درآمد: فشارهای اجتماعی دنیای مدرن و تلاش برای پذیرش در گروه همسالان، نوجوانان را وامی‌دارد تا در رقابتی پایان‌ناپذیر بر سر مصرف کالاها شرکت کنند، رقابتی که هزینه‌های مصرفی خانواده را به طور فزاینده‌ای افزایش می‌دهد. این مقاله به بررسی علل تغییر فرهنگ مصرف نوجوانان نسل جدید می‌پردازد.[1] ادامه مطلب “مخارج نوجوانان”
اگر نقل مکان از کشوری به کشور دیگر را مهاجرت بنامیم و کشورهای جهان را در دو گروه عمده مدرن و سنتی قرار دهیم چهار نوع مهاجرت خواهیم داشت.
الف- مهاجرت از کشورهای سنتی به یکدیگر؛
ب- مهاجرت از کشورهای مدرن به یکدیگر؛
ج- مهاجرت از کشورهای مدرن به سنتی و بالاخره
د- مهاجرت از کشورهای سنتی به مدرن.
با توجه به اینکه تنش از تفاوت بر می خیزد، می توان دریافت که مهاجرت از دو کشور سنتی به یکدیگر، مانند مهاجرت از افغانستان و پاکستان و ایران و سوریه به یکدیگر چندان مشکل ساز نیست، چرا که شرایط حاکم بر دو جامعه از بسیاری لحاظ شبیه بوده و در نتیجه فرهنگ این جوامع مشابهند. بهمین ترتیب مهاجرت از کشورهای مدرن مانند کانادا، استرالیا، امریکا و … به یکدیگر بحرانی در پی نخواهد داشت، چرا که شرایط حاکم بر این جوامع تقریبا یکسان و در نتیجه فرهنگ آنها بهم شبیه است. ادامه مطلب “تقابل دو فرهنگ در مهاجرت و پی‌آمدهای آن”
سخنرانی دکتر ابوالقاسم فنائی با موضوع «اخلاق وظایف در نگاه نخستین» در ۲۵ بهمن ۱۳۹۵ – مرکز تحقیقات اخلاق ادامه مطلب “سخنرانی ابوالقاسم فنائی با عنوان «اخلاق وظایف در نگاه نخستین»”
جلسهٔ «زوال اسطوره‌ها و تاریخ‌ها»، از سلسله‌نشست‌های پنجشنبه‌های مؤسسهٔ “پرسش” در ١٩ اسفندماه ١٣٩٥ برگزار شد. مراد فرهادپور، بحث خوبی را درمورد ضرورت بازخوانی انتقادی مضامین «شاهنامه»، همچون «شاهِ آرمانی»، «ایران‌زمین»، و …آغاز کرد، و با تکیه بر پژوهش‌های زنده‌یاد شاهرخ مسکوب، از فرازهای «تراژیک» و انسانی و ناسازوارنمای داستان‌ها و شخصیت‌های شاهنامه، چون ..رزم رستم و سهراب و بویژه نبرد رستم و اسفندیار و..، تمایزِ اسطوره و جادو، اضمحلال الاهیات در سیاست و..، خوانشی متفاوت با پندارهای «ایرانشهر»ی اقتدارگرا و دولت‌محور ارائه کرد، و در نقد از برآمدنِ انواعِ هویت‌گرایی ناسیونالیستی و بنیادگرایی دینی، پوپولیسم‌ها و اقتدارگرایی‌ها در جهان و نظام سلطه و سرمایه، سخنرانی روشنگری کرد. و صالح نجفی، زیرعنوان «باور کن دروغ می‌گویم: درباره امکانِ تاریخِ زوال»، با توصیفِ گفتمانِ ایدئالیستی و کلان‌روایی، به نقدِ دعاوی متناقض‌نما در رویکردِ تاریخی جواد طباطبایی پرداخت… ادامه مطلب “نشست زوال اسطوره‌ها و تاریخ‌ها در موسسه پرسش”
ریچارد شوسترمن فیلسوف مهم امریکایی پراگماتیستِ معاصر، صاحبِ نظریه‌های بدیع در زیبایی‌شناسی است و مبدع حوزۀ نو‌ظهور تن‌زیبایی‌شناسی (somaesthetics). مقالۀ زیر ترجمه‌ایست از مدخل شعر (poetry) در دانشنامۀ فلسفیِ راتلج، جلد 7 به قلم شوسترمن. ادامه مطلب “شعر”
ما مسلمان‌ها از ناحیۀ آرای فقهای قدیم، به مشکلات زیادی در زندگی فردی خانوادگی اجتماعی و سیاسی برخورده‌ایم ولی کم‌تر به پیامدهای وحشتناکِ آن آرا در مورد غیرِمسلمان‌ها(کفار) می‌اندیشیم؛ به همین خاطر با تأسی به سخن زیبای حضرت فاطمه (الجار ثم الدار) ،که این روزها گرامی‌داشتِ پرکشیدنش به سوی ملکوت است، اولویت را از خود و مسلمان‌ها به سمت دورترها یعنی نامسلمان‌ها می‌بَرَم. ادامه مطلب “امیر ترکاشوند: کافر حربی ، مظلوم‌ترین گروهِ بی‌مدافع”
اشارە: محمد شوقی زین استاد دانشگاه و تحلیل‌گر الجزایری دارای مدرک دکترا در رشته‌ی مطالعات عربی اسلامی و متخصص فلسفه و تصوف از دانشگاه پروفونس است. او دکترای دوم خود را درباره “میشل دوسارتو” اندیشمند فرانسوی از دانشگاه آکس مرسیلیا دریافت کرد. از آثار او می‌توان به “تأویلات وتفکیکات”، “سیاسة العقل” و “الثقاف في الأزمنة العجاف” اشاره کرد. “فلسفة التأویل” گادامیر و “ابتکار الحیاة الیومي” میشل دوسارتو مهم‌ترین کتاب‌هایی که تاکنون ترجمه کرده است. ادامه مطلب “آیا دگرپذیری در جهان اسلام امکان‌پذیر است؟”
پس از ملاصدرا، هیچ اتفاق مهمی در فلسفۀ موسوم به اسلامی نیفتاده است؛ اگرچه آن نيز چندان مهم نبود. در چهار قرن گذشته، صدها رسالۀ مهم فلسفی در غرب پدید آمده است که فهم و هضم بسیاری از آنها هنوز برای ما دشوار است. طب، اقتصاد، روان‌شناسی، علوم اجتماعی، فیزیک و… بماند، که مرثیه‌ای جدا می‌طلبد. بیهوده گمان می‌کنیم که می‌توانیم از روی این چهار قرن بپریم و سر از قرن بیست‌ویکم در بیاوریم. دست‌کم چهار صد سال تا قرن بیست‌ویک فاصله داریم. ما از قرن دهم یا حتی هشتم هجری بیرون نیامده‌ایم. ادامه مطلب “قدمای معاصر”
گفته می شود «دروغ» و رواج آن در سطوح جامعه پیامدها و اثرات ناگواری در همه عرصه ها بر جای خواهد گذاشت. چه آنکه دروغ در سطح خرد و فریب افکار عمومی در سطوح کلان می توان موید و تصدیق کننده هر یک بر دیگری باشد. اما در حال حاضر پژوهش هایی که در جامعه ایران انجام شده است حاکی از افت برخی ارزش های اخلاقی از نگاه خود مردم می باشد. به عنوان نمونه طی پژوهشی که از سوی شورای اجتماعی کشور تحت عنوان « پیمایش ملی سرمایه اجتماعی» انجام شده است پنداشت مردم در مواردی چون«صداقت»، «امانتداری» و «درستکاری» طی دو پیمایش سال های ۸۴ و ۹۳ را با افت و فرسایش زیادی مدعی است که طی این بازه ۱۰۰ ساله به شدت افت کرده است. لذا به نظر می رسد افت برخی اخلاقیات در جامعه ایرانی جدی است. به منظور ترسیمِ وضعیتِ فعلیِ جامعۀ ایران و ارائه تصویری دقیق‌تر از شرایط حاکم بر جامعه، مجموعه جستارهای پرونده‌محوری، با عنوان «رصد اخلاق و دین» در حوزه‌های گوناگون فرهنگ و اجتماع تهیه کند. هدف از نگارش این جستارها رصد جامعۀ ایران و جهان پیرامون آن، از منظری دینی،اجتماعی و فرهنگی است. ادامه مطلب “جامعه شناسی دروغ ، دکتر محمد امین قانعی راد”
