نهضت امید، امیر تاکی: موضوع این شماره از ویژه نامه در حوزه امید است: امید نه از منظر یک شعار سیاسی یا انتخاباتی؛ که منظور از آن، یک پارامتر مهم در زیست انسانی آرمان خواهانه است. امید نه این است که شعار ما باشد؛ امید همان نوع نگاه ما به زندگی و تشکیل دهنده بینش و هویت جمعی و فردی ماست. مگر می شود از انسان و انسانیت صحبت کرد، ولی مفهوم امید را نادیده انگاشت؟ شماره قبلی این ویژه نامه در رابطه با زیست معناگرایانه انسان بود که آن را در ابعاد مختلف، بررسی کردیم و مطرح کردیم انسانی که زندگی را ورای مادیات و ظواهر پیچیده این دنیا می بیند، به دنبال معنایی برای مفهوم بخشیدن به حرکتش در زندگی است. او هدف و آرمانی را می یابد و برای آن مسیری را ترسیم می کند. حال عنصر مهم در نیل به اهداف این مسیر «امید» است. این امید همانی است که ما را بر هویتی که داریم استوار می سازد و مسئولیت های تاریخی و انسانی را قدرت ایفا می بخشد.
برخی از اندیشمندان معتقدند ایمان بیش از آنکه از جنس یقین باشد، از جنس امید است. در واقع انسانی که زندگی اش را معنا، و برای آن هدفی را معین کرد، رفته رفته به آن هدف و معنا ایمان می یابد. این ایمان، ساحل امن درونی او برای گام برداشتن در کنار دریای مواج روزگار است. ایمان او به آرمان هایش، ارزش هایش و زیست توأم با معنایش در واقع امید به حقیقت است. او امیدوار است که مسیرش صحیح، و آینده و نهایت آن به گونه ای باشد که از قبل تصویرش را ساخته است؛ بنابراین با این نگاه، پاسخ بخشی از پرسش های پیرامون ایمان، دست یافتنی میشود و به ایمان به عنوان امری خارق العاده، نگریسته نمی شود.
نمود اجتماعی امید یکی دیگر از جنبه های مهم این مفهوم بزرگ است. درباره حرکت ها و جنبش های عظیمی که در طول تاریخ شکل گرفته و مردمی را به مسیر تعیین سرنوشت اجتماعی خود رهنمون ساخته است، با قدرت می توان گفت که بدون حضور و نقش امید، سرنوشت ساز نشده اند. اگر این عامل حیاتی مخصوصا در آن تحولاتی که ناشی از خیزش مردم و برآمده از لایه های زیرین جوامع انسانی بوده، در رگ های پیکر تحولات تاریخ، جاری نمی شد، نیل به موفقیت و پیروزی چه بسا امکان تحقق نمی داشت. برای وضوح بیشتر یکی از بهترین مثال ها در قرن اخیر، جنبش ضد استعماری و ضد استثماری هند به رهبری بزرگ مرد تاریخ، گاندی است.
هند تاریخ عجیبی از اشغال و استثمار دارد. این سرزمین با وجود قرن ها اشغال و سلطه بیگانگان بر آن و نیز وفور مکاتب و ادیان گوناگون در درون آن، با بیرقی که گاندی برافراشت به قرن ها سلطه پایان داد. شاید مردمان هند باور نمی کردند که بتوانند زمانی از این تصرف های پی در پی اقوام و ملل گوناگون رهایی یابند؛ ولی گاندی علاوه بر آنکه توانست معنای آزادی را برای آن ها توسعه بخشد، امید به آینده ای روشن و بر محور هندوستان آزاد را برایشان جاری و ساری ساخت. گاندی مظهر معنای انسانی زیستن، همبستگی بشر، امید و جنبش صلح جویانه است. یک جامعه آرمانی بیشتر از این چه نیاز دارد؟ نهضت اخلاق مدارانه، صلح جویانه و ریاضت گونه گاندی توانست در طول چندین سال، هند را از یوغ چند قرن اسارت برهاند.
مطالعه نهضت گاندی و امیدی که او به راه و هدفش برای هند داشت، یکی از بهترین سوژه های مطالعاتی برای موضوع امید است. نهضت امید او پارامترهای گوناگونی را در برداشت: هم صلح و عدم خشونت را ترویج می ساخت و در عین حال بر آزادگی و رهایی از مادیات و ستم حاکمان اصرار می ورزید، هم مروج همبستگی در عین به رسمیت شناختن کثرت فرهنگ و اعتقادات آدمیان در جامعه بود و هم مسئولیت پذیری اجتماعی را در ذهن ها می پروراند. دیگردوستی، فداکاری و صبر؛ همه از مؤلفه های جنش امید گاندی بود. او با تمامی این ابزارها، شگفتانه توانست ظرفیت های بالقوه مردم هند را شکوفا، و جامعه انسانی را با همه رنگ ها و تفاوت هایش بر مسیر متعالی و هویت مدار رهنمون سازد. او توانست و جهانیان از توانستن او شگفت زده شدند؛ حتی استعمارگران انگلیسی، انگشت حیران به دهان بردند از اینکه قدرت انسان، حتی با دست های خالی و پای برهنه، ولی با کوله باری از امید به چه میزان می تواند باشد. خدایش رحمت کند گاندی بزرگ را.
امید بسترساز تحقق مؤلفه های مهم دیگر در جامعه است. عدالت، رشد و شکوفایی، رفاه، سرمایه اجتماعی و اعتماد، رضایت از زندگی و… از موارد مهمی است که در صورت عینیت یافتن آن ها، توسعه دست یافتنی خواهد شد. در این شماره از ویژه نامه پرسش در حوزه های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، فلسفی، عرفانی، الهیات، زیست محیطی و… با حضور اساتید و اندیشمندان صاحب نام و درخشان به بررسی امید خواهیم پرداخت تا شاید گامی اندک در مسیر توسعه زیست متعالی انسانی برداریم. تا خدا چه بخواهد.
.
.
ویژه‌نامه پرسش روزنامه اصفهان زیبا؛ پرونده‌ای برای زیست امیدوارانه
همراه با نوشتارها و گفتارهایی از:
سعید مدنی- ناصر مهدوی- حسین دباغ- عباس عبدی- علی سرزعیم- محمد دهقانی- رحمن قهرمانپور- جواد حیدری- سعید عدالت نژاد- محمدعلی دادخواه- عسگر قهرمانپور- علی زمانیان- میلاد نوری- محمد درویش- محمدرضا یوسفی
.
.
دریافت فایل PDF ویژه‌نامه پرسش:
.
.
سلام
بسیار ارزشمند