فقه شیعه در زمانه مردم‌سالاری، آزادی و برابری

فقه شیعه در زمانه مردم‌سالاری، آزادی و برابری

اشاره: حسن جمشیدی، دین پژوه مشهدی، معتقد است اولین ویژگی انسان امروز نظر داشتن به عقل سیال تاریخی است. او انسان کنونی را آزاد، عاشق و عالم به زمانه می‌داند و عصر ما را عصر آزادی انسان می داند، عصری که کلیشه‌های جنسیتی را کنار زده و چون می‌داند به امر واقع دسترسی ندارد تفکری […]

سی‌سالگی یک نظریه

سی‌سالگی یک نظریه

قبض و بسط تئوریک شریعت، نظریه تکامل معرفت دینی نام کتابی است که در سال ۱۳۷۰ در فضای فکری- فرهنگی جامعه ما منتشر شد. اما پیش از آن ، انتشارش به صورت سلسله مقالاتی در مجله کیهان فرهنگی از سال ۱۳۶۷ آغاز شد و بنابراین امسال سی‌امین سال انتشار این نظریه است. باشگاه اندیشه، به […]

درآمدی بر هستی شناسی جلال الدین محمد بلخی

درآمدی بر هستی شناسی جلال الدین محمد بلخی

در بیان ناید جمال حال او      هر دو عالم چیست؟ عکس خال او     (م. د. دوم/191)1     سرآغاز علیرغم شهرت فزاینده‌ی مولانا جلال الدین محمد بلخی ، شخصیت و اندیشه‌ی راستین این عارف بزرگ، اغلب در هاله‌ای از پندار و تقدس‌گرایی پنهان بوده است. این کاستی، به‌خصوص امروزه با گسترش فضای مجازی که در […]

آیا نسبی‌گرایی امری است خودمتناقض؟

آیا نسبی‌گرایی امری است خودمتناقض؟

طرح مسأله: شاید یکی از بیش‌ترین پاسخ‌هایی که در مقابل عبارت‌های نسبی‌گرایانه (و به تبع آن پلورالیستیک و تکثرگرایانه) مطرح می‌شود را بتوان چنین صورت‌بندی کرد: “عبارات مزبور اگرچه امور دیگر را از مقام مطلق بودن خارج می‌کنند اما خود در همین جای‌گاه می‌نشینند و علی‌رغم سلب اصالت از سایرین، ردای اصیل بودن را بر […]

در عیب و هنر روشنفکران محیط‌زیستی

در عیب و هنر روشنفکران محیط‌زیستی

محمد علی طباطبائی (مهر داد)[1] تقدیم به دکتر غلامعلی بسکی که در جانب طبیعت ایستاد و مجیز ما را نگفت ظهور «روشنفکران محیط‌زیستی» و محاسن آنان مصطفی ملکیان در مقالۀ بسیار آموزندۀ «عیب و هنر روشنفکری» پس از اشاره به تعریف روشنفکری، اخلاق و آداب و آفات آن را با دقت خاص خودش برمی‌شمارد و […]

علم و سواد، میل و عمل

علم و سواد، میل و عمل

در مقایسه‌ میان افراد، و برترداشت یکی بر دیگری، استناد به علم و دانش آنها همواره متکای متینی بوده است. حُکَما از قدیم علم را از اهم نمادهای کمال می‌دانسته‌اند، و نزد آنان برتری عالم بر جاهل یا اعلم بر عالم بدیهی بوده است. تعابیر “کمال” و “بدیهی” نکته‌ای در خود دارد حاکی از این‌که […]

سیری در تاریخ فلسفه دین، عقل و اعتقاد دینی

سیری در تاریخ فلسفه دین، عقل و اعتقاد دینی

محسن آزموده: دین به عنوان راه و روش فراروی انسان از این حیات ظاهری مادی برای ارتباط برقرار كردن با امر غیبی و معنابخشی و هویت‌بخشی به خود و جهان خود و سامان‌دهی به زندگی روزمره در ابعاد فردی و جمعی، واقعیت و حقیقتی همراه و هم‌دوش بشر است و وجوه و سویه‌های متكثری دارد، […]

لب کلام در کتاب ذهن و عالم

لب کلام در کتاب ذهن و عالم

این مقاله خلاصه نقطه نظراتی است که از آنها به طور مشروح تری در کتابم “ذهن و عالم: چرا درک ماده گرایانه نئو داروینی از طبیعت تقریبا به طور حتم خطا است،” که سال گذشته توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شد، دفاع کرده ام.  از آن زمان، این کتاب توجه انتقادی قابل ملاحظه‌ای را به […]

ایران و رخداد آینده ، دوازدهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران

گزارشی از دوازدهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران ایران و رخداد آینده

محسن آزموده: دشواره‎‌ها و تصمیمات حیاتی زیرعنوان دوازدهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران است كه روز پنجشنبه 9 اسفندماه با سخنرانی قریب به 40 نفر از اساتید و پژوهشگران برجسته علوم اجتماعی و سیاسی ایران در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. دغدغه محوری و عنوان اصلی این همایش آینده ایران بود و قدر […]

جهان غرب چه چیزی از بقیه‌ی دنیا می‌تواند بیاموزد؟

جهان غرب چه چیزی از بقیه‌ی دنیا می‌تواند بیاموزد؟

گاهی فراموش می‌کنیم که چقدر عجیب و غریب‌ایم -مایی که بخشی از جهانِ (عجیبِ) تحصیل‌کرده، صنعتی، ثروتمند، و دموکراتیک غرب هستیم. بیش از سه چهارم جمعیت جهان در آسیا و آفریقا زندگی می‌کنند و بیش از ۷۰ درصد از مردم جهان با درآمد روزانه‌ی ۱۰ دلار یا کم‌تر امرار معاش می‌کنند. آنجا جهان دیگری است، […]