معرفی شماره ١۴۶ نشریه «اطلاعات حکمت و معرفت»
با عنوان دفتری برای «حکمت در شعر و اندیشۀ نظامی گنجوی»
دفترماه این شماره مشتمل بر هفت مطلب است و مطالب دیگری نیز در بخش‌های ادب و هنر، اندیشه و نظر، کتاب و گزارش به چاپ رسیده‌اند.
هما شهرام‌بخت در بخشی از سخن دبیر شماره ۱۴۶ می‌نویسد: «با آنکه نظامی را می‌توان یکی از اندیشمندانی دانست که به تمامی ابعاد علوم اسلامی آگاهی داشته، اما با مداقه در اشعار وی درمی‌یابیم که دنباله‌رو مکتب فلسفی یا الهیاتی خاصی نبوده است. در دوره نظامی، فلسفه مشاء در سرزمین‌های شرقی اسلام به افول گرایید فلسفه مشرقی که مکتب هرمسی را در خود نهفته داشت، مجال بروز یافت. در این زمان بود که فعالیت فلسفیِ نظامی با مکتب فلسفه اشراق سهروردی همزمان شد. این دو شخصیت که با یکدیگر معاصر بودند ولی یکی حکیم و دیگری فیلسوف به شمار می‌رفت، بن‌مایه‌های مشترکی را در آثار خود به کار بردند. نظامی و سهروردی هر دو به فرهنگ ایران باستان تعلق خاطر داشتند و اساطیر ایرانی را به وفور در آثار خود استفاده کردند.»
نخستین نوشتار دفتر ماه این شماره گفت‌وگوی زهرا شهرام‌بخت با سهیلا صلاحی مقدم است با عنوان «نگاهی به هفت‌پیکر با رویکرد عرفانی و رمزی».
مقاله «بررسی برخی بن‌مایه‌های اساطیری حکمت ایران باستان در هفت پیکر نظامی و چند داستان سهروردی» به قلم زهرا شهرام‌بخت دومین نوشتار این دفتر است که تأثیر بن‌مایه‌های مشترک اساطیر ایرانی را در برخی آثار این دو شخصیت بررسی می‌کند.
ذاکر ممدوف در مقالۀ سوم، «جهان بینی نظامی»، به اموری همچون چرایی و چگونگی آفرینش می‌پردازد. نظامی در اندیشه‌هایش همواره سعی دارد که خداوند را از منظر عقل توصیف کند و پاسخ به سؤالات آفرینش را در ذیل سایه عقل شرح دهد. این مقاله را رقیه رضایی فرد و محمد رضایی فرد به فارسی برگردانده‌اند.
«نشانه‌های مکتب هرمسی در داستانی از اسکندرنامه» چهارمین مطلب دفتر حاضر است که هما شهرام‌بخت به رشتۀ تحریر درآورده است. این مقاله حکایت از آن دارد که توجه توأمان نظامی به فلسفه فیثاغورسی و هرمسی در اسکندرنامه چگونه و با چه ژرفایی به این فلسفه پرداخته و با شخصیت‌های این دو فلسفه آشنایی داشته است.
پنجمین مطلب نوشتاری است به قلم مریم بلوری با عنوان «حکمت و معرفت نظامی گنجوی» که نشان می‌دهد نظامی چگونه به شرایط تاریخی و فرهنگی دوران خود پرداخته و در این راستا افکار فلسفی، اخلاقی، سیاسی و دینی خود را بازتابانده است.
مقاله ششم « تنگلوشا در هفت پیکر نظامی» نام گرفته است، به‌قلم ژیوا وسل و ترجمه فرح رادنژاد. نظامیدر سرایش کتاب خود از آثار حکیمان بسیاری سود جسته که یکی از این کتب منسوب به تنگلوشا، حکیمی یونانی است. این کتاب در باب نجوم و بروج و صور فلکی است و در ابتدا از یونانی به فارسی میانه (پهلوی) و از فارسی میانه به عربی ترجمه شد. با وجود این که نظامی در جای جای کتاب خود به نجوم اشاره کرده، این مقاله بر آن است تا نشان دهد که اشاره نظامی به تنگلوشا محدود به حوزه طلسمات بوده است.
هفتمین و آخرین مطلب دفتر این ماه نوشتاری است از هما شهرام‌بخت با عنوان «بررسی عنصر پری در شعر روز شنبه هفت پیکر» که نشان می‌دهد که نظامی برای سرایش شعر خود از داستان‌های ملل مختلف استفاده کرده است. این داستان‌ها آن‌چنان در فرهنگ و باور مردمان مختلف رسوخ کرده است که می‌توان ردپای فرهنگ و اساطیر این مردم را در اشعار نظامی باز یافت.
در بخش ادب و هنر این ماه چهار مقاله را از نظر می‌گذرانیم که عبارت‌اند از: «حقیقت در هنر» نوشتۀ نوئل کرول، و ترجمه انشاءالله رحمتی؛ «بررسی لغات و اصطلاحات عامیانه در اشعار نظامی» به‌قلم فاطمه الهامی؛ «عناصر مضمون‌پردازی در مخزن‌الاسرار» از حمید پولادی؛ و در انتها «فیلسوفان و زیباشناسی قرن هفدهم» اثر ووادیسواف تاتارکیویچ و ترجمه سید جواد فندرسکی.
بخش اندیشه و نظر این شماره حاوی دو مطلب است: «نگین‌های حکمت» به قلم احمد مهدوی دامغانی و «اندیشه‌های بدیع علامه طباطبایی در تفسیر المیزان» که رضا یعقوبی آن را نگاشته است.
دو بخش پایانی این ماهنامه را بخش‌های کتاب و گزارش تشکیل می‌دهند: غزالی پژوهان معاصر ایران(۲)/ سید مسعود رضوی. نقد، گفت‌و‌گو و معرفی کتاب/ منیره پنج‌تنی و مکتب کیوتو: فلسفه گفت‌وگوی میان‌فرهنگی/ گفت‌و‌گو با محمد اصغری.
صدوچهل‌وششمین شمارۀ نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت در خردادماه ۱۳۹۷ با عنوان«حکمت در شعر و اندیشۀ نظامی گنجوی» به سردبیری و مدیر مسئولی انشالله رحمتی با بهای ۵۰۰۰ تومان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت.
.
.
نشانی الکترونیک: ehvm86gmail.com
کانال تلگرام: t.me/Doostanehekmatmarefat
.
.