آیا فلسفه می تواند به خوشبختی ما کمک کند؟ به نظر می‌رسد روح انسان زودتر از جسم او چروک بر می‌دارد، اما چون چروک‌های روح به‌راحتی جسم دیده نمی‌شود، از آن غفلت می‌کنیم. آیا انسان‌های امروزی برای نیرومندی، شادابی، زیبایی و جوان ماندن روحشان، تنها به اندازه ای که برای زیبایی پوست خود می اندیشند […]
شبیه‌ترین چیز به خداوند سکوت است. مایستر اکهارت این سخن مایستر اکهارت، عارف بزرگ مسیحی (قرن ۱۳و۱۴ م) که «شبیه‌ترین چیز به خداوند سکوت است»، گرچه در لفظ و عبارت، بسیار کوتاه، اما از حیث معنا و اشارت، بسیار بلند است. یک تعبیر و تفسیر ممکن از آن، در یک افق تأمّل و تحلیل فلسفی، […]
خودت را بهتر کن! – این است همهٔ کاری که برای بهتر کردن جهان می‌توانی بکنی – انقلابی واقعی کسی است که بتواند خود را منقلب کند. (ویتگنشتاین) اگر «جهاد اکبر»، نزد پیامبر اسلام و بسیاری از عالمان و عارفان مسلمان، «جهاد با نفس» دانسته شده، دامنه و گسترهٔ این جهاد و تٲثیرات آن، در […]
«شادمانی و جوانی در فلسفهٔ باستانی» و «پیوند فلسفه و صلح» عنوان دو سخنرانی (مجموعاً ۶۰ دقیقه) از مسعود زنجانی است که به ترتیب در آبان‌ماه سال گذشته به مناسبت روز جهانی فلسفه، و در بیستم فروردین‌ماه امسال در کارگاه منظومهٔ فرهنگ صلح، در کمیسیون ملی یونسکو، ایراد شده است. این دو سخنرانی ـ چنانکه […]
لازمهٔ تردیدگرایی، لزوماً، همیشه و همه‌جا، تردید داشتن نیست، بلکه، همیشه و همه‌جا، تردید را روا داشتن است. به عبارت دیگر، تردیدگرا فردی نیست که دربارهٔ هر موضوعی موضعِ تردید دارد، بلکه کسی است که بطلانِ همهٔ مواضع خود، اعم از یقینی و غیریقینی، را محتمَل می‌داند و بدین معنا همهٔ باورهای خویش را محل […]
کتاب «ریشه‌های رومانتیسم»، در واقع، نسخهٔ ویراستهٔ چندین سخنرانی آیزایا برلین دربارهٔ رمانتیسم است که با ترجمه‌ای ارزنده از عبدالله کوثری و طبعی برازنده از سوی نشر ماهی، در سال ۱۳۸۵، منتشر شده است.
نخست باید از عشقم به همهٔ شما بگویم. من با همهٔ هستیِ خود شما را دوست داشتم. درد‌آشنای شما بودم و تا آنجا که توانی داشتم با رنجهایتان رنج کشیدم و با شادیتان شاد گشتم. هر زخمی که بر تن شما می‌نشست، تنِ مرا می‌آزُرد و هر التیامی که می‌یافت تسلّای من می‌بود. گاه زخمهایی […]
مسعود زنجانی: تجربهٔ «نیستی»، انسان را «هست» می‌کند. تجربهٔ هستی، بدونِ تجربهٔ نیستی، ناممکن است. تنها آنکس که رنج را تا انتها بُرده و اندوهِ ابدی را در نهایتِ خویش زیسته، شایستهٔ شادمانی و سزاوارِ رستگاری است. تنها آنکس که از سُویدایِ دل گریسته، توانِ خندیدن به وسعتِ دل را دارد. تنها آنکس که یٲس […]
امانوئل کانت، فیلسوف بزرگ آلمانی عصر روشنگری اروپا، «روشنگری» را عبارت از «برون‌رفت آدمی از وضعیتِ صغارت به تقصیر خویش» می‌داند. بدین معنا، «روشنگری» توانایی دستیابی به بلوغ فکری و فرهنگی است.
آموزگار واقعی کیست؟ شاید نخستین و مهمترین خصیصیه‌ٔ یک آموزگار واقعی این باشد که او روحیه‌ای حق به جانب ندارد و خود را کلیددار خزانهٔ حقیقت نمی‌داند. آموزگار واقعی نه تنها معطوف به خویش و مشعوف از خویش نیست، بلکه توانِ خودانتقادی و به زیر سؤال‌بردن نگرش‌ها و روش‌های خود را دارد. آموزگار واقعی می‌تواند […]
