ترس (Fear) عنوانی است که شامل همهٔ این‌ها میشود، و بقیه از اقسام ِ ترس برشمرده می‌شوند. برخی از این‌ها مورد اِجماع همه‌اند، اما برخی بین خود روانشناسان هم مورد اختلاف است.
انواع ترس و تعریف هر یک
1- وحشت: ترس ِ ناشی از تنهایی، تنها بودن.
2- خشیت (عربی): ترس ِ ناشی از احساس ِ عظمت. مثلا ً وقتی که بروید پیش ِ شخصیتی نظیر ِ اینشتین. در زبان فارسی تعبیر خوبی ندارد اما معادل انگلیسی دارد {استاد ذکر نکردند}.
3- هراس (فارسی) (horror): ترس ناشی از نااَمنی.
4- بیم (فارسی): ترس از واقعهٔ آینده، مجهول بودن ِ آینده در ما ترس ایجاد می‌کند. نمی‌دانم در آینده چه رخ خواهد داد.
5- هول: ترس ِ ناشی از اینکه نمی‌دانیم نتیجه معارضه و مبارزه دو طرف امور چه خواهد شد. برای وقتی است که امور در نظر شما تعلیق بخورد یعنی نمی‌دانید که کدام طرف غلبه دارد، کدام طرفه الاکلنگ پایین می‌رود.
6- فوبیا (phobia): ترسی که علت نامعقول دارد، انسان ِ بهنجار علی‌القاعده نباید از آن بترسد. مثل ترس از فضای بسته.
7- دلهُره: تعریف ِ مورد اجماعی برایش وجود ندارد، گاهی دلهره را به «ترس ِ وجودی» تعبیر می‌کنند و می‌گویند دلهره ناشی از محدودیت‌های وجودی است (محدودیت در دانایی یا توانایی یا هردو). بعضی‌ها مثل یاسپرس می‌گویند دلهره، ترس ِ در موقعیت ِ مرزی است، مثل خطر مرگ در جبهه یا از دست دادن ِ معشوق.
خودم هم نظر قاطعی راجع به دلهره ندارم، فقط می‌توانم نقل قول کنم.
8-خوف (عربی) (dread): معادل فارسی خوبی ندارد، بعضی‌ها می‌گویند سراسیمه‌گی، اما من هیچ معادلی برایش در فارسی نمی‌شناسم. این هم مورد اجماع نیست.
خودم به نظرم می‌آید که dread، ترس ِ ناشی از استیصال است {درماندگی، بیچارگی}. ترس ِ ناشی از اینکه دستم دیگر به هیچ جایی نمی‌رسد. ترس ناشی از بیچارگی ِ تمام.
این دو ترس که اگزیستانسیالیست‌ها خیلی به آنها توجه دارند، اما خودشان هم در باب ِ تفسیرش اختلاف نظر دارند.
استرس اصلا ً از مقوله ترس نیست، یک نوع فشار روانی است. depression و اضطراب (anxiety) هم ترس نیستند.
? احساسات، عواطف و هیجانات سه دسته‌اند:
1) مثبت: همه اجماع دارند که مثبت‌اند.
2) منفی: همه اجماع دارند که منفی‌اند.
3) خنثی (نه واقعا ً خنثی): بسته به متعلق‌شان مثبت یا منفی‌اند. مثلا ً اُمید یا عشق، بستگی دارد که به چه چیزی اُمید ببندی، عاشق ِ چه کسی باشی.
درباره این انواع ترس یک به یک باید تأمل کنم تا بگویم که کدام‌ها مثبت‌اند، منفی‌اند یا خنثی‌اند.
تا جایی که من یک وقتی شمارش کرده بودم، ظاهرا ً در روانشناسی و فلسفه 11 نوع ترس از هم تفکیک شده ولی الان همه‌اش در خاطرم نیست.
.
.
انواع ترس و تعریف هر یک
مصطفی ملکیان | تیرماه 95
.
.
خوشبختانه در دیکشنری آکسفورد جدید، همه انواع معانی ترس قابل سرچ و مطالعه ست که بدلیل طولانی بودن فقط چند نمونه مهمش را درج میکنم از قبیل:
fright : a feeling of fear, usually sudden
phobia : a strong unreasonable fear or hatred of sth
terror : a feeling of extreme fear
Dread : a feeling of great fear about sth that might or will happen in the future; a thing that causes this fear
Horror : all the terrible things connected with a shocking or frightening situation or experience.
trauma : an unpleasant or shocking experience that makes you feel upset and/or anxious, usually for a long time afterwards
panic : a sudden feeling of great fear that cannot be controlled and prevents you from thinking clearly
fear : the bad feeling that you have when you are in danger, when sth bad might happen, or when a particular thing frightens you
….
اما ذکر نکته ای ضروری ست بدین معنا که در روانشناسی بالینی امروزه اضطراب بعنوان پایه و اساس مبنایی، مفروض یا مکشوف گشته و فهرست بندی میشود و سایر امراض فرعی و ثانوی بعنوان تابعی تبدیلی از آن اضطراب اصلی تعریف و طبقه بندی میشود. لذا مراجعه به کتب تخصصی روانشناسی احتمالا دقیق تر و علمی تر از دیکشنری باشد. مثلا وجه تمایز اضطراب از ترس را از صفحه 189 کتاب DSM5 ( آخرین ورژن ) درج میکنم، ( زحمت ترجمه با خود دوستان )
Anxiety diSOrdGrS include disorders that share features of excessive fear and anxiety and related behavioral disturbances. Fear is the emotional response to real or perceived imminent threat, whereas anxiety is anticipation of future threat. Obviously, these two states overlap, but they also differ, with fear more often associated with surges of autonomic arousal necessary for fight or flight, thoughts of immediate danger, and escape behaviors, and anxiety more often associated with muscle tension and vigilance in preparation for future danger and cautious or avoidant behaviors. Sometimes the level of fear or anxiety is reduced by pervasive avoidance behaviors. Panic attacks feature prominently within the anxiety disorders as a particular type of fear response. Panic attacks are not limited to anxiety disorders but rather can be seen in other mental disorders as well.
The anxiety disorders differ from one another in the types of objects or situations that induce fear, anxiety, or avoidance behavior, and the associated cognitive ideation. Thus, while the anxiety disorders tend to be highly comorbid with each other, they can be differentiated by close examination of the types of situations that are feared or avoided and the content of the associated thoughts or beliefs.
….