تقریباً همه می‌دانیم انقلابی کیست اصلاح طلب کیست. می‌دانیم این‌ها چه تفاوت‌های عظیمی با هم دارند. انقلابی کسی است که در آرمان‌های بزرگ سیر می‌کند. برای بشریت بیشترین خیرهای عظیم را در کوتاه‌ترین زمان ممکن طلب می‌کند. احساساتی، سودازده و عاشق است. فداکاری می‌کند. دست به کنش‌های خشونت آمیز می‌زند. مهم‌ترین مشکل‌اش این است که […]
در سه دهه اخیر با توجه به مجموع تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، وضعیت دین و دینداری در جامعه ایران با چه تغییرات عمده‌ای مواجه شده است؟ (به لحاظ متغیرهایی چون سبک‌های دینداری، اندیشه‌های دینی جاری در جامعه، نهاد رسمی دین و …) این در واقع دو سؤال است. یکی عوامل پیشران اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی […]
طی دو قرن اخیر نگرش واقع گرایانه به دین، که مدت ها تنها نحوه نگرش به دین شمرده می شد، تحت الشعاع شماری از اندیشه های نوظهور قرار گرفته است که می توان از میان آنها به واقع گرایی انتقادی و ناواقع گرایی دینی اشاره داشت. هیک در این نوشتار که فصل اول کتاب او […]
سارا شریعتی در یک سخنرانی به‌دعوت دبیرستان علوم انسانی شرف‌الدین، پاسخ‌های جالبی به این پرسش داده که «چرا باید علوم انسانی بخوانیم؟» چرا باید علوم انسانی و علوم اجتماعی بخوانیم؟ به دلیل اینکه این علوم به ما این امکان را می‌دهد که ذهن پرسشگر داشته باشیم، به ما این امکان را می‌دهد که وضع موجود […]
اصولا اگزیستانسیالیسم به سادگی قابل تعریف نیست! این اصطلاح نام مشترکی است که به فلسفه های بسیار مختلف داده شده است و نباید چنین تصور کرد که این فلسفه‌ها ضرورتا ارتباط استواری با هم دارند. اشتراک آنها بیشتر از این جهت است که همگی «فلسفۀ زندگی‌اند»؛ در همۀ آنها سعی می‌شود به طُرق مختلف به […]
دهه‌ی شصت بود. ایده‌هایش یکی یکی در می‌رسیدند. گاه از تمایز “دین” و “معرفت دینی” سخن می‌گفت و ساحت دین را از هر گونه غباری پیراسته می‌کرد. گاه به سر وقت اخلاق می‌رفت و اخلاقِ خدایان را زیبنده‌ی مقامِ بندگان نمی‌دانست. به راههای هدایت می‌اندیشید و این صراط را متکثر می‌دید. وحی الهی و تجربه‌ی […]
پرسش پیش روی من این است: آیا روشنفکری دینی با همه فراز و فرودش در جوامع دینی و بالاخص قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران اصلا به درد می خورد؟ و اگر بله، به چه «درد» می خورد؟ من تلاش می کنم تا نشان دهم روشنفکری دینی به «درد» می خورد، ولی تا «درد» […]
در این جستار قصد آن دارم تا راه حل پیشنهادی آرش نراقی در رابطه با “پارادُکس مدارا” را به محک نقد بسنجم. آرش نراقی کوشیده است تا با دفاع “ازحقِ نا حق بودن” صورتبندی‌ای از این حق به دست دهد که قادر به گره گشایی از کار پارادکس مدارا باشد.[1] در ابتدا به اختصار شرحی از […]
زندگی بر کره زمین برای ما همواره با چالش همراه بوده است. می‌خواهیم زندگی راحت و بدون خطر و رنج روی کره زمین داشته باشیم، بدین منظور گاهی در محیط زیست خود تغییراتی ایجاد می‌کنیم. با توجه به افزایش جمعیت انسان‌ها و به تبع آن افزایش ساخت و ساز، یکی از مشکلات به وجود آمده، […]
گفتار تحلیلی-قاره‌ای در وضعیتِ این روزهای فلسفه در ایران کنایه‌زدنی می‌نماید، در وضعیتی که اصلِ کارِ فلسفی مورد بدگمانیِ حاکمانِ جامعه است و تصمیم‌گیران آشکارا به شیوه‌های گوناگون کمر به حذف رشته‌ی دانشگاهی فلسفه زده‌اند. با این روی، این امیدواری هم هست که شاید از رهگذرِ این بحث، برخی پرسمان‌های نهاد فلسفه در ایران آشکارتر […]
