در پژوهش اخیر که شهرزاد رحمان و حسین عسکری، دو تن از اساتید دانشگاه جورج واشنگتن انجام داده‌اند، برآوردی از میزان اسلامی بودن اقتصاد ۲۰۸ کشور در سراسر دنیا صورت گرفته که نتایج قابل تأمل آن، بسیار جالب‌توجه است.
این دو، از یک روش‌شناسی خاص با دسته‌بندی فعالیت‌های اقتصادی کشورهای مختلف و استخراج آموزه‌های اقتصادی از منابع دینی، اقدام به ایجاد شاخصی به نام شاخص اسلامی بودن اقتصاد کشور‌ها کرده‌اند و بر اساس این شاخص، رتبه کشورهای موردبررسی را ازنظر نزدیکی به شاخص‌های اقتصاد اسلامی ارزیابی کرده‌اند.
.
کشورهای اسلامی چقدر مسلمان هستند؟
این دو پژوهشگر برای دریافت این موضوع، اقدام به جمع‌بندی اصول اقتصادی در اسلام بر مبنای متن قرآن کریم و سنت پیامبر اکرم (ص) کرده‌اند. بر پایه پژوهش این دو، اسلام برخلاف سایر ادیان در مبانی و اصول خود، حتی جزییات ایجاد یک سیستم اقتصادی کامل و منسجم را ارائه کرده است.
هدف اصلی اسلام در اقتصاد از دیدگاه این دو با توجه به مستندات، ایجاد رفاه برای دیگر ابنای بشر و به‌ویژه مسلمانان و همچنین ایجاد عدالت اقتصادی و اجتماعی در همه ابعاد آن است.
برای رسیدن به یک شاخص دقیق، این پژوهشگران سه اصل کلی اقتصاد اسلامی را با استفاده از منابع یادشده استخراج کرده‌اند که عبارت‌اند از:
۱ ـ دستیابی به عدالت اقتصادی و رشد ثابت اقتصادی
۲ ـ شکوفایی در سطح وسیع اقتصاد و ایجاد اشتغال
۳ ـ تطابق میان فعالیت‌های مالی و اصول اسلامی اقتصاد
بنا بر این سه هدف کلی، دوازده اصل فرعی اقتصادِ اسلامی استخراج شده‌اند که عبارت‌اند از:
۱ ـ برابری در آزادی و دستیابی به فرصت‌های اقتصادی
۲ ـ ایجاد عدالت در همه ابعاد اقتصادی و مدیریت اقتصادی
۳ ـ رفتار بهینه با کارگران و ایجاد شغل برای آن‌ها و ایجاد فرصت برابر برای اشتغال آن‌ها
۴ ـ آموزش سطح بالا و بودجه بالا برای آموزش به نسبت جی دی پی
۵ ـ ریشه‌کن کردن فقر و ایجاد حداقل‌های رفاهی برای افراد
۶ ـ توزیع برابر ثروت و درآمد در جامعه
۷ ـ ارائه خدمات رفاهی و اجتماعی و زیرساخت‌های مربوط به آن‌ها
۸ ـ نرخ بالای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری همانند بهبود استفاده از منابع ملی
۹ ـ درجه بالای استانداردهای اخلاقی، صداقت و اعتماد در بازار و سایر حوزه‌های اقتصادی
۱۰ ـ تطابق فعالیت‌های مالی بر اساس اصول اسلامی برای نمونه ریشه‌کن کردن دلالی و سفته‌بازی
۱۱ ـ تجارت بهتر و بالا بودن کمک‌های خارجی بشردوستانه
۱۲ ـ تطابق فعالیت‌های مالی بر پایه اصول اسلامی به‌خصوص در حوزه بهره وری
‼️نتیجه مقدماتی این تحقیقات نشان می‌دهد که کشورهایی که نام و عنوان اسلامی دارند، نتوانسته‌اند از اصول اسلامی تبعیت نمایند و میانگین رتبه ۵۶ کشور اسلامی در میان کشورهای مورد بررسی ۱۳۳ می‌باشد. مالزی در میان تمام کشورهای اسلامی، بهترین رتبه را دارد که رتبه ۳۳ در میان ۲۰۸ کشور است.
‼️رتبه ایران در میان ۲۰۸ کشور مورد بررسی نیز ۱۳۹ است.
‼️شش کشور نخست به ترتیب عبارتند از: ایرلند، دانمارک، لوکزامبورگ، سوئد، انگلستان، نیوزلند
.
.
متن کامل (به زبان انگلیسی) مقاله را دریافت و مطالعه نمایید (PDF)
متن خلاصه (به زبان فارسی) مقاله را دریافت و مطالعه نمایید (PDF)
.
.
«شاخص اقتصادی اسلامیّت»
پدیدآورندگان:
• شهرزاد رحمان
• حسین عسکری
نشریه‌ی «بانک و اقتصاد»، اسفند ۱۳۹۱، شماره ۱۲۲
“An Economic IslamicityIndex (EI2)”
• Scheherazade S. Rehman
• Hossein Askari
“Global Economy Journal”. Volume 10, Issue 3
.
.