معرفی كتاب آزمایشگاه ذهن

كتاب «آزمایشگاه ذهن؛ آزمایشهای ذهنی در علوم طبیعی»، ترجمه: محمد حسين دباغ، كاري از نشر هرمس، در 276 صفحه، با قيمت 120000 ريال، در فروشگاه انتشارات صراط آماده ارائه مي‌باشد. علاقه‌مندان براي تهيه اين كتاب مي‌توانند از ساعت 9 الي 17/30 به آدرس: ميدان فلسطين، خيابان طالقاني غربي، خيابان سرپرست شمالي، كوچه تبريز، پلاك 19 مراجعه و براي اطلاعات بيشتر با شماره تلفن‌هاي 13 ـ 88976211 تماس حاصل نمايند.

مقدمه آزمایشگاه ذهن

اینکه تئوری های علمی چگونه به تور می افتند و توجیه و تبیین آنها به چه نحو است، از مسائل جدی فلسفه علم محسوب می شود. در این میان برخی از فیلسوفان علم همچون کارل پوپر بر مقام داوری انگشت تاکید می نهند و از شان توجیه تئوری ها دفاع می کنند و برخی دیگر مقام گردآوری را پیش می کشند و از چگونگی پیدایی تئوری ها سخن می گویند؛ اولی بحثی معرفت شناختی را در میان می نهد و دومی نگاهی جامعه شناختی را در دل دارد.
کتاب پیش رو، آزمایشگاه ذهن، نوشته جیمز براون، فیلسوف علم کانادایی معاصر، را می توان در دسته دوم قرار داد. وی اکنون استاد فلسفه علم در دانشگاه تورنتو است. از دیگر آثار او می توان به فلسفه ریاضی، امر عقلانی و امر اجتماعی و چه کسی در علم قانون گذاری می کند؟
مترجمان این اثر را عمدتاً دانشجویان فلسفه دانشگاه بهشتی تشکیل می دهند. سبب آنجاست که همگی آنها از دانشجویان مرحوم علوی نیا بودند و به توصیه او چنین کرده اند. فصل نخست کتاب را زرین مناجاتی، دانشجوی دکتری اخلاق زیست محیطی به دست گرفت. فصل دوم، سوم و چهارم را به ترتیب محمد ایزدی، حنیف امین بیدختی و حسین دباغ دانش آموختگان فلسفه غرب ترجمه کردند. عاقبت، فصل پنجم را ایمان آقابابایی، دانش آموخته فلسفه علم و فصل ششم را ابراهیم باسط دانش اموخته فیزیک و فلسفه انجام دادند.
بدون تردید این اثر خود را وامدار کوشش های خانم نغمه ربیعی و آقای سروش رزمی می داند که بی منت و بی رشوت متن ترجمه را پیراسته کردند و در مواردی با متن اصلی تطبیق دادند. همچنین دکترحسین شیخ رضایی نیز در پاره ای از لغات تخصصی همفکری کردند که از این بابت مترجمان را سپاسگزار خود کردند. در آخر، کوشش های جناب آقای محمد رزمی را، مدیرعامل محترم انتشارات صراط، نیز برای نشر این اثر باید ستایش کرد.
امید است تا ترجمه این اثر برای جامعه فلسفی ایران موثر بیفتد.

حسین دباغ
ویراستار فارسی

معرفی كتاب «مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره ها در علم» اثر حسین دباغ

معرفی كتاب «مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره ها در علم» اثر حسین دباغ

معرفی کتاب «مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره ها در علم» به قلم نویسنده کتاب (حسین دباغ)

رساله پیش رو، ” مجاز در حقیقت ؛ ورود استعاره ها در علم “، اگر متواضعانه بخواهد خدمتی را برای خود متصور باشد، معرفی رویکردی شناختی به استعاره هاست. یعنی از قِبل استعاره ها می توان امر جدیدی را شناخت و آموخت. استعاره هایی که تا به حال در ادبیات و شعر و رمان و… کنشگر اصلی بودند و نقش آفرینی می کردند، اینک نقش خود را عوض می کنند و با اقتدار پا به عرصه علم می نهند و سبب فتوحاتی برای عالمان می شوند. شرح این فتوحات را در فصلی مستقل آورده ام. اینکه استعاره ها چگونه و چطور در علم نفوذ و رسوخ می کنند و از پیوند آنان چه امری متولد می شود شرح جانانه این کتاب است. ادامه مطلب “معرفی كتاب «مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره ها در علم» اثر حسین دباغ”

گفتگو ماهنامه مهرنامه با دكتر محمد علی اسلامی ندوشن

ترازوی ملت ایران پاره‌سنگ نمی‌برد | گفتگو ماهنامه مهرنامه با دكتر محمد علی اسلامی ندوشن

دكتر محمد علی اسلامی ندوشن (متولد سال 1304) مترجم و نویسنده مشهور ایرانی است كه آثار ارجمندی همچون؛ «ایران را از یاد نبریم»، «داستان داستان‌ها»، «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، «ایران و تنهائیش»، «هشدار روزگار»، «ایران چه حرفی برای گفتن دارد»، «راه و بی راه»، «سخن‌ها را بشنویم» و… پدید آورده و اگر درباره وی بتوان سخنی گفت كه هم كوتاه باشد، هم كامل، و او را به خوبی بشناساند، سخنی شایسته‌تر از سخن دكتر اصغر دادبه نمی‌توان سراغ گرفت كه وقتی در همایش جهانی «از بلخ تا قوینه» وی را برای سخنرانی به جایگاه سخنرانان فرا می‌خواند، گفت:«در معرفی استاد همین بس كه اگر در این سال‌ها خود را فراموش كرده باشد، لحظه‌ای ایران را از یاد نبرده است»…در گفت و گویی كه پیش رو دارید، به زندگی دكتر اسلامی ندوشن پرداخته‌ام. البته وی در كتاب «روزها» كه سه جلد از آن منتشر شده (و جلد چهارم آن هم مدت‌هاست در وزارت ارشاد مانده است) به دوره‌های مختلف زندگی خویش پرداخته، از این رو، من نیز پس از بازخوانی «روزها» این گفت‌وگو را انجام دادم تا از تكرار مطالب قدری كاسته شود. ادامه مطلب “گفتگو ماهنامه مهرنامه با دكتر محمد علی اسلامی ندوشن”

مقاله انواع عقلانیت از دیدگاه ماکس وبر ، نوشته ی اشتفان کلبرگ

مقاله انواع عقلانیت از دیدگاه ماکس وبر ، نوشته ی اشتفان کلبرگ

عقلانیت (rationality) را مضمون تقریبا اصلی آثار ماکس وبردانسته اند. شارحانی که به این مضمون پرداخته اند، عموما خصلت چند شکل آن را محدود ساخته اند. این مقاله فهرستی از معناهای مورد نظر وبر از «عقلانیت» و «عقلانی شدن» (rationalization) در اقتصاد و جامعه و مجموعه مقالات جامعه شناسی دین ارائه می کند. چهار نوع عقلانیت، شناسایی و با یکدیگر مقایسه می شوند… ادامه مطلب “مقاله انواع عقلانیت از دیدگاه ماکس وبر ، نوشته ی اشتفان کلبرگ”

اه این قدر مغلطه نکن!؛ جزوه ی درآمدی به مغالطه های روزمره

مغلطه و سفسطه ، درسگفتار مغالطه

آن‌چه می‌خوانید صورت تحریر یافته سلسله جلسات «منطق کاربردی» است که یاسر میردامادی (پژوهشگر دین و فلسفه) در سال ۱۳۸۷ خورشیدی در جهاد دانشگاهی مشهد طی ۸ جلسه به بحث و بررسی گذارده است. در پیاده‌سازی این جلسات لحن محاوره‌ای آنها حفظ شده است. منبع اصلی این دروس کتاب «مغالطات» اثر علی اصغر خندان، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۴ است. در طی بحث مثال‌ها و توضیحاتی به این کتاب افزوده شده و از این رو این نوشته را می‌توان مکمّلی بر مطالعه‌ی کتاب به حساب آورد. ادامه مطلب “اه این قدر مغلطه نکن!؛ جزوه ی درآمدی به مغالطه های روزمره”

آیت الله سروش محلاتی: تامین امنیت اخلاقی نه توجیه حقوقی دارد و نه توجیه فقهی

*این روزها مساله حضور پلیس نامحسوس برای تامین امنیت اخلاقی جامعه مطرح است، به نظر شما آیا این اقدام به لحاظ فقهی توجیهی دارد؟

– فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ در هنگام آغاز این طرح، موضوع «حفظ عفت عمومی» را مطرح کرده‌اند، ولی چنین تلقی‌ای ازجهت اخلاقی و از نظر فقهی کاملا مخدوش است جون عدم رعایت حجاب، در ذیل «بی عفتی» قرار نمی‌گیرد و ما شرعا حق نداریم، شخصی را که حجاب کامل ندارد را مورد چنین اتهامی قرار دهیم. این اتهام، شرعا موجب تعزیر و گاه موجب حد شرعی است. به علاوه بسیار غیرمنطقی است که برای برخورد با یک گناه کوچک، از عنوان یک گناه بسیار بزرگ استفاده کنیم. ادامه مطلب “آیت الله سروش محلاتی: تامین امنیت اخلاقی نه توجیه حقوقی دارد و نه توجیه فقهی”

درسگفتار اخلاق در فلسفه غرب از حسینعلی رحمتی

صوت درسگفتار اخلاق در فلسفه غرب از حسینعلی رحمتی در 10 جلسه

صوت درسگفتار اخلاق در فلسفه غرب از حسینعلی رحمتی در 10 جلسه ادامه مطلب “درسگفتار اخلاق در فلسفه غرب از حسینعلی رحمتی”

مقاله مدخلی بر اصول و روش هنر دینی از تیتوس بورکهارت

هنر دینی ، تیتوس بورکهارت

مورخان هنر که عنوان «هنر دینی» را به هر اثر هنری داری موضوع مذهبی می‌دهند، از یاد می‌دهند از یاد می‌برند ‌که هنر اساساً قالب و صورت است و این امر که موضوع یک هنر ازحقیقی روحانی مایه گرفته باشد برای «دینی» نامیدنش کافی نیست، بلکه باید زبان صوری آن هنر نیز از همان سرچشمه سیراب شده باشد تا بتوان دینی‌ اش خواند. هنر مذهبی دوران «رنسانس» یا «باروک» (Baroque) به هیچ وجه دارای چنین وضع و حالتی نیست، زیرا این هنر مذهبی از لحاظ شیوه و سبک با هنر به تمام و کمال غیر دینی و عرفی آن دوران تفاوتی ندراد و نه موضوعهای ‌ مذهبی که این هنر به صورتی کاملاً سطحی و کتابی برمی‌ گزیند، نه احساسات تعبدی‌ ای که در آن موج می‌زند و نه روحیه پاک و شریفی که گاه در آن جلوه‌گر می‌شود برای دینی دانستنش کفایت نمی‌کند. تنها هنری که صورت و قالب آن نیز روشنگر رؤیت باطنی یک مذهب خاص باشد شایسته این صفت است. ادامه مطلب “مقاله مدخلی بر اصول و روش هنر دینی از تیتوس بورکهارت”

آرمانگرایی رئالیستی در فلسفه اخلاق سعدی ، عبدالحمید ضیایی

دانلود سخنرانی عبدالحمید ضیایی ، فلسفه اخلاق سعدی

فایل صوتی سخنرانی  دکتر عبدالحمید ضیایی که در روز بزرگداشت سعدی در جمع استادان  دانشگاه و معلمان ادبیات استان اصفهان ایراد گردیده و در آن به تحلیل و معرفی آموزه ها و اندیشه های روزآمد سعدی  بویژه فضیلت های مدنی، اخلاقی وسیاسی این اندیشمند خردگرا پرداخته شده است. ادامه مطلب “آرمانگرایی رئالیستی در فلسفه اخلاق سعدی ، عبدالحمید ضیایی”

درس‌گفتارهای «سنت‌گرایی، تجددگرایی، پساتجددگرایی» از مصطفی ملکیان

درس‌گفتارهای «سنت‌گرایی، تجددگرایی، پساتجددگرایی» از مصطفی ملکیان

نویسنده وجه تمایز سه جریان سنت‌گرایی، تجددگرایی، پساتجددگرایی را در موضع آنها نسبت به عقل و میزان توانایی آن بر کسب معرفت و میزان واقع نمایی عقل انسان می داند. از نظر ایشان سنت گرایی موضعی مشروط نسبت به عقل دارد، تجددگرایی موضع پذیرش مطلق و مبتنی بر خود بسنده دانستن عقل و پساتجددگرایی موضعی منفی نگرانه نسبت به عقل دارد. ادامه مطلب “درس‌گفتارهای «سنت‌گرایی، تجددگرایی، پساتجددگرایی» از مصطفی ملکیان”