صدانت

جلسه نوزدهم از سلسله نشست های گفتار و اندیشه که در دفتر شورای منطقه فارس حزب اتحاد ملت ایران اسلامی برگزار گردید به معرفی و بررسی کتاب گاندی و استالین اثر لویی فیشر اختصاص یافت. در این جلسه غلامعلی کشانی مترجم کتاب و قاسم مرادی عضو شورای منطقه فارس حزب اتحاد ملت به سخنرانی پیرامون کتاب پرداختند. تمرکز کار غلامعلی کشانی بر موضوع عدم خشونت و معرفی شخصیت، مشی و روش مبارزاتی گاندی است.
در کارنامه وی، ترجمه کتاب هایی مانند “نافرمانی مدنی” اثر هنری دیوید ثورو نیز وجود دارد. شاید کمتر کسی به یاد داشته باشد که آغاز بحث نافرمانی مدنی که در دوره اصلاحات مطرح شد ، با انتشار مقاله ای برگرفته از همین کتاب در روزنامه جامعه که توسط کشانی ترجمه شده بود ، شکل گرفت. ادامه مطلب “معرفی و بررسی کتاب گاندی و استالین در سلسله نشست های گفتار و اندیشه”

                          جمله خلقان سُخره اندیشه اند

                زان سبب خسته دل و غم پیشه اند

                                                                                (مولانا)

“آن که خودشناسی نمی داند به راحتی بازیچه ذهن خود می شود.”

یکی از بزرگ ترین مشکلات ما، پدیده ای است که به آن افکار مزاحم یا افکار منفی می گوییم. ما در اتفاقات تلخ گذشته غرق می شویم و دچار غصه و حسرت و اندوه می گردیم. یا به آنچه هنوز روی نداده می اندیشیم و دستخوش اضطراب و نگرانی می شویم. خیلی از ما حتی به بیهودگیِ غم گذشته و نگرانی آینده پی برده ایم. یعنی عقلا و منطقا می دانیم که غصه گذشته هیچ چیز را عوض نخواهد کرد. اضطراب امروز هم کمکی به بهبود فردای مان نخواهد کرد. بر عکس، فشارهای روحی ناشی از اندوه و اضطراب، موجب فرسایش توان و انرژی ما خواهد شد و قدرت ما را در حل مسایل پایین خواهد آورد. روشن است که همه این حالات آزاردهنده از فکر ما ناشی می شوند. همه ما می دانیم که اگر از گرداب افکار بیهوده خلاص شویم، احساس های نامطلوب هم دامان ما را رها خواهند کرد، اما مشکل این است که اغلب، تسلط کافی بر افکار خود نداریم. ما قادر نیستیم خود را از شر افکار لجوجی که این احساسات رنج آور را به دنبال می آورند خلاص کنیم. گویی ذهن و فکر ما در اختیار خودمان نیست. بسیاری از ما طوری تسلیم امواج این افکار فلج کننده می شویم که تا مرز امراض عصبی و نارسایی قلبی و حتی سکته و مرگ پیش می رویم. و همه اینها از تسلیم شدن به سیل بی امان فکر است. فکرهای آزار دهنده، هچون هیولایی وجود ما را به کام می کشد و زورق زندگی مان را چون تخته پاره ای بر صخره های درد و رنج و فرسایش می کوبد… ادامه مطلب “بازیچه ذهن خود”

از دانشگاه‌ها انتظار می‌رود که برای سه گروه کارکرد داشته باشند؛ «جامعه»، «مدیران و مسئولان» و «استادان و دانشجویان». اگر دانشگاه نتواند در این سه جایگاه وضعیت را بهبود ببخشد، از کارکرد خود فاصله گرفته است. معتقدم، 14 عامل در ایران دانشگاه را از کارکرد خود دور کرده است: ادامه مطلب “چهارده نقد مصطفی ملکیان به وضعیت امروز دانشگاه‌ها”

داود فیرحی در گفت‌وگویی با اندیشه پویا که در شهریور 96 منتشر شد، پروژه محمد مجتهد شبستری را محقق‌ناشدنی توصیف کرد. محمد مجتهد شبستری در سایت شخصی خود به تاریخ 22 آذر 96 اشاره‌وار به نقد فیرحی واکنش داد و فیرحی در کانال تلگرامی خود به آن واکنش، پاسخ داد. در ادامه می‌توانید سه نوشته‌ی مذکور را بخوانید:
ادامه مطلب “گذر از فقه ؟!”

دفترماه این شماره از نشریه مشتمل بر 7 مطلب است و مطالب دیگری نیز در بخش‌های ادب و هنر، اندیشه و نظر، کتاب و گزارش به‌چاپ رسیده‌اند.

مهدی اخوان در بخشی از سخن دبیر شماۀ 141 چنین نوشته است: «اخلاق فضیلت‌نگر در این روزگار با قوت سعی دارد هم مسائل و خلاء‌های برزمین‌ماندۀ رقبا را حل و فصل کند و هم ایرادهای رقبا و دیگران را بر موضع فضیلت‌گرا پاسخ دهد. در ادامۀ دو دفتر پیشین (شمارۀ 128 و 137 این مجله) این دفتر سعی دارد تا در حد مقدور به مطرح کردن برخی مناقشه‌ها در باب این موضوع بپردازد. ادامه مطلب “معرفی شمارۀ 141 ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت: دفتری برای اخلاق فضیلت 4”

همایش سیر تحول نواندیشی دینی در جهان اسلام در نیم قرن اخیر با حضور عبدالکریم سروش، عبدالعلی بازرگان، حمید انتظام، آرش نراقی، محسن کدیور، احمد صدری ،محمود صدری ،حسن انصاری و فروغ جهانبخش در ۱۱ و ۱۲ نوامبر در موسسه ابن سینا

ادامه مطلب “همایش سیر تحول نواندیشی دینی در جهان اسلام در نیم قرن اخیر”

بی شک یکی از مهم ترین تحولات معرفت بشری در دهه های گذشته، ظهور حوزه ای میان رشته ایست، موسوم به علوم شناختی. از مدت ها پیش محققان و اندیشمندان حوزه های روان شناسی، زبان شناسی، فلسفه ی ذهن، علوم اعصاب و مردم شناسی، جداگانه و به موازات یکدیگر، و هریک در رشته ی خود به مطالعه، تحقیق و نظریه پردازی درباره ی ماهیت و کارکرد ذهن پرداخته اند. دغدغه ی بزرگ و مشترک آن ها فهم عملکرد ذهن انسان بود، و روش های مطالعاتی مختلفی در این حوزه ها پرورده شد که می توانستند برای مطالعه ی ذهن، مکمل یکدیگر باشند. می توان هوش مصنوعی را نیز به عنوان حوزه ای بسیار تاثیرگذار به این مجموعه اضافه کرد که با روش های خود به بررسی هوشمندی می پرداخت، و هدفش خلق موجودی هوشمند بود، که واجد عملکردهای ذهنی باشد. ادامه مطلب “علوم شناختی؛ انقلابی دنباله دار”

ما در زندگی هر روزه ی خود تمایل داریم فرض کنیم که ادراکات ما—[از] دیده ها، اصوات، بافت ها، مزه ها—بازنمود بسنده ای از جهان واقعی هستند. البته که وقتی درنگ می کنیم و در این باره می اندیشیم—و یا وقتی خود را فریفته ی یک خطای  بصری می یابیم—با تعجب در می یابیم که آنچه که ما ادراک می کنیم هیچ گاه به طور مستقیم جهان [واقع] نیست،  بلکه بهترین گمانه زنی مغز ماست درباره ی آنچه که جهان به آن شبیه است، نوعی شبیه سازی درونی از یک واقعیت خارجی. با این همه، ما به این واقعیت که شبیه سازی ما به طرز معقولی بسنده است اتکا می کنیم. اگر اینگونه نبود، آیا تکامل تا کنون ما را از بین نبرده بود؟ بعید نیست که واقعیتِ راستین [فی نفسه] برای همیشه فراسوی دسترس ما باشد، اما مطمئنا حواس ما حداقل تتمّه ای از واقعیتِ راستین را بر ما عرضه می کنند. ادامه مطلب “استدلال علیه واقعیت”