در میانه‌ی دهه‌ی نخست این قرن، انتشار چند کتاب درباره‌ی موضوعی واحد حاکی از ظهور جنبشی جدید بود. چهار نویسنده‌ی اصلی عبارت بودند از ریچارد داوکینز، کریستوفر هیچِنز، دنیل دِنِت و سَم هریس. این جنبش به «خداناباوریِ جدید» شهرت یافت. در آن زمان، هریس، که در واقع اولین کتاب منسوب به این جنبش، پایان ایمان، را […]
مراسم هشتمین سالگرد وداع با عزت‌الله و هاله سحابی در تاریخ 9 خرداد 1398 در کانون توحید برگزار شد. فایل صوتی سخنرانی محسن رنانی در این مراسم که با عنوان «علت شکست نوگرایان در توسعه آفرینی در ایران: از امیرکبیر تا موسوی» ایراد شده است.
درس‌گفتارهای «تاریخ فلسفه‌ی یونان باستان» از دو قسمت کلی تشکیل شده است. فلسفه‌ی یونان باستان و فلسفه‌ی هلنیستی یا یونانی‌مآبی. فلسفه یونان باستان از حدود قرن ۶ پیش از میلاد آغاز می‌شود و با طیف گسترده‌ای از موضوعات را شامل است. یونان در نزد بسیاری محققین و مورخان، زادگاه فلسفه محسوب می‌گردد و بسیاری از […]
برخی به وجود خداوند باور دارند و برخی بر این باورند که خداوندی وجود ندارد. به دسته‌ی اول «خداباور» و به دسته‌ی دوم «خداناباور» گفته می‌شود. در نگاه اول، به نظر می‌رسد محل اختلاف نظر این دو گروه مشخص باشد. ولی با پرسش از تعریف «خداوند» مشخص می‌شود بسیاری از آنهایی که به وجود «خداوند» […]
در مقاله پیشین، به مقوله دین خادم، نهادمحوری و همکاری اجتماعی در اندیشه و عمل امام صدر و مهندس بازرگان پرداخته شد و تاکید شد برای دستیابی به توحید و سلوکی انسان‌گرا باید ابتدا قرائتی انسان‌گرایانه از خود دین داشت و اینکه برای “عبادت خدا از طریق خلق” در جهان مدرن توجه به نهادگرایی و […]
ادبیات عرفانی فارسی در هند موضوع شماره جدید مجله اطلاعات حکمت و معرفت است. دبیری این ویژه‌نامه را مسعود فریامنش بر عهده داشته است. وی در گفتاری که به عنوان سخن دبیر به چاپ رسیده است به یکی از مهم ترین ژانر‌ها در ادبیات فارسی هند، ملفوظات، نظری به اجمال انداخته و به اختصاربه معرفی […]
چندی پیش (و متأسفانه با تأخیری کمابیش یک ساله) باخبر شدم که دوست گرامی آقای مصطفی ملکیان در مصاحبه ای تحت عنوان «پاسخ های استاد ملکیان به پرسشهای منتقدان» (بخش اول – بخش دوّم) ملاحظاتی را در نقد نظرات من در خصوص معقولیت باورهای دینی در مقاله «سنت گرایی انتقادی در قلمرو دین» [1] آورده است. […]
نشست «سرقت علمی: تلقی مدرن و سنتی»، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۸، با سخنرانی دکتر آرش اباذری و دکتر محسن زمانی برگزار شد. انجمن‌علمی فلسفه‌علم دانشگاه شریف، میزبان شرکت‌کنندگان بود.
بررسی تبارشناختیِ یک مفهوم در طول تاریخ اندیشه، نه تنها به روشن‌سازی مفهوم مورد نظر می‌انجامد، بلکه همچنین می‌توان به پشتوانه‌ی آن قرائتی از کل تاریخ، که همانا تجلیِ خود حقیقت است، به دست داد. مفهوم «ایده» بی‌شک یکی از این مفاهیم کلیدی است که ردیابی سیر تکوین آن از ابتدا تاکنون، می‌تواند بصیرت‌های نابی […]
شاید برای همه ما در موقعیت‌های مختلف اجتماعی بسیار پیش آمده که نوک پیکان مشکلاتمان را به سمت ایرانی بودنمان گرفته‌ایم. به راستی از کی ما ایرانی‌ها، ایرانی شدیم و از چه زمانی علل رفتارهای اشتباه اجتماعی خود را به ایرانی بودنمان نسبت دادیم؟ آیا خلقیات ما ایرانیان ضعف‌هایی دارد؟ در پاسخ به این سوال‌ها […]
