غلامعلی حداد عادل: برای روشن شدن فرق بین تهمت و سوال: اگر کسی از کسی بپرسد آیا این صحت دارد که شما فرزند نامشروع پدر و مادر خود هستید؟ به نظر شما این سوال است یا تهمت؟
اگر منظور نویسنده این باشد که طرح چنین سوالی به منزله تهمت است و اگر بدینوسیله بخواهد نتیجه بگیرد سوال آقای محمود صادقی حکم تهمت علیه رئیس قوه قضاییه را دارد؛
در این شکل از استدلال تفاوت‌های ذی‌ربط مهمی وجود دارد که آن را به مغالطه تمثیل یا قباس مع‌الفارق بدل می‌کند.
قیاس مع‌الفارق یا مغالطه تمثیل اصطلاحاً به سرایت حکم یک امر به اکر دیگر اطلاق می‌شود بدون آن‌که شباهت کاملی میان آن دو امر وجود داشته باشد.
این تفاوت‌های ذی‌ربط عبارتند از:
۱) در سوال آقای محمود صادقی سه شخص حقوقی حضور دارند: نماینده مجلس، وزیر دادگستری و قوه قضاییه. لذا فرق دارد با اینکه من به عنوان یک شخص حقیقی از همسایه‌ام به عنوان یک شخص حقیقی دیگر سوالی را بپرسم.
۲) آقای محمود صادقی به عنوان یک شخص حقوقی در نقش نماینده مجلس به لحاظ قانونی «حق و وظیفه» دارد چنین سوالی را مطرح کند اما من به عنوان یک شخص حقیقی حق یا وظیفه چنین سوالی را از دیگری ندارم.
۳) سوال آقای محمود صادقی درباره مبنای قانونی و شرعی رابطه است بدون آن‌که به سویه‌ی غیرشرعی و غیرقانونی آن اشاره کند اما در سوال طرح شده توسط آقای حداد عادل به سویه‌ی نامشروع بودن رابطه پدر و مادر با فرزند اشاره شده است و این سویه بر ماهیت پاسخ مخاطب تأثیر می‌گذارد.
لذا نتیجه‌ای را که از مثال منسوب به آقای حداد عادل استنباط می‌شود نمی‌توان به سوال محمود صادقی تسری داد.
.
.
حداد عادل و مغالطه قیاس مع‌الفارق
نقادانه بیاندیشیم: مغالطه تمثیل در توییت منسوب به آقای حداد عادل
نویسنده: مجید حیدری چروده (سایت نویسنده – کانال نویسنده)
برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به کتاب راهنمای تفکر نقادانه تالیف کیلی و براون، ترجمه کامیاب، انتشارات مینوی خرد، صفحه 191 تا197
.
.