از دست می دهد (با نرخ بالای فرسایش خاک ایران نسبت به آسیا) بلکه  منظر گردشگری شاهوار و روستاهای مقصد گردشگری ، محیط زیست و مزیت آب و هوایی خود را نیز از دست خواهد داد و در آینده ای نه‌ چندان دور  باید به مقابله سیلاب و حوادث طبیعی (فراموش نکنیم که سیل دروازه قرآن شیراز و استان گلستان قابل پیش بینی بود) رفته و در نهایت خود را برای جنگ استراتژیک آینده، “جنگ آب” آماده نماید.

.


.

.


.

1 نظر برای “دکتر همایون یاقوتی: شاهوار میراث ملی البرزشرقی در معرض نابودیست

  1. خیلی پوپولیستی بود حداقل اگر می گفتید اب یا هوا رااوده می کنند میشد هضم کرد ولی اینکه کوه را می برند و به جایش چاله ایجاد می کنند و چون دیگه برف روی این کوه نمیشینه پس کم ابی و قحطی اب میشه خیلی باحال بود. نصف گردشگری ایران هم مربوط به ان روستا است؟
    بازیچه مخالفان یک فعالیت اقتصادی یا سیاسی نشویم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *