در نگرش توحیدی چنانچه در مجموعه نوشتار توحید دوبنی آمد، یکایک مخلوقات با یکدیگر در آفرینش توسط خداوند و مخلوق او بودن برابرند. در آنجا گفته شد که 《..جهان را خالقیست یگانه، او آدمیان را از نظر ظاهر فیزیکی و شمایل، گوناگون و متنوع آفریده است؛ با جنسیت، نژادها، ملیت و قومیت های مختلف که […]
در ۱۲ مقاله نخست، طی سه فصل، به احیای بعد اجتماعی-سیاسی دین در جریان نواندیشی دینی در سه ساحت جهانبینی (توحید وجود)، سلوک عرفانی ( عرفان اجتماعی) و الاهیات ( الهیات رهاییبخش تعاونی)، به بازخوانی میراث نواندیشان متقدم پرداخته شد. سپس با تاکید برآنکه نواندیشان متقدم بر وجوه اجتماعی دین تاکید بیشتر داشتند و نواندیشان […]
در سیزده نوشتار پیشین مجموعه الهیات دوبُنی، درباره جهان انسانی گفته شد که《جهان انسانی را به دو بخش جهان فردی (جهان شخصی) و جهان اجتماعی (جهان پیرامونی) تقسیم نموده‌اند، بخش فردی جهان انسانی به زندگی شخصی و فردی انسان‌ها بازمی‌گردد و ابعاد اخلاقی، ذهنی، روانی، اندیشگی و…فرد را در بر می‌گیرد. بخش اجتماعی جهان انسانی […]
مدل دین‌شناسانه الهیات دوبُنی محمد قطبی در مجموعه نوشتار ۱۲ گانه الهیات دوبُنی که پیشتر در وبسایت فرهنگی صدانت منتشر شد، تلاش شد تا روشی برای موزن کردن جهان شخصی و جهان پیرامونی مومنان در امر دینی و پیشنهادی برای پروژه اجتماعی نواندیشی دینی ارائه شود. چنین انسانی، موحدچندساحتی یا به تعبیر شریعتی مسلمان تمام یا منِ […]
در طول تاریخ دو نوع مستحیل شدن و نفی اراده برای نوع انسان وجود داشته است؛ مستحیل شدن کهنه و نو. مستحیل شدن کهنه در دینداری سنتی به صورت مستحیل شدن در خدا و خدایان و همچنین ذوب شدن در مراد و مرشد، ولی و مولا، کاهن و مرجع و مانند آنها و در سیاست […]
در مقاله پیشین، به مقوله دین خادم، نهادمحوری و همکاری اجتماعی در اندیشه و عمل امام صدر و مهندس بازرگان پرداخته شد و تاکید شد برای دستیابی به توحید و سلوکی انسان‌گرا باید ابتدا قرائتی انسان‌گرایانه از خود دین داشت و اینکه برای “عبادت خدا از طریق خلق” در جهان مدرن توجه به نهادگرایی و […]
در مقاله پیشین مدلی برای الاهیات رهاییبخش تعاونی ارائه شد و گفته شد که این الاهیات دارای جهانبینی و سلوک معنوی (توحید و عرفان) انسان‌گرا می‌باشد. اما این رویکرد انسان‌گرایانه در صورتی اتفاق میفتد که نگاهی انسان‌گرایانه به دین داشته و دین را نه مخدوم که خادم انسان بدانیم. در این مقاله به آموزه‌های امام […]
در فصل نخست و در مجموعه نوشتار “توحید اجتماعی-سیاسی“، به جهانبینی توحیدی دوبعدی (توحید ذهنی-فلسفی در جهان شخصی و توحید اجتماعی-سیاسی در جهان پیرامونی) و در فصل دوم و مجموعه نوشتار “عرفان اجتماعی” به سلوک معنوی دوبعدی (سلوک فردی در جهان شخصی و عرفان اجتماعی در جهان پیرامونی) مبتنی بر آن جهانبینی پرداخته شد. در […]
در سه مقاله اول از مجموعه مقالات عرفان اجتماعی در بستر توحید اجتماعی-سیاسی که اسپین‌آف (Spin-Off) و مقالات فرعی مجموعه مقالات چهارگانه ضرورت تجدید حیات توحید اجتماعی-سیاسی محسوب می‌شوند، به مباحثی نظیر اهمیت عرفان اجتماعی در مقاله اول، مسلمان تمام و تثلیث “خدا، خلق، خود” و اهمیت نقش “خود” انسانی در سلوک معنوی در آموزه‌های […]
در مقاله پیشین از مجموعه مقالات عرفان اجتماعی بر بستر توحید اجتماعی-سیاسی پس از بررسی عرفان اجتماعی شریعتی و اقبال گفته شد که آنچه که اقبال و شریعتی به عنوان “مسلمان تمام” رونمایی کرده‌اند را می‌توان در شمایل در چمران و هدی صابر دید. در این مقاله به بررسی عرفان اجتماعی دکتر مصطفی چمران و […]
