«مدارا با سنگ‌ریزه در بحث فقه و عقل» نوشته‌ی فرهاد شفتی

«مدارا با سنگ‌ریزه در بحث فقه و عقل» نوشته‌ی فرهاد شفتی

مدارا با سنگ‌ریزه در بحث فقه و عقل[1] فرهاد شفتی هم‌نسل‌های من احتمالا نوشتار کوتاه اما شیرین و آموزندۀ سنگ‌ریزه و کفش را در (اگر اشتباه نکنم) کتاب فارسی دوم راهنمایی قدیم به یاد دارند. نویسنده از تمثیل سنگ‌ریزه در کفش استفاده می‌کند تا نکته‌ای را دربارۀ روبرو شدن با دشواری‌های زندگی گوش‌زد کند. او […]

قلم اینجا رسید و سر بشکست؛ قبض و بسط و بن‌بست رفرماسیون فقهی

قلم اینجا رسید و سر بشکست؛ قبض و بسط و بن‌بست رفرماسیون فقهی

 قلم اینجا رسید و سر بشکست (قبض و بسط و بن‌بست رفرماسیون فقهی)  ایوب افضلی دهم آذر ماه ۱۴۰۳ مناظره سروش و علیدوست پیرامون نسبت فقه و عقل سرانجام به گردابی رسید که نشان داد محل نزاع که به ظاهر صورتبندی اصیل داشت و بحثی علم‌شناسانه/فقه‌پژوهانه بود، تماما بحثی فرعی و مسئله‌ای نامستقل است، مدعای […]

گفتگو به مثابه کنش (درباره مناظره سروش و علیدوست)

گفتگو به مثابه کنش (درباره مناظره سروش و علیدوست)

گفتگو به مثابه کنش (درباره مناظره سروش و علیدوست) رضا تاران ادعای اول من این است که گفتگو و مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست بیش از آنکه نتیجه‌ای معرفتی را دنبال کند در مسیر احیای دو نهاد و جریان اندیشگی در ایران امروز بود؛ اسلام سیاسی فقاهتی و روشنفکری دینی. ادعای دوم: این دو […]

قبض فقه و بسط باطن؛ درنگی در مناظره‌ی سروش-علیدوست

قبض فقه و بسط باطن؛ درنگی در مناظره‌ی عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست

قبض فقه و بسط باطن درنگی در مناظره‌ی عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست یاسر میردامادی ۱_ ماجرای عقل پرسیدم ز «فقه» نسبت‌سنجی عقل و فقه نکته‌ی محوری مناظره‌ی سه‌گانه‌ی سروش-علیدوست به میزبانی برنامه‌ی اینترنتی «آزاد» در نیمه‌ی دوم ۱۴۰۳ خورشیدی بود. هر دو طرف بحث همدلانه از عقل سخن می‌گفتند. اما سروش از «قبض فقه» […]

نوشتار «با نگرشی تکاملی چگونه زندگی کنیم؟» نوشته‌ی هادی صمدی

نوشتار «با نگرشی تکاملی چگونه زندگی کنیم؟» نوشته‌ی هادی صمدی

استیون پینکر در کتاب روشنگری اکنون، با ذکر شواهد تجربی قانع‌کننده‌ای نشان می‌دهد در همه‌ی وجوه زندگی وضعیت انسان در گذر زمان بهتر شده است. طول عمر انسان طولانی‌تر شده و در سطح اجتماعی خشونت کاهش یافته است. اما به نظر می‌رسد یک جای کار می‌لنگد! زیرا آمار افزایش اضطراب و افسردگی رو به بدتر […]

بازخوانی اندیشه سیاسی و فرهنگی آیت‌الله میرباقری

بازخوانی اندیشه سیاسی و فرهنگی آیت‌الله میرباقری

بازخوانی اندیشه سیاسی و فرهنگی آیت‌الله میرباقری نویسنده: امید قائم‌پناه اخیراً سخنانی از آیت‌الله میرباقری مورد توجه قرار گرفته که بیان می‌کنند از جایی به هر حال سطح درگیری تشدید می‌شود و برای دستیابی به هدفمان حتی می‌ارزد که نصف عالم هم کشته شوند. به همین بهانه ذیلاً مروری بر اندیشه‌های سیاسی و فرهنگی ایشان […]

نوشتار «بر مدار مدارا: آیا می توان از “حق” عدم مدارا دفاع کرد؟» از حسین دباغ

نوشتار «بر مدار مدارا: آیا می توان از "حق" عدم مدارا دفاع کرد؟» از حسین دباغ

مبانی فلسفی مدارا بر چه استوار است؟ چگونه می‌توان جامعه‌ای عادلانه و دموکراتیک بر مدارِ مدارا دایر کرد؟ چه باید کرد اگر مدارا بدل به ضد خود شود؟ آیا با دشمنانِ مدارا باید مدارا کرد؟ آیا خلاف مداراست که قانون‌گذاری یا سیاست‌گذاری بر اساس مدارا را بر همگان تحمیل کنیم؟ چه تعادل ظریفی میان مدارا، […]

مقاله «آیا سکولاریزاسیون در اسلام ممکن است؟» نوشته‌ی زانیار ابراهیمی

مقاله «آیا سکولاریزاسیون در اسلام ممکن است؟» نوشته‌ی زانیار ابراهیمی

مقاله «آیا سکولاریزاسیون در اسلام ممکن است؟» شرح و نقدی بر کتاب پیدایش اسلام سیاسی در ایران معاصر (۱۳۲۰_۱۳۵۷) نوشته آرش صفری است که در مجله سیاست‌نامه، شماره ۲۹، سال هشتم، زمستان ۱۴۰۲، صص ۳۴۶_۳۶۸ منتشر شده است.

داستان ناترازی‌ها؛ کدام مسائل «آیندۀ سرزمینی» و «پایداری جامعه» را دچار چالش می‌کند؟

داستان ناترازی‌ها؛ کدام مسائل «آیندۀ سرزمینی» و «پایداری جامعه» را دچار چالش می‌کند؟

داستان ناترازی‌ها مسعود نیلی برای دریافت صوت سخنرانی مسعود نیلی با عنوان «آتش بس؛ پیش‌نیاز رفع ناترازی‌های اقتصادی» به انتهای مطلب مراجعه کنید.‌[1] در یک ساختار سیاسی فاقد حزب، سازماندهی فکری حکمرانی کاری سخت و پیچیده است. در خلاءِ وجود احزاب، این مسئولیت بر عهدۀ افرادی است که اثرگذاری اجتماعی دارند و اشکال مختلف مواجهۀ […]

سکولاریزاسیون، روشنگری و دین مدرن

سکولاریزاسیون، روشنگری و دین مدرن

سکولاریزاسیون، روشنگری و دین مدرن خوزه کازانووا / ترجمه: یدالله موقن آیا هنوز هم کسی به اسطورۀ سکولاریزاسیون باور دارد؟ بحث‌های جدید درون جامعه‌شناسی دین نشان می‌دهند که این پرسش مناسبی است که هرگونه بحث دربارۀ نظریۀ سکولاریزاسیون باید با آن آغاز شود. گرچه هنوز هم چند «باورمند قدیمی» مانند برایان ویلسون (Bryan Wilson) و […]