برچسب: دین

دین‌شناسی تماماً عقل‌گرایانه چندان روا و مناسب از کار در نمی‌آید. من با این گفته موافقم که خدای ادیان از خدای فیلسوفان کاملاً متفاوت است. اینکه در خصوص هر گزاره‌ی دینی به دنبال ادله‌ی عقلی بگردیم، خطای نابخشوده‌ای‌ست. ما با این کار راه به جایی نمی‌بریم و اصلاً مقصد و مقصود را گم می‌کنیم. به […]

محمدامین قانعی راد: بحث از دین به مثابه اخلاق، همچنین دین به مثابه قدرت از پیچیده ترین مباحث محسوب می شود. ابعاد بسیار متفاوت و گسترده ای را می شود در این بحث پیش كشید . سوال كلی این است كه آیا دین حامل پیام های اخلاقی است یا حامل پیام های قدرت ؟ آیا […]

نظریه انتخاب عقلانی ، نظریه‌ای است که برخی از صاحب‌نظران متقدم، به ویژه اقتصاددانان کلاسیک و مردم‌شناسان‌ اقتصادی و اجتماعی، به آن توجه ویژه داشته‌اند و صورت خام ایده انتخاب عقلانی را برخی از آنها پردازش کرده‌اند. تبیین رفتارهای دینی مردم در دنیای مدرن بر مبنای تبیین‌های نظریه دنیوی ‌شدن اهمیت قابل توجهی در جامعه‌شناسی […]

یکی از پیامدهای جریانات اسلام گرایی و احیائی در کشورهای عربی در نیمه سده بیستم تغییر جهانبینی اسلامی در میان اقشار وسیعی از طبقه تحصیلکرده متوسط شهری بود. کسانی مانند حسن البناء، سید قطب، عبد القادر عوده. ابو الاعلی مودودی و ابو الحسن ندوی از نوعی نظام جهان شمول اسلامی سخن می راندند که مبتنی […]

در این یادداشت قصد دارم سه پدیدۀ پیش ‌روی فلسفه در حال و هوای این روزهای‌ فلسفه در ایران را برشمرم؛ سه پدیده‌ای که مطمئنا نه صرفا مختص این مقطع از تاریخ است و نه تنها زادۀ جامعه و جغرافیای ما، بلکه هم در گذشته وجود داشته است و هم احتمالا در دیگر کشورهای در […]

 ماکس وبر مدرنیته را تجلی عقلانیت می‌داند و براستی هم انسان مدرن واجد ویژگی‌هایی است که تاریخ بشر در هیچ زمانی بدان نرسیده بود، مدرنیته اولین سرمنزلی است که انسان  بعد از طی دوران ارعاب، وحشت و خشونت بدان رسید و لختی برای خواندن و نوشتن و فکر کردن پیدا کرد.با این همه بعد از […]

نوشته‌‌‌‌ها و گفتارهایی‌‌‌‌ که این روزها در مورد دین‌‌‌‌شناسی، نواندیشی دینی، دین‌‌‌‌سازی و… انتشار می‌‌‌‌یابند آکنده از اصطلاح‌‌‌‌ها و تعبیرهای گوناگون هستند، به گونه‌‌‌‌ای که هرگونه فعالیت بازاندیشانه در مورد آنها بدون توافق بر سر معنای دقیق این اصطلاح‌‌‌‌ها و تعبیرها ممکن نیست. از این‌‌‌‌ رو همان‌‌‌‌طور که به طرح تأملاتی در زمینه این مباحث […]

در اردیبهشت ماه 93 گفتگویی به همت و حضور مصطفی ملکیان با ابوالقاسم فنائی در دو موضوع «نسبت اخلاق و دین» و «نسبت عقلانیت و دین» انجام می شود؛ گفت و گویی که در دو جلسه و پنج ساعت میان استاد و شاگرد تداوم داشت – شاگردی که البته اکنون خود صاحب نظر و پروژه […]

 شما در تئوری ناظر آرمانی، اخلاق سکولار و اخلاق دینی را بر هم منطبق می‌دانید و می‌گویید چون در اخلاق دینی، ناظر آرمانی خداست و در اخلاق سکولار، عقل و وجدان اخلاقی است و حکم این دو ناظر آرمانی تفاوتی با هم ندارند، بنابراین اخلاق سکولار با اخلاق دینی برابر است. به نظر می‌رسد، این […]