شروط هشت گانه اخلاق امداد اجتماعی :
1⃣ کیفیت امداد و کمک
*وجود یک شخص انسانی باهدفی مشخص
*عدم توانایی شخص برای رسیدن به هدف مورد نظروی باتکیه برمجموعه توانایی های خود
*وجود دیگران برای کمک به فرد فاقد توانایی جهت نزدیک شدن به هدف مورد نظر وی اگر به فردی برای رسیدن به هدفی غيراز هدف مورد نظرش کمک شود، دیگر عنوان امداد ویاری برای آن کار بکار میرود، درامر امداداجتماعی مساله تعلیم وتربیت طرح نمیشود. خیلی از افراد امداد رسان، تعیین اهداف میکنند، راه مخاطب راتغییر میدهند، درهدف مخاطبان دخل وتصرف میکنند وحق جرج وتعدیل دراهداف رابرای خود قائل هستند، دراین میان حتی اگر نیت خیرخواهانه داشته باشند وعمل آنها اخلاقی هم به حساب آید ولی نام عمل آنها امداد وکمک “نیست. بلکه میتواند تعلیم وتربیت ویا ارشاد ویا دلالت باشد.
2⃣ مشروط نبودن کمک وامداد اجتماعی به هیچ شرطی
دین، نژاد، ملیت، عقیده، مکتب نباید شرط کمک قرار گیرد. به کمک شونده از آن رو که انسان است کمک میشود. غيراز برهان انسانیت هیچ دلیل وبرهانی درتصمیم امداد رسان دخالت نباید داشته باشد. اقتضای عمل اخلاقی این است که به انسان فقط از آنرو که انسان است کمک شود.
3⃣ احترام به قاعده اهم برمهم در مددرسانی اجتماعی
درجامعه ای که هنوز خوراک وپوشاک ومسکن وارضاءنیازهای اولیه، با مشکلات روبرو است، به سراغ برآورده کردن نیازهای ثانویه ودارای اولویت کمتر معنا ندارد.
4⃣ تماس ومواجهه رویاروی میان امداد رسان وکمک گیرنده
گرچه این شرط صددرصد قابل تحقق یافتن نیست اما تاهرجا که امکان دارد باید محقق شود. درجامعه امروزی دهنده مال، چهره گیرنده کمک را نمیبیندوبرعکس، دراین صورت آنچه اتفاق میافتد بیشترشبیه مالیات دادن است. موسسات اجتماعی وحیریه ها نقش واسط را بازی میکنند. اخلاق اقتضاءمیکند دوطرف این چرخه یکدیگر راببینند. زیرا دراین امر شفقت وهمدردی ایجاد میشود که باعث ارتقاء اخلاقی ومعنوی انسان میشودومجموعه عواطف انسانی را پدید می¬آورد.
5⃣ عدم وارد شدن خدشه به عزت نفس گیرنده کمک
امام حسین وقتی به نیازمندی کمک مینمود دست اورا هم میبوسید. خرد کردن عزت نفس انسانها درقبال کمک اصلا عمل اخلاقی نیست .
6⃣ به عنوان آسیب ونقصان نشان ندادن روال ها ورفتار های عادی اجتماعی از سرتاسف وخود شیفتگی وپیش داوری وخرافه پرستی
روال های عادی اجتماعی رانباید به صورت مساله درآورد وبعد اقدام به حل مشکل خیالی نمود. که این عمل غیر اخلاقی است.
7⃣ عدم ایجاد عادت به کمک گرفتن درانسانها درسایه امداد اجتماعی
هرعملی که باعث شود شخص از پتانسیل هاوتوانایی های خدادادی خود استفاده نکند غیراخلاقی است.
8⃣ عدم وجود عنصر رقابت پذیری در مددکاری اجتماعی
مددکاری اجتماعی اگر رقابت آمیز باشد پارادوکسیکال میشود. عمل امداد برای ارائه بیلان کار نیست ودر آن رفاقت وجود دارد نه رقابت.
سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان اخلاق امداد اجتماعی
فایل صوتی اخلاق امداد اجتماعی | حدود ۴۵ دقیقه | ۹ مگابایت