نظریه‌های جامعه‌شناسی چهارچوب‌های نظری پیشنهادی جامعه‌شناسان برای توضیح و تحلیل فعالیت‌ها، فرایندها و ساختارهای اجتماعی است. در دوره‌ی درسی پیش‌رو ابتدا بحث کلی در باب موضوع بحث می‌آید، این که نظریه چیست؛ نظریه‌ی جامعه شناسی چیست؟ و دست آخرجامعه شناسی چیست؟ بحث دیگر راجع به رویکرد تاریخی و مطالعاتی اتخاذ‌شده‌ی ناظر به نظریه‌های جامعه‌شناسی است. […]
یکی از واحدهای درسی رسمی گروه‌های فلسفه در تمام دانشگاه‌ها درس «تاریخ فلسفه‌ی قرون وسطی» است. اصطلاح قرون وسطی، اصطلاح مورخان برای یادکردِ دوره‌ای است که از پایان امپراتوری روم در قرن پنجم میلادی شروع می‌شود و تا سقوط قسطنطنیه و پایان امپراتوری روم شرقی (یا بیزانس) در ۱۴۵۳ ادامه می‌یابد. در واقع به عنوان […]
کانونِ کتابِ تورنتو نشست یکصد و سی‌ام خود را، که چندی پیش برگزار شد، به یابود داریوش شایگان اختصاص داد. رامین جهانبگلو و مهدی خلجی دو سخنران این نشست بودند. سعید حریری، مدیر کانون، پیش از آغاز سخنرانی‌ها دو پرسش زیر را طرح کرد که هر دو سخنران، ضمن نکات دیگر، مورد توجه قرار دادند: […]
پرگار؛ وضعیت کنونی بشر امیدوار کننده‌ست یا مایه دلسردی‌ست؟ شنبه ۴ فروردین ۱۳۹۷ آیا بشریت در سراشیب تمدنی‌ست؟ آیا آنچه در سیاست و فرهنگ و اجتماع می‌بینیم از زوال تمدن بشری حکایت می‌کند؟ اگر چنین است، چاره را کجا باید یافت؟ مهمانان برنامه: رامین جهانبگلو، استاد فلسفه / علیرضا بهتویی، استاد جامعه شناسی
هانا آرنت جالب‌ترین و بحث‌انگیزترین متفکر سیاسی قرن بیستم است. در میان متفکران قرن بیستم کمتر متفکری چون آرنت مفاهیم سنتی فلسفه سیاسی را مورد تحقیق و بررسی و نقد قرار داده است. ولی با این وجود آرنت را به سختی می‌توان عضوی از مکتب فکری خاصی دانست و یا حتی برچسب سیاسی چون لیبرال، […]
فلسفه ی تحلیلی یکی از جریان های مهم و پویا در فلسفه ی غرب است. این مکتب فلسفی از ابتدای پیدایش تا به امروز، مراحل و تطوراتی را از سر گذرانده است. به چند روش می توان یک مکتب فلسفی را مرور کرد که یکی از آن ها بررسی مسایل و موضوعات مهم آن است. […]
کتاب ساختار انقلاب های علمی نوشته توماس اس. کوهن در سال ۱۹۶۲ میلادی است که در آن به ارائه معیارهایی برای تشخیص انقلاب علمی می‌پردازد. این کتاب به عنوان پرنفوذترین کتاب فلسفه در نیمه دوم قرن بیستم، آغاز پایان تجربه‌گرایی منطقی را رقم زد. کتاب چهار بار به فارسی ترجمه شده‌است. احمد آرام، تهران، نشر […]
فلسفه ی زبان از جریان های مهم فلسفه ی تحلیلی است که قایل به تبیین گری محتوای فلسفی توسط کنش زبانی است، و در پژوهش فلسفی به استعمالات واژگان ملازم با مفاهیم فلسفی توجه ویژه ای دارد. مسأله صدق، حکایت، معنا، ضرورت و مسائل دیگری از این دست، موضوع مطالعه فلسفه زبان هستند. سلسله جلسات […]
سوالاتی نظیر اینکه عمل اخلاقی چیست؟ چرا باید اخلاقی عمل کنیم؟ چرا گاهی اوقات نمی توانیم اخلاقی عمل کنیم؟ در مرکز فرا اخلاق قرار دارند. فلاسفه به صورت سنتی کوشیده اند با تحلیل هایی صرفا نظری پاسخ هایی برای این سوالات فراهم کنند. با این همه، در سال های اخیر ادعا شده است که پژوهش […]
در مقاله «تقویت نظریه‌ها» هیلاری پاتنم به نقد آرای پوپر درباره روش‌شناسی علمی می‌پردازد. وی دیدگاه پوپر درباره استقراء را تبیین و سپس آن را نقد می کنند. به اعتقاد پوپر اگر چه دانشمندان از استقراء استفاده نمی‌کنند، اما نظریه های علمی می‌توانند از راه استقراء تقویت شوند. بدین سان پوپر، نظرگاه خاصی درباره استقراء […]
