سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان «هنر، اخلاق و آزادی»

سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان «هنر ، اخلاق و آزادی»

در اینجا، مراد از هنر، هنرهای مکتوب و هنرهای غیر مکتوب می باشد. لذا شعر، رمان، رمان کوتاه، نمایشنامه و …. شامل این بحث می شود. آنچه از هنر مراد می شود به غیر از ادبیات، عبارتند از:

رقص، موسیقی، نقاشی، مجسمه سازی، معماری، عکاسی، تئاتر و سینما. مجموعه ی این هشت هنر غیر مکتوب و ادبیات، تحت لوای هنر، در اینجا مورد بحث قرار می گیرند.

وقتی شخصی هنرمند نامیده می شود، با چند تا از هشت پدیده ای که ذکر خواهد شد سر و کار دارد. گاهی وقتی نامی از هنر برده می شود، مراد روحیه ی هنری است. روحیه ی هنری، روحیه ای است که در آن زیبایی شاخصیّت و بارزیّتی نسبت به سایر ارزش ها دارد. اینکه ارزش های بشری چه تعداد است، محل اختلاف است، اما هفت ارزش انسانی وجود دارد که می توان گفت در طول تاریخ، مورد قبول واقع شده است.

ادامه مطلب “سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان «هنر، اخلاق و آزادی»”

ابو زید و کتاب معنای متن (مفهوم النص)

ابو زید و کتاب معنای متن (مفهوم النص)

کمتر کسی است با تفکر کلامی معتزله آشنایی نداشته باشد؛ نامی که در حوزه‌ی علوم و معارف اسلامی شهرت دارد و بـه فرقه‌ی کلامی اطلاق می‌شود که ویژگی عمده‌ی آنان به کارگیری عقل در تفسیر آموزه‌های کلامی و الهیاتی است معتزلیان به رهبری کسانی چون حسن بصری و اندیشمندانی چون جاحظ، قاضی عبدالجبار و دیگران و به دنبال حوادث سیاسی ـ اجتماعی و اندیشه‌های جدیدی که در جامعه‌ی نوپای اسلامی پدید آمده بود در تاریخ اسلام ظهور کردند.

ادامه مطلب “ابو زید و کتاب معنای متن (مفهوم النص)”

درس‌گفتار فلسفه علم از دکتر مهدی نسرین

درس‌گفتار فلسفه علم از دکتر مهدی نسرین

دانش فلسفه علم، معرفتی درجه دوم است که به پژوهش عقلی در باب روش و ساختار علم می پردازد. در دوران جدید، توجه به فلسفه علم، هم به خاطر پیشرفت علوم، و هم نقش بی بدیل علوم تجربی در میانه ی معرفت های بشری، افزایش یافته است.
امروزه درس فلسفه علم از واحدهای الزامی یا اختیاری بسیاری دانشگاه ها در زمینه های دانشی مختلف است.
سلسله جلسات پیش روی، درس های دکتر مهدی نسرین در دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۸۳ می باشد. این درس ها برای آشنایی مقدماتی با مباحث فلسفه علم ارایه شده است. ادامه مطلب “درس‌گفتار فلسفه علم از دکتر مهدی نسرین”

برنامه پرگار با موضوع طب سنتی

برنامه پرگار با موضوع طب سنتی

طب سنتی مجموعه ای از خرافات است یا آموزه‌هایی ست که تجارب نسل در پی نسل مردم صحت آن را ثابت کرده است؟ طب های جایگزین مثل هومیوپاتی چه؟ در حوزه ی طب مرز بین علم و شبه علم کجاست؟ ادامه مطلب “برنامه پرگار با موضوع طب سنتی”

سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان بخشش در عدالت ترمیمی

سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان بخشش در عدالت ترمیمی

یکی از مهم ترین عوامل در گسترش و مهمتر از آن در ژرفا یابی عدالت ترمیمی ، فضیلت بخشایش یا بخشایش گری است.

حقوق از آن رو که حقوق است، باید حد و مرزی داشته باشد. نمی شود نظام حقوقی ای را متصور شد که مفهوم عدالت در آن نباشد. و عدالت نیز چیزی جز پاسداشت حق ها نیست. در واقع انسان از طریق عدالت، به پاسداری حقوق می پردازد. ادامه مطلب “سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان بخشش در عدالت ترمیمی”

خاستگاه فيزيکی وکارامدی مدل «مکمليت»

خاستگاه فيزيکی وکارامدی مدل «مکمليت»

در جستار حاضر پس از اشاره به نظریات و مدل‌های گوناگونی که درباره رابطه علم و دین مطرح شده، به نظریه دنیس الکساندر خواهیم پرداخت. از نظر الکساندر، در میان مدل‌های چهارگانه، تنها مدل مکملیت است که می‌تواند به عنوان جامع‌ترین مدل در رابطه با علم و دین مطرح شود هرچند نقدهایی نیز به آن می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این مدل، توجه به چندلایه بودن واقعیت است. در ادامه، ضمن بررسی جایگاه این مدل در اندیشه حکمای نوصدرایی، به بررسی خاستگاه فیزیکی مدل مکملیت خواهیم پرداخت. ادامه مطلب “خاستگاه فيزيکی وکارامدی مدل «مکمليت»”

نوشتار محمدرضا واعظ شهرستانی با عنوان «تأملی بر یک تنگنای اخلاقی در ارتباط با رسانه‌های اجتماعی؛ مورد آزاده نامداری»

نوشتار محمدرضا واعظ شهرستانی با عنوان «تأملی بر یک تنگنای اخلاقی در ارتباط با رسانه‌های اجتماعی؛ مورد آزاده نامداری»

در این یادداشت سعی دارم به تنگنایی اخلاقی در ارتباط با تکنولوژی (رسانه‌های اجتماعی) بپردازم و این مسئله را مورد واکاوی قرار دهم که انتشار تصاویر اخیر آزاده نامداری در شبکه‌های اجتماعی، تعرض به حریم خصوصی اوست و یا لازمۀ شفاف‌سازی و نقد عملکرد وی؟ نقدی که منجر به نکوهش رفتارهای ریاکارانه و زهدفروشانه در جامعه خواهد شد. به عبارت دیگر، در دو راهی اخلاقی مذکور، میان تعرض به حریم خصوصی و منفعت عمومی کدام یک را  می‌توان انتخاب کرد؟ و یا آیا اصولا چنین انتخابی امکان‌پذیر است؟ ادامه مطلب “نوشتار محمدرضا واعظ شهرستانی با عنوان «تأملی بر یک تنگنای اخلاقی در ارتباط با رسانه‌های اجتماعی؛ مورد آزاده نامداری»”

ماجرای من و کتاب‌های فلسفه

ماجرای من و کتاب‌های فلسفه

در سایت صدانت، مطلبی خواندنی، از دوست عزیز و دیرینه‌ام جناب آقای دکتر عباسعلی منصوری، مطالعه کردم با عنوان “ماجرای من و کلاس‌های فلسفه“. دکتر منصوری در نوشته خودشان به مسائل متعددی پرداخته‌اند، اما من فقط به یک نکته در مورد متن‌محوری فلسفه اسلامی اشاره می‌کنم. البته این یادداشت کوتاه در امتداد مطلب ایشان است و نقد آن نیست؛ زیرا آنچه گفته‌اند توصیف درست یک وضعیت رایج بوده که بر همگان آشکار است. همچنین قصد نقد وضعیت دانشگاهی را هم ندارم؛ زیرا نظام آموزشی دانشگاه به‌قدری هیچ و پوچ و پوک و تهی است که رسواتر از آن است که ارزش نقد و بررسی داشته باشد. لذا این یادداشت چه از جهت ایجابی و چه از جهت سلبی هیچ نسبتی با وضعیت آموزشی هیچ دانشگاهی ندارد. حتی امیدی نیست که آقایان چنین مطالبی را متوجه شوند؛ زیرا در طراز چنین سخنانی نیستند. آن‌چه مد نظر است، تأملی در یکی از وجوه فلسفه اسلامی است به مثابه یک فلسفه مهم، جدی و حقیقی، و نیز نسبتی که ما باید با آن داشته باشیم. همچنین اشاره‌ای است به یکی از امکانات و پتانسیال‌هایی که این فلسفه به‌خاطر ویژگی‌های خاصش در خود نهفته دارد. ادامه مطلب “ماجرای من و کتاب‌های فلسفه”

«خوب» و «بد» منتقد فیلم در ورطه‌ی فلسفه

«خوب» و «بد» منتقد فیلم در ورطه‌ی فلسفه

هدف از این نوشته انکار منطقی وجود هر گونه معیار عینی برای صدور ارزش داوری های زیباشناختی به ویژه در عرصه ی سینما است. این گفته ابدا به معنای انکار وجود هر گونه معیاری نیست؛ هدف این نوشته صرفا نمایاندن سرشت ذهنی، و یا به عبارتی شخصی این گونه معیارهاست. تنها در پس زمینه و در رابطه با فرهنگ، پیش داوری ها و علقه های مکتبی شخص منتقد است که دوربین-رو-دست «زیبا» و یا «مستهجن» به نظر می رسد. و این در حالیست که  منتقد تلویحا اقتدار نظری خود را مرهون عقلانی و استدلالی بودن—و بدین طریق عینی بودن—ارزش داوری های خود می داند و طبعا هر ادعایی مبنی بر «شخصی» بودن  اظهار نظر هایش را نوعی توهین تلقی خواهد کرد. ادامه مطلب “«خوب» و «بد» منتقد فیلم در ورطه‌ی فلسفه”

درس‌گفتار مبانی فلسفی علوم انسانی از حمید پارسانیا

درس‌گفتار مبانی فلسفی علوم انسانی از حمید پارسانیا

دوره کوتاه مدت درس‌گفتار مبانی فلسفی علوم انسانی که با حضور حمید پارسانیا در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ادامه مطلب “درس‌گفتار مبانی فلسفی علوم انسانی از حمید پارسانیا”