صوت درس‌گفتار فلسفه فارابی از دکتر محسن کدیور
.
.
صوت درس‌گفتار فلسفه فارابی از محسن کدیور
.
.
فلسفه فارابی (مقدمه)
فلسفه فارابی 1، جلسه اول، 1 مهر 1386
• اهمیت فارابی در تکوین فلسفه در دوران اسلامی
• طبقه بندی علوم از دیدگاه فارابی در کتاب احصاء العلوم
• علوم ادبی، منطق، علوم ریاضی، علوم طبیعی و الهی
• بازگشت به فارابی راه احیای دوباره فلسفه در جهان اسلام
.
.
فارابی مؤسس علم مدنی
فلسفه فارابی 1، جلسه دوم، 8 مهر 1386
• فصل پنجم احصاء العلوم و نگاه عمیق فارابی به علم مدنی، فقه و کلام
• فلسفه اخلاق جزء اول علم مدنی
• فلسفه سیاسی جزء دوم علم مدنی
• اجتهاد در حوزه اعتقادات جزء اول علم فقه
• اجتهاد در احکام عملی جزء دوم علم فقه
• فارابی علم فقه را منحصر در فروع شرعی نمی داند
.
.
اصناف پنجگانه متکلمان از نگاه فارابی
فلسفه فارابی 1، جلسه سوم، 15 مهر 1386
• تحلیل انتقادی علم کلام در فصل پنجم احصاء العلوم فارابی
• علم کلام علم دفاعی نه اجتهادی
• اصناف پنجگانه متکلمان
• دین امر فراعقلی؟
• در تعارض عقل و وحی چه باید کرد؟
• دفاع از دین به هر قیمت؟
.
.
شرح کتاب المله فارابی
فلسفه فارابی 1، جلسه چهارم، 22 مهر 1386
• ملت (دین) از دیدگاه فارابی
• نسبت دین و رئیس اول
• نسبت بخش نظری دین و رئیس اول
• نسبت بخش شرایع دین با حکمت عملی
• مقایسه روش دین (جدل و خطابه) با روش فلسفه (برهان)
.
.
جایگاه علم فقه در فقدان ائمه ابرار
فلسفه فارابی 1، جلسه پنجم، 29 مهر 1386
• رئیس اول و وضع احکام
• عوامل عدم وضع بسیاری از احکام اول در وضع و تغییر احکام
• جایگاه علم فقه در فقدان ائمه ابرار
• شرایط فقیه در آراء و اعمال
• تأخر علم فقه از فلسفه نظری و علم مدنی
.
.
سیاست فاضله و سیاست جاهله
فلسفه فارابی 1، جلسه ششم، 6 آبان 1386
• علم مدنی در جستجوی سعادت حقیقی
• اخلاق در مدرنیته
• ویژگی افعل و اخلاق فاضله
• شناخت سیاست جاهله
• جزء غریب مدینه
• ریاست سنت (ریاست تابع اولی)
• “تعقل” مهم ترین ویژگی ریاست فاضله
.
.
جایگاه تعقل ، فلسفه و وحی در اداره مدینه
فلسفه فارابی 1، جلسه هفتم، 13 آبان 1386
• آسیب شناسی مدینه فاضله
• میزان نیاز رئیس اول و رؤسای سنت به فلسفه نظری، علم مدنی و تعقل
• “تعقل” مهمترین شرط هر ریاستی
• مقایسه مراتب افراد در مدینه
• مقایسه رئیس اول و خداوند
• روح الامین مدبر رئیس اول مدینه فاضله
• تدبیر مدینه از سوی رئیس اول با اتکا به وحی الهی
• نقش رئیس اول در حفظ فضائل مدیده فاضله
.
.
شرح کتاب التنبیه علی سبیل السعاده فارابی
فلسفه فارابی 1، جلسه هشتم، 20 آبان 1386
• فارابی و فلسفه اخلاق
• شناخت سعادت، کمال و خیر
• احوال سه گانه انسان از حیث تعقل مدح و ذم (افعال بدنی، عوارض نفسانی، تمیز ذهنی)
• دوگانه های ارزیابی: جمیل و قبیح، شایست و ناشایست، درست و نادرست
• شرایط سه گانه سعادت و شقاوت در حالات سه گانه انسان
• توانایی انسان در اختیار جمیل، شایست و درست
• دو رکن فضیلت انسانی: خلق جمیل و قوت ذهن
.
.
تأثیر اخلاق نیکو ماخوس ارسطو در آراء اخلاقی فارابی
فلسفه فارابی 1، جلسه نهم، 27 آبان 1386
• اکتساب ملکه اخلاق جمیله
• تأثیر سیاست در عادات اخلاقی
• معیار سنجش افعال
• نظریه اعتدال اخلاقی
• شناهت افراط، تفریط و اعتدال اخلاقی
.
.
از لذات زود گذر تا لذات پایدار
فلسفه فارابی 1، جلسه دهم، 4 آذر 1386
• کیفیت وصول به به فضائل واسط اخلاقی
• مقایسه طب و اخلاق
• تحذیر از اشباه فضائل واسط
• اقسام لذت (محسوس و مفهوم)
• اقسام لذت (عاجله و عاقبه)
• اصناف چهارگانه مردم از حیث توان فکری و قوت اراده
• آثار لذات بر اصناف چهارگانۀ مردم
.
.
اقسام معارف و صنایع و فلسفه ها
فلسفه فارابی 1، جلسه یازدهم، 11 آذر 1386
• در تحقیق رکن دوم فضیلت: قوت ذهن
• اقسام معرف بشری
• اقسام سه گانه صنایع انسانی
• اقسام سه گانه مقاصد انسانی: لذیذ، نافع و جمیل
• تقسیم صنایع انسانی از حیث مقصود
• فلسفه و صنایع جمیل
• اقسام فلسفه
• اقسام سه کانه فلسفه نظریه
• اقسام دوگانه فلسفه مدنیه
.
.
در فضیلت منطق
فلسفه فارابی 1، جلسه دوازدهم، 12 آذر 1386
• صناعت منطق
• غایات منطق
• عقل و نطق
• مقایسه منطق و نحو
• اوایل متعارفه
• امکان عدم آگاهی از علوم غریزی
• تفاوت مبحث الفاظ منطق با علم نحو
• تقدم منطق
.
.
تحلیل کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی
فلسفه فارابی 1، جلسه سیزدهم، 25 آذر 1386
تحلیل کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی (بخش اول)
• فضایل چهارگانه لازم برای دستیابی به سعادت واقعی
• فضایل نظری
• علوم اولی و علوم استنباطی
• درجات و مناهج علوم استنباطی
• نیاز به علوم اولی
.
.
لوازم انطباق مبادی تعلیم ومبادی وجود
فلسفه فارابی 1، جلسه چهاردهم، 2 دی 1386
بخش دوم تحلیل کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی
• مبادی تعلیم
• مبادی وجود
• براهین لمّی و انّی
• اقسام مبادی وجود
• ترتیب علم به مبادی
• لوازم انطباق و عدم انطباق مبادی تعلیم و مبادی وجود
• علوم ریاضی و اقسام آن
• نسبت مبادی تعلیم و مبادی وجود در علوم ریاضی
.
.
علم النفس واسطه بین طبیعیات و مابعدالطبیعه
فلسفه فارابی 1، جلسه پانزدهم، 9 دی 1386
بخش سوم تحلیل کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی
• علوم طبیعی
• اقسام موجودات طبیعت
• نسبت مبادی تعلیم و مبادی وجود در علوم طبیعی
• “علم النفس” واسطه بین علوم طبیعی و مابعدالطبیعه
• عدم کفایت مبادی طبیعی در کمال انسان
• نیاز به مبادی عقلیه
• مدنی الطبع بودن انسان
• مابعدالطبیعه
• مبدء المبادی و مبادی الهیه
• لوازم نظر الهی در هستی
.
.
از علم مدنی تا فضائل فکری
فلسفه فارابی 1، جلسه شانزدهم، 16 دي 1386
شرح کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی (بخش چهارم)
• علم انسانی و سوالات اصلی آن
• علم مدنی و فطرت آدمیان
• تناظر اجتماع مدنی و نظام عالم
• رابطه معقول و موجوداحوال و اعراض خارجی امور معقول
• معقولات طبیعی و معقولات ارادی
• میزان قانون مندی احوال و اعراض خارجی معقولات ارادی با تغییر زمان و مکان و امت
• قوه فکریه
• غایت مداری امور فکریه
• ویژگی های فضایل فکریه
• ارتباط فظیلت فکری مدنی و نوامیس
• اقسام فضائل فکریه
• فضایل فکریه سخصی و مشورتی
• نسبت فضائل فکری و فضائل خُلقی
• مراتب آنواع فضائل فکریه
.
.
دو شیوه تعلیم و تأدیب امت
فلسفه فارابی 1، جلسه هفدهم، 23 دي 1386
شرح کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی (بخش پنجم)
• در جستجوی فضیلت رئیسه
• مراتب فضائل انسانی
• بالطبع بودن فضائل
• تعلیم و تأدیب، دو طریق تحصیل فضیلت برای مستعدان
• تعلیم علوم نظری به ملوک و ائمه
• جایگاه تخیل و اقناع در تعلیم علوم نظری
• اقناع و اکراه، دو شیوه تعلیم فضائل عملیه
• تأدیب با رضایت، تأدیب با کراهت
• ملک به منزله معلم و مودب امت
• حسن تدبیر ملک و استفاده از طریق اقناعی مشورتی
• چهار علم لازم در طریق سعادت امت
.
.
تفاوت فلسفه و دین و وحدت فیلسوف و پیامبر و امام و ملک
فلسفه فارابی 1، جلسه هجدهم، 30 دي 1386
شرح کتاب ”تحصیل السعاده” فارابی (بخش ششم)
• تصور تعقلی و تصدیق برهانی دو رکن فلسفه
• تقسیم امت و اهل مدن به خاصه و عامه با دو اصطلاح
• فلسفه علم خواص و اتکاء بر تصور تخیلی و تصدیق اقناعی در عوام
• سیر تاریخی فلسفه از کلدانیان به مصر، یونان، سزیانیان و عرب
• اسامی و معانی حکمت و فلسفه
• انواع تصور و تصدیق
• وحدت فلسفه و مله (دین) در موضوع و غایت و تفاوت در روش
• تصور تخیلی و تصدیق اقناعی، دو رکن مله (دین)
• تقدم زمانی فلسفه بر مله (دین)
• وحدت فیلسوف، واضع نوامیس (پیامبر)، امام و ملک
• فارابی در طریق مزج حکیم حاکمی افلاطون، نبوت اسلامی و امامت شیعی
• شرائط فیلسوف حقیقی
• ویژگی های فلسفه بتراء، فلسفه زور، فلسفه بهرج، فلسفه باطل
• ملک یا امام به ماهیتش ملک و امام است، نه به اقبال و ادبار مردم
• وحدت غرض افلاطون و ارسطو در فلسفه
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه، فصول ۱ تا ۱۲ (بخش اول)
فلسفه فارابی (2)، جلسه اول، 27 بهمن 1386
سلامت و بیماری نفس و بدن
فضایل و رذائل
عوامل بازگشت مدینه و بدن به اعتدال
مقایسه ملک و طبیب در اهداف
ابعاد معرفتی معالج نفوس
ماده و صورت اجسام طبیعی و صناعی
قوای نفس و اقسام قوه ناطقه
فضایل نطقیه و خُلقیه
روش تحصیل فضایل و رذائل
اکتسابی بودن فضیلت و رذیلت
میزان آمادگی نفوس برای فضایل و صنایع
انسان الهی و انسان سبعی
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه، فصول ۱۳ تا ۲۰ (بخش دوم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه دوم، 4 اسفند 1386
۱٫ اقسام سه گانه اخلاق از حیث تغییر و زوال
۲٫ تفاوت صاحب نفس فاضله با ضابط النفس
۳٫ تفاوت ملک و انسان مدنی از حیث ضابط نفس یا صاحب نفس فاضل بودن
۴٫ سه طریق زدودن شر از مدینه
۵٫ امکان سنجی افعال خلاف فطرت و خلاف عادت
۶٫ هر فضیلت واسطه بین دو رذیلت
۷٫ چگونگی یافتن حد وسط در اخلاق و افعال
۸٫ اضافی بودن حد وسط در افعال
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه، فصول ۲۱ تا ۳۰ (بخش سوم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه سوم، 11 اسفند 1386
۱٫ شناسائی حد وسط اخلاق و افعال در علم مدنی توسط ملک
۲٫ مراد از مدینه و منزل نزد قدما
۳٫ رابطه مسکن و اخلاق
۴٫ اجزاء چهارگانه منزل و جایگاه رب منزل
۵٫ مقایسه مدینه و منزل با بدن انسان در تعاون به سوی غرض واحد
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه، فصول ۲۹ تا ۳۷ (بخش چهارم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه چهارم، 18 اسفند 1386
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه، از ابتدای فصل ۳۸ (بخش پنجم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه پنجم، 17 فروردین 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش ششم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه ششم، 24 فروردین 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش هفتم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه هفتم، 31 فروردین 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش هشتم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه هشتم، 7 اردیبهشت 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش نهم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه نهم، 14 اردیبهشت 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش دهم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه دهم، 21 اردیبهشت 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش یازدهم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه یازدهم، 28 اردیبهشت 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش دوازدهم)
فلسفه فارابی (2)، جلسه دوازدهم، 4 خرداد 1387
.
.
شرح کتاب فصول منتزعه (بخش سیزدهم، بخش پایانی)
فلسفه فارابی (2)، جلسه سیزدهم، 11 خرداد 1387
.
.
درس‌گفتار فلسفه فارابی از محسن کدیور
منبع: سایت دکتر محسن کدیور
.
.
با سلام
این درسگفتارها کاملش هم قابل دسترس هست یا خیر؟؟؟؟
با سپاس از شما
سلام و درود
کاملترین نسخه آن را قرار داده ایم.
با درود و احترام خدمت شما یار گرامی! آیا درسگفتاری برای کتاب فارابی و راه سعادت (کاوشی در باب اخلاق فضیلت از نگاه فارابی) نوشته فارابی به کوشش دکتر قاسم پورحسن موجود نمی باشد؟ یا به نامی دیگر در همین درسگفتارها موجود می باشد. خواهشمندم راهنمائی نمائید.