صدانت

در قرآن تطور اندیشگی نیست، تطور بیانی است.

ادامه مطلب “نقدی بر نگاه مصطفی ملکیان به تطورات اندیشگی در قرآن”

در این روزها توجّه به مصائب مسلمانان میانمار افزایش یافته است. این افزایش توجّه، امری مطلوب است که باید با اقدامات عملی، در جهت امحاء تبعیضها و اجحاف‌هایی که در حقّ ایشان اعمال می شود، همراه گردد.

نگارنده ی این سطور، ذرّه ای در قبح مظالمی که بر مسلمانان میانمار می رود، تردید ندارد. نیز تردید ندارد در این که هر کاری را که می توان، باید انجام داد تا جلوی ادامه و پیشروی یک ظلم، از جمله ظلم به مظلومان میانماری، گرفته شود. «ظلم» قبیح است، در حقّ هر کسی.

من در این یادداشت می کوشم که توجّه خواننده را به جنبه ی دیگری از این مسئله ی دردناک معطوف کنم. آنچه این روزها می شنویم، این است که اجحاف‌هایی که در حقّ مسلمانان میانماری اتّفاق می افتد، به خاطر باورهای دینی ایشان است. چون آنها باورهای دینی متفاوتی از اکثریّت بودایی دارند، اینچنین مورد ستم قرار می گیرند.

جان کلام همین جاست. آیا تبعیض دینی و مذهبی، اخلاقاً موجه است؟ آیا می توان بعضی از انسانها را به خاطر باورهای دینیشان، از حقوق اساسی و شهروندی خود، محروم کرد؟ ادامه مطلب “«اهل ذمّه»ی بودائیان”

1_ خصیصه اول: ما به وراجّی و یاوه‏گویی مبتلا شده‏ایم. وراجّی چه نوع سخنی است؟ سخنی است که در آن خود سخن گفتن مهم است نه محتوای سخن. اینکه می‏گویند در شب‏نشینی‏ها وراجّی می‏کنیم، یعنی چه؟ یعنی اصلاً مهم نیست چه می‏گوییم، مهم این است که داریم چیزی می‏گوییم. به تعبیری، خود حرف زدن موضوعیت پیدا کرده با اینکه باید طریقت داشته باشد و از طریق سخن گفتن چیزی انتقال یابد. در واقع، ما دائماً در زندگی خودمان جمله‏ها، گزاره‏ها و باورهایی را از دسته‏ای می‏گیریم و به دسته دیگری انتقال می‏دهیم (انتقال اطلاعات ناآزموده از دیگران به من و از من به دیگران)در این صورت یاوه‏گویی همه زندگی من و شما را تشکیل داده است. ادامه مطلب “خصایص زندگی عاریتی از منظر هایدگر”

خودت را بهتر کن! – این است همهٔ کاری که برای بهتر کردن جهان می‌توانی بکنی – انقلابی واقعی کسی است که بتواند خود را منقلب کند.
(ویتگنشتاین)

اگر «جهاد اکبر»، نزد پیامبر اسلام و بسیاری از عالمان و عارفان مسلمان، «جهاد با نفس» دانسته شده، دامنه و گسترهٔ این جهاد و تٲثیرات آن، در یک ذهنیتِ فردی و شخصی محدود نگشته، بلکه ضرورتاً با یک عینیتِ بیرونی و اجتماعی نیز همراه است. ادامه مطلب “تأمّلی دربارهٔ «جهاد اکبر» و پیوند آن با «اندیشهٔ انتقادی»”

جلسه سوم از سلسله جلسات «اسلام و چالش‌های پیش رو» با عنوان «جرم‌انگاری گناه» و با سخنرانی امیرحسین ترکاشوند برگزار شد. صوت این سخرانی را می‌توانید در ادامه دریافت کنید. ادامه مطلب “سخنرانی امیرحسین ترکاشوند با عنوان جرم‌انگاری گناه”

اخلاق دینی و اخلاق سکولار: پرسش صدانت از دکتر ابوالقاسم فنائی پیرامون نقد اخیر دکتر عبدالحسین خسروپناه بر نظریه تقدم اخلاق بر دین

ادامه مطلب “پرسش صدانت از دکتر ابوالقاسم فنائی پیرامون نقد اخیر دکتر عبدالحسین خسروپناه”

هر دو گفت‌ و گو را گروه «طرح علم و دین» بسیج دانشجویی دانشگاه‌های تهران بزرگ ایجاد كرده بودند؛ یكی سال 84 و دیگری شهریور 86. آنها در خرداد 86 نیز همدیگر را در همایش بزرگداشت پروفسور العطاس مالزیایی ملاقات كردند و یك گفت‌وگو غیرمستقیم بین ایشان درگرفت.

سیدمحمدمهدی میرباقری را به «دین حداكثری» و تلقی خاص او از دینی شدن علم می‌شناسیم؛ یعنی همان چیزی كه روشنفكران ایرانی كاملاً با آن مخالف هستند و شاید گفت‌وگوی غیرمستقیم آن دو در همایش العطاس بر سر همین موضوع باعث شد تا میرباقری – كه كمتر در مجامع دانشگاهی ظاهر می‌شود – با فاصله كمتر از 4 ماه، باز خود را با ملكیان روبه‌رو كند اما این‌بار متفاوت از مناظراتی كه دانشجویان ترتیب می‌دهند، گفت‌وگو به سمت و سوی سیاسی نرفت چرا كه با تقاضای مكرر ملكیان به سمت تبیین اندیشه میرباقری رفت؛ همان‌گونه در طول همین 2 سال اخیر و در نشست‌های درون حوزوی نیز سیدمحمدمهدی میرباقری با چنین درخواست‌هایی روبه‌رو می‌شود.

اجرای این نشست بر عهده حجت‌الاسلام دكتر هادی صادقی – رئیس مركز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیمای جمهوری اسلامی – بوده است.

ادامه مطلب “مناظره امکان علم دینی با حضور مصطفی ملکیان و محمدمهدی میرباقری”

ساسان حبیب وند: آنچه در زیر می خوانید، متن مصاحبه ای است که اخیرا با «بنیاد باران» انجام شده است. موضوع این گفتگو، رابطه زندگی امروزی با پدیده ایست که به اسم «بحران هویت»، مکررا می شنویم. در این گفتگو، به اختصار به واشکافی دو مفهوم ”هویت” و ”بحران هویت” پرداخته ام و ارتباط آن را با معضلات زندگی انسان، بخصوص زندگی مدرن شرح داده ام.

ادامه مطلب “مصاحبه بنیاد باران با ساسان حبیب وند پیرامون زندگی مدرن و بحران هویت”

به نظر می رسد جهان برای داشتن قابلیت ایجاد حیات، به صورت دقیقی تنظیم شده است. این مقاله شواهدی را  دال بر نظریۀ «تنظیم دقیق»1 بررسی کرده و به بیان رقیب مهم آن یعنی نظریۀ «وجود بیش از یک جهان»2 می پردازد. ادامه مطلب “آیا جهان طراحی شده است؟”