پیش از این دو شماره دیگر با موضوع اخلاق فضیلت در این ماهنامه منتشر شده بود. مهدی اخوان دبیر این شماره در معرفی اخلاق فضیلت چنین نگاشته است: «اخلاق فضیلت در یونان باستان آغاز و پس از دوره فترت خود در دوره مدرن، در نیمه دوم قرن بیستم با پیش‌کشیدن «احوال» درونی فاعل درعوض نگریستن فعل او در تبیین «امر اخلاقی» احیا شده و ادعای برتری می‌کند.
به زعم فضیلت‌گرایان فعل اخلاقی هر چند به جهت بیرونی پسندیده باشد اما این شرط اصلی و معیار محوری «خوب دانستن» آن نیست بلکه «حال»/ انگیزش/ نیّت [تعابیر روان‌شناختی] و به زبان اخلاق، فضیلت یا رذیلتی که در پس و پشت آن فعل (و از منظر ناظر پنهان) است مؤلفه تعیین کننده «خوب/حَسَن» بودن آن عمل است.» دبیر این مجموعه در ادامه مهمترین مسئله این حوزه را ربط و نسبت این مفاهیم با هم برشمرده است. به این معنا که «مفاهیم مهم نظریه‌های رقیب، یعنی «فایده»، «وظیفه» و «فضیلت»، کدام‌یک دیگری را تعیین می‌کند و مقدم است. و به تعبیری دیگر کدام یک بر دیگری مبتنی است، کدام اصل و کدام تکمیل‌کننده است.
شماره ۱۳۷ نشریه اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «اخلاق فضیلت» مشتمل بر شش نوشتار مطلب است: نخستین نوشتار با عنوان «فضیلتهای سبز» گفتگوی زینب صالحی با سیدحسن اسلامی اردکانی است. محور این نوشتار «اخلاق زیست‌محیطی» به عنوان یکی از حوزه‌های مهم و پرمخاطب اخلاق است. کسانی که دغدغه زیست اخلاقی دارند با کمک این شاخه می توانند بدانند اقتضائات اخلاق در حوزه محیط‌زیست (در ارتباط با طبیعت و سایر حیوانات) چیست. «رویکردهای مختلفی در این زمینه شکل گرفته است که هر کدام در پی ترسیم بنیان‌های اخلاقی این مسائل‌اند.
یکی از این رویکردها، رویکرد فضیلت‌گراست که امروزه در اخلاق مدافعان بسیاری دارد و می‌کوشد با تأکید بر شخصیت فاعل و ضرورت پرورش فضایل در او، به پرسش‌های نظری و دغدغه‌های عملی پاسخ دهد.» در این نوشتار سید حسن اسلامی این رویکرد را تحلیل می‌کند و ضمن اشاره به تفاوت آن با سایر رویکردها، ضعف‌ها و قوت‌های آن را تبیین می‌کند. سپس پیشنهاد می‌کند بعضی فضایل را به‌عنوان «فضیلت سبز» یا «فضیلت زیست محیطی» در نظر بگیریم و درباره اهمیت آنها در مواجهه با محیط زیست توضیح می‌دهد. آن گاه بر اهمیت ارتقای «سواد زیست‌محیطی» شهروندان تأکید می‌کند و این دانش را مقدمه شکل‌گیری نگرش و مهارت‌هایی می‌داند که به اقدام و عمل منجر می‌شود. در انتها نیز اشاره مختصری به «رذایل زیست محیطی» دارد و نشان می‌دهد چگونه این رذایل به تخریب و نابودی محیط‌زیست می‌انجامد.
دومین نوشتار با عنوان «اخلاق فضیلت» به قلم روزالین هرست هاوس است که هاشم قربانی به فارسی برگردانده است. روزالین هرستهاوس در این نوشتار رویکرد نوارسطویی را که یکی از رهیافتها در اخلاق فضیلت جدید است بررسی می‌کند و به تحلیل مسائلی درباره جوانب مختلف و نقاط اشتراک و افتراق آن با رویکردهای وظیفه گروانه و فایده گرایانه و نیز طرح برخی اشکالات در حوزه اخلاق فضیلت و تلاش در تحلیل آنها می پردازد. هرست هاوس از احیاء‌کنندگان اخلاق فضیلت است و بر این امید است که بتوان در ساحت‌های مختلف اخلاق کاربستی، فلسفه سیاسی و دیگر شاخه‌ها نیز از اخلاق فضیلت سخن گفت. هرست هاوس آیندة اخلاق فضیلت را بسیار روشن می‌‌بیند.
سومین نوشتار این مجموعه با عنوان «اسکیزوفرنی نظریه‌های اخلاقی مدرن» را مایکل استاکر نوشته و ندا زمان فشمی به فارسی ترجمه کرده است. نظریه‌های اخلاقی مدرن، به‌جز تعداد معدودی از آنها که شایسته ستایش‌اند، تنها با دلایل، ارزش‌ها و امور توجیه‌کننده سروکار دارند. آنها نمی‌توانند انگیزه‌ها و ساختارهای انگیزشی و قیدوبندهای زندگی اخلاقی را مشخص کنند. آنها نه‌تنها نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند، بلکه با انجام ندادن این کار، کارکرد خود را به‌عنوان نظریه اخلاقی از دست می‌دهند؛ با این توضیحات مایکل استاکر در این مقاله درباره این موضوع بحث می‌کند و می‌کوشد تا دو کار وابسته به هم را انجام دهد؛ او برخی قیدوبندهایی را نشان دهد که انگیزه بر نظریه اخلاقی و زندگی اخلاقی وارد می‌کند و درک خود از رابطه بین دلیل و انگیزه گسترش می‌دهد.
«اخلاق فضیلت و توجیه تکلیف‌گرایی» عنوان چهارمین مقاله این پرونده به قلم مایکل اسلوت و با ترجمه سید علیرضا صالحی است. اسلوت در مقدمه مقاله‌اش چنین نوشته است: «من فیلسوف اخلاق فضیلت از نوع احساس‌گرای آن هستم، اما این مقاله نمی‌خواهد به مزیت‌هایی احتمالی بپردازد که اخلاق فضیلت یا احساس‌گرایی اخلاقی بر دیگر رویکردهای اخلاقی دارد. موضوع این مقاله مشکل یا مجموعه‌ای از مشکلات است که همه نظریه‌های اصلی اخلاق با آن دست‌به‌گریبان‌اند: مشکل تکلیف‌گرایی. مشکل همه ما موجّه کردن تکلیف‌گرایی است؛ چیزی که مخصوصاً اخلاق کانت در صدد انجام آن بوده، اما اخلاق فضیلت [عقل‌گرای] ارسطوییِ جدید (و البته نه خیلی هم جدید) عموماً از آن پرهیز کرده است.
در ضمن، مسلّم است که نتیجه‌گراها هم فکر نمی‌کنند که تکلیف‌گرایی بتواند موجه باشد؛ بنابراین، جان کلام اینکه به نظر بقیه ما [فیلسوفان اخلاقِ غیرنتیجه‌گرا]، این امر مشکل آنها [یعنی نتیجه‌گرایان] هم هست. در این مقاله می‌خواهم نشان دهم که موجه کردن تکلیف‌گرایی چقدر دشوار است. من تلاش اخلاق کانت را در موجه کردن تکلیف‌گرایی قرین توفیق نمی‌دانم، اما در عین حال باور دارم که اخلاق فضیلت ارسطویی [عقل‌گرا] هم اگر بخواهد تلاشی برای موجّه کردن تکلیف‌گرایی بکند، مشکلات فراوان پیش رو خواهد داشت. نکته آخر هم اینکه با نگاهی به یکی دیگر از رویکردهای اخلاق فضیلت، یعنی اخلاق فضیلت احساس‌گرا [نه عقل‌گرا]، احتمالاً در کمال تعجب خواهیم دید که احساس‌گرایان در دفاع از تکلیف‌گرایی چیزهایی برای گفتن دارند. با این همه خواهید دید که این گونه دفاع نیز مشکلاتی جدی در پی دارد.»
نوشتار پنجم به قلم «قانون، اخلاق و فضیلت» پیتر کالر و با ترجمه انسیه مدنی است. در این مقاله، پیتر کالر بر آن است که اهمیت فضایل در عمل اخلاقی را با توجه به رابطه قانون، اخلاق و فضیلت به‌اثبات برساند و در سه مرحله به این امر می پردازد: در بخش اول، به منظور شرح کارکردهای فضیلت در اخلاق، به مفهوم‌شناسی فضیلت و اخلاق می‌پردازد و اقسام فضایل، اخلاق قراردادی و عقلانی، و اقسام هنجارهای اخلاقی اعم از «الزامات اخلاقی محض»، «الزامات اخلاقی محدود» و «غایات اخلاقی ستودنی» را بررسی می کند. در مرحله دوم؛ به کارکردهای اخلاقی قانون و بررسی این سؤال می پردازد که آیا و تا چه حد قانون می‌تواند از طریق پرورش یا اجرایی کردن ویژگی‌های مَنشی مربوطه، به لحاظ قانونی مخاطبانش را وادار کند که فضیلت‌مند باشند.
در بخش سوم، درباره اهمیت فضیلت در قانون و واکاوی این مسئله بحث می‌کند که آیا و تا چه حد یک حکم قانونیِ کارآمد، متکی بر فضایل اخلاقی شهروندان است. درباره سؤال اول، ادعای این مقاله آن است که قرار نیست نظام اخلاقی مشروع فضایل را اجرایی کند، بلکه تنها ممکن است به‌صورتی محدود به پرورش آنها بپردازد. به‌بیان‌دیگر، مشارکت قانون باید به‌صورت حمایت غیرمستقیم از فضایل باشد، ونه اجرای مستقیم آنها. در مقابل بحث در باب سؤال دوم به این نتیجه منجر می‌شود که حکم قانونی تنها زمانی کارکرد مناسبی خواهد داشت که از پشتوانه فضایل اخلاقی برخوردار باشد. اگر مقامات و شهروندان تنهابه منافع شخصی خود بیندیشند، قانون عملکرد موفقی نخواهد داشت. آخرین نوشتار بخش دفتر ماه گزارش کتاب در زمینه «اخلاق فضیلت» است.
بخش دوم نشریه با نام «ادب و هنر» مشتمل بر یک مقاله به قلم سعید رحیمیان است که چنین نامیده شده است: «مقایسه آراء عرفانی بیدل دهلوی و ابن عربی»
سومین بخش نشریه «اندیشه و نظر» نام دارد و در برگیرنده دو مقاله است: نخستین مقاله با عنوان «پرسش از ذات وجود» به قلم مارتین هایدگر است که انشاءالله رحمتی به فارسی ترجمه کرده است. مقاله دوم نیز «بحران تصویر شکنی» نوشته پاتریسیا بریل و با ترجمه محمد جواد محمدی است.
بخش چهارم نشریه کتاب نام دارد. نخستین نوشتار این بخش مقاله‌ای با عنوان «ریشه‌های هندی و سنسکریت در داستان‌های حکایی ایرانی» به قلم سیدمسعود رضوی است. سپس در ادامه منیره پنج تنی، دبیر بخش کتاب نشریه، مقاله‌ای با عنوان «زیبا زشت است و زشت زیباست؟» نگاشته است. در این مقاله ابتدا به مسئله زیبایی و قدمت آن در تاریخ اندیشه پرداخته شده و سپس طبقه بندی مختصری از کتاب‌های نظری در مطالعات زیبایی ارائه شده است و در نهایت نویسنده به نقد و بررسی دو کتاب تاریخ زیبایی و تاریخ زشتی (فرهنگستان هنر- متن) پرداخته است. منیره پنج تنی در ادامه این بخش، برای بررسی بیشتر هر دو اثر با مترجمان دو کتاب تاریخ زیبایی و تاریخ زشتی خانم‌ها هما بینا و کیانوش تقی‌زاده انصاری به صورت جداگانه گفت‌وگو کرده است. بخش پایانی نشریه به دبیری منوچهر دین پرست به گزارش مهمترین وقایع یک ماه اخیر حوزه اندیشه اختصاص دارد.
شماره ۱۳۷ نشریه اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «اخلاق فضیلت ۳» به سردبیری و مدیر مسئولی انشالله رحمتى با بهای ۵۰۰۰ تومان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
.
.
.
.
ماهنامه اطلاعات حكمت و معرفت
دوره انتشار: ماهنامه
ISSN: 1735-9333
زبان: فارسی
صاحب امتیاز: شركت ایرانچاپ (موسسه اطلاعات)
مدیر مسئول: انشالله رحمتى
سردبیر: انشالله رحمتى
مدیر داخلی: ساسان یغمایی
ویراستار فارسی: نعمه پروان، عباس گودرزنیا، فرزانه صدیقی
محل انتشار: تهران
تلفن: 29993224 (021)
نمابر: 22258022 (021)
نشانی: تهران، بلوار میرداماد، خیابان نفت جنوبی، موسسه اطلاعات، اطلاعات حكمت و معرفت
كدپستی:1549953111
سایت اختصاصی: www.ettelaathekmatvamarefat.com
نشانی الكترونیك: ehvm86gmail.com
کانال تلگرام: t.me/Doostanehekmatmarefat
بخش اشتراک: آقایان حاجیلی ، عباسی
تلفن بخش اشتراک: 2-29993471 (021)
نمابر بخش اشتراک: 22258011 (021)
.
.