در پس هزارههایی که اسطوره، آیین، تخیل و توهم همه را در فضایی مهآلود به جدالهای بی پایان بر سر یافتههای مشکوک میانگیخت، علم تجربی به گونهای آشکار شد که با عینیت و قطعیت چشمها را به حقیقت باز کند و به نزاع در تاریکی پایان دهد. به کمک مشاهدات و محاسبات سامانمند، محک تجربه بسیاری از شکوک و شبهات را از ساحت اندیشه زدود، اما این مانع از آن نبود که تئوریها و تجارب علمی به ستیز یکدیگر برخیزند، و اینگونه معلوم شد که جدال خصیصهٔ انحصاری جهل و ذوق نیست.
بسیار گمان رفته است که طبیعیت کتابی است که به زبان ریاضی نگاشته شده است و این ضمانتی است برای پرهیز از فرضیه بافی، و تعریف علم به کشف قطعی قوانین عام. اما ریاضیات یکی از خوانشهای ممکن کتاب طبیعت است، که چه بسا همواره بهترین انتخاب هم نباشد. از این گذشته، نه ریاضیات، و نه هیچ ابزار دیگری، علم را از تعارض فرضیات نجات نمیدهد. علم، مفیدترین و شگرفترین رهاورد تاریخ تمدن است. با این همه، به تدریج چنین مینماید که، بر خلاف آنچه در زمان ظهور علم جدید گمان رفت، نه علم کشف است و نه شکوه علم به قطعیت آن. و این البته در علم شناخت اجتماع جلوههای فراگیرتری دارد.
کتاب فضیلت عدم قطعیت در علم شناخت اجتماع در پی آن است که با الهام از امواج سهگانهٔ فلسفه علومٔ طبیعی، مطالعهای در میزان و ارزش قطعیت در چهارچوبهای تعلیمی رقیب در علوم اجتماعی صورت دهد.
.
پیشگفتار
بخش اول: جدال روش
فصل اول: فلسفهٔ روش کمی
ایدهٔ کیفیت گرایی
محدوده و ماهیت موضوع
انواع تبیین کیفی
اعتبار تبیین کیفی
فصل دوم: روش کمّی
ایدهٔ کمیت گرایی
صورتبندی ریاضی
شرایط تبیین علی آمار
مشکلات تبیین علی آمار
فصل سوم: ثمرهٔ خلاف
عینیت
دقت
قطعیت
بخش دوم: جدال نگرش و سنجش
فصل چهارم: عمق و گستره
علیت تعمیمی و علیت تعمیقی
استدلال تجربی و آزمونی
استدلال طبیعی
اختلاف علوم
علم و غیر علم
فصل پنجم: صدق و معنا
ابطالگرایی
معیارگرایی
اجماعگرایی
منطق علم و جامعهشناسی عالم
معیار دوگانهٔ ارزیابی علمی
بخش سوم: جدال پژوهش
فصل ششم: دورکیم و خودکشی
تشخیص یک همبستگی آماری
ابطال تبیین پیشین
پیشنهاد فرضیهٔ جدید
توجیه استثناها
صورت استدلال
استدلال از نگاه منتقدان
فصل هفتم: بشلر و خودکشیکنندگان
ابطال تبیین پیشین
پیشنهاد فرضیهٔ جدید
توجیه استثناها
صورت استدلال
استدلال از نگاه منتقدان
فصل هشتم: ارزیابی مقایسهای
منابع
نمایه
.
.
دریافت پیشگفتار کتاب فضیلت عدم قطعیت در علم شناخت اجتماع
.
.
1 نظر برای “معرفی کتاب «فضیلت عدم قطعیت در علم شناخت اجتماع» اثر مرتضی مردیها”