اریک شویتسگِبِل ، از کجا بدانیم آدم نفهمی هستیم یا نه؟

اریک شویتسگِبِل ، از کجا بدانیم آدم نفهمی هستیم یا نه؟

آیا دور و برتان پر است از آدم‌های احمق و بی‌هویت؟ آدم‌های بدسلیقه‌ای که امیال احمقانه دارند؟ آدم‌های حوصله‌سربری که لیاقت توجه شما را ندارند؟ آدم‌هایی که می‌توان به‌راحتی آن‌ها را شناخت؟ آدم‌های چاپلوس، متکبر، گنده‌دماغ، وحشی، کله‌پوک و بیشعورهای ازخودراضی و، از همه مهم‌تر، آدم‌های نفهم؟ اگر بیشتر مواقع جهان را این شکلی می‌بینید، خبرهای بدی برایتان دارم. شما احتمالاً نفهم هستید. جهان در نظر بیشتر مردم این شکلی نیست، و جهان واقعاً هم این‌طور نیست. ادامه مطلب “اریک شویتسگِبِل ، از کجا بدانیم آدم نفهمی هستیم یا نه؟”

مقاله جرج لیکاف با عنوان علوم اجتماعی عصب‌شناختی

مقاله جرج لیکاف با عنوان علوم اجتماعی عصب‌شناختی

مقدمه مترجم: علوم شناختی (cognitive science) در چند دهه اخیر به تدریج با رویکردی مبتنی بر مطالعات عینی و تجربی در باب مغز به همراه نظریه‌پردازی‌های علمی در این باب هویت مستقلی یافته است. آشکارا می‌توان این رشته از دانش بشری را محصول برخورد تعاملی دانشمندان در زمینه‌های مختلف مانند فلسفه، زبانشناسی، هوش مصنوعی، مطالعات مغز، علوم عصب شناختی، روانشناسی و… پیرامونِ مسئله شناخت در ذهن انسان دانست. شاید بتوان دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی را نقطه آغازین این رویکرد همگرایانه قلمداد کرد که اندیشمندان حوزه‌های مختلف دریافتند در باب کارکرد ذهن آدمی بسا بتوانند از نتایج تحقیقات یکدیگر بهره مند شوند. البته نمی‌توان منکر شد که در این ناحیه وثاقت و حجیت علم تجربی از اعتبار بالایی برخوردار است و شاید بتوان ادعا کرد تمایل مشترک محققان این رشته بر محوریت نقش داده‌های تجربی در باب مغز، حاکم بر نظریه پردازی‌های فلسفی است که متافیزیک‌گرایانه، نقش اساسی مغز را دست کم میگیرند و از همین روست که همگام با پیشرفت علوم تجربی، نظریه‌های ایشان نیز تغییر و تبدل می‌یابد. به نوعی این تغییرها نشانگر حاکمیت داده‌های تجربی بر نظریه پردازیهای فارغ از جنبه فیزیکالیستی ذهن است.

ادامه مطلب “مقاله جرج لیکاف با عنوان علوم اجتماعی عصب‌شناختی”

مدخل «خودکشی» دائره المعارف فلسفی استنفورد

مقاله‌ای از مایکل چابی با عنوان خودکشی

خودکشی پدیده ­ای مبهم و آشفته­ کننده است. به دلیل ناتوانیِ دیگران در درگیریِ مستقیم با جهانِ ذهنی شخص اقدام کننده به خودکشی، این­طور به نظر می­رسد که خودکشی از تبیینی آسان طفره می­رود. این خصوصیّت تبیین ­ناپذیریِ خودکشی به شکل شگفت­ آوری توسط جِفری یوجِنایدس در رمان­ اش با عنوان خودکشی دوشیزگانبدست داده شده است. در رمان مذکور، راوی واکنش پنج پسر نوجوان را نسبت به خودکشی خواهرانشان شرح می­دهد. پسرانِ داستان مجموعه­ ای از متعلَّقات دختران مرده را نزد خود نگاهداری می­کنند، که در تلاشهایی مکررا بی­ فایده می­ کوشند تا از طریق وارسی آنها به ماهیّتِ مرگ دختران پی ببرند.

ادامه مطلب “مدخل «خودکشی» دائره المعارف فلسفی استنفورد”

مصاحبه محسن رنانی با ماهنامه برای فردا

مصاحبه مصاحبه محسن رنانی با ماهنامه برای فردا

محسن رنانی: من یک مسلمان لیبرال هستم که دغدغه اصلی‌ام «غنی‌سازی» در یک «جامعه بی‌کودکی» است. ادامه مطلب “مصاحبه محسن رنانی با ماهنامه برای فردا”

چهار اشتباهِ بزرگِ کمپین دموکرات‌ها

چهار اشتباهِ بزرگِ کمپین دموکرات‌ها

دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا به خودشان باختند، نه ترامپ. پیروزی جمهوری‌خواهان حاصل «گل به خودیِ» دموکرات‌ها و چند اشتباه مهمِ کمپین انتخاباتی‌شان بود، نه توفیقِ چشمگیر جمهوری‌خواهان. در اغلب تحلیل‌های نتایج این انتخابات به علل کامیابیِ کمپین ترامپ می‌پردازند، در حالی‌که ترامپ در این انتخابات حتی از میت رامنی، نامزد بازنده‌ی جمهوری‌خواهان در سال ۲۰۱۲، هم کمی کمتر رای آورد. در مقابل، هیلاری کلینتون ناکامی چشمگیری در مقایسه با نامزدهای پیشین حزب دموکرات داشت. او، علی‌رغم افزایش واجدین شرایط رای، از اوبامای ۲۰۰۸ نه میلیون و از اوبامای ۲۰۱۲ پنج میلیون کمتر رای آورد. علل پرشماری به این شکست هیلاری کمک کردند، اما به نظرم چهار اشتباه بزرگ از سوی مدیریت حزب دموکرات که در ادامه ذکر می‌کنم نقش مهم‌تری داشت. اگر حتی از یکی از این اشتباهات پیشگیری می‌شد، به احتمال زیاد پیروزی پرضایعه‌ی ترامپ قابل اجتناب بود. ادامه مطلب “چهار اشتباهِ بزرگِ کمپین دموکرات‌ها”

تٲمّلی دربارهٔ «فلسفیدن» و نسبت آن با اشتباه‌ها و اشتیاق‌های آدمی

تٲمّلی دربارهٔ «فلسفیدن» و نسبت آن با اشتباه‌ها و اشتیاق‌های آدمی

 تٲمّلی دربارهٔ «فلسفیدن» و نسبت آن با اشتباه‌ها و اشتیاق‌های آدمی ادامه مطلب “تٲمّلی دربارهٔ «فلسفیدن» و نسبت آن با اشتباه‌ها و اشتیاق‌های آدمی”

ای کسانی که ایمان آوردید!

ای کسانی که ایمان آوردید!

عقل ابزاری است که خدا به تمام مردم جهان فارغ از اینکه در چین زندگی کنند یا در حجاز، عطا کرده است. پیامبران خدا برای این مبعوث نمی‌شدند تا پیامهایی مرموز و فراعقلی را از خدا به انسانها برسانند، بلکه برعکس می‌کوشیدند مردم را از باورها و رفتارهای نامعقول نجات دهند. جامعه‌ای که بر اساس عقل و فطرت زندگی می‌کند، بر دین پیامبران خداست حتی اگر نامی از پیامبران نشنیده باشد و با کتابهای آنان آشنا نباشد. برعکس، فرقه‌های مذهبی که دائما نام خدا و پیامبرانش را به زبان می‌آورند اما باورها و رفتارهای نامعقولی دارند، از دین پیامبران خارجند. ادامه مطلب “ای کسانی که ایمان آوردید!”

درنگی فلسفی بر ساحت عواطف و هیجانات در آدمی

درنگی فلسفی بر ساحت عواطف و هیجانات در آدمی به بهانۀ انیمیشنِ inside-out ادامه مطلب “درنگی فلسفی بر ساحت عواطف و هیجانات در آدمی”

آیا می­توان وجود خداوند را اثبات کرد؟ گفت و شنودی با جان هيك در باب وجود خدا

آیا می­توان وجود خداوند را اثبات کرد؟ گفت و شنودی با جان هيك در باب وجود خدا

اشاره: جان هيك انديشمندِ معروفِ دورۀ ما بود كه رويكردي پلوراليستي درباب اديان اتخاذ می­كرد و آثار متعددي در باب موضوعات گوناگون ديني تاليف نمود. يكي از كتب ايشان تحت عنوان “«اندر ميان شك و ايمان»: گفت و شنودهايي درباب علم و دين” مي­باشد كه به صورت ديالوگ (گفت و شنود) است. وي در اين كتاب و در خلال 15 گفت و شنود، 15 مبحث ديني را مورد بررسي قرار مي­دهد. نوشتاري كه پيشاروی ماست، ترجمۀ بخش دوم از اين كتاب است كه حولِ اثبات وجود خدا مي­گردد و فردي به نام ديويد با جان هيك در خصوص اينكه آيا وجود خدا را مي­توان اثبات كرد يا خير، به مباحثه پرداخته است. اين نوشتار، زباني ساده اما گيرا دارد و مشخصات كتابشاختيِ آن عبارت است از:

Between faith and doubt (dialogues on religion and reason), 2010, Palgrave press. Pp: 13-21.

  ادامه مطلب “آیا می­توان وجود خداوند را اثبات کرد؟ گفت و شنودی با جان هيك در باب وجود خدا”

سخنرانی مصطفی ملکیان در یادمان قیصر امین‌پور

سخنرانی مصطفی ملکیان در یادمان قیصر امین‌پور

مصطفی ملکیان که آخرین سخنران مراسم بزرگداشت سالروز درگذشت قیصر امین‌پور بود با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی و شعری قیصر امین‌پور اظهار کرد: فکر نمی‌کردم یک روز درباره قیصر صحبت کنم و  او در جمع ما نباشد. به نظرم صحبت درباره شعر قیصر کار بسیار سختی است چراکه شعر او را از صدها وجه می‌توان بررسی و ارزیابی کرد.

وی ادامه داد: بدون کوچک‌ترین مبالغه‌ای، بزرگ‌ترین شعر قیصر، زندگی اوست چراکه کم هستند شاعرانی که شعرشان قابل تفکیک از زندگی‌شان نباشد. قیصر با شعرهایش زندگی می‌کرد؛ شعرهایی که علاوه بر هنر شعری، از دردها و رنج‌های مردم سخن می‌گفت.

این پژوهشگر در توضیح شیوه زندگی قیصر امین‌پور گفت: شاید نتوان مانند قیصر شعر گفت یا مانند او به جهان نگاه کرد و شاید بسیاری از ویژگی‌های قیصر قابل تقلید نباشد اما پاک‌ زیستن خصلتی است که در ذات همه ما یافت می‌شود و می‌توانیم با الگوبرداری از امین‌پور این ویژگی را در خودمان پرورش دهیم.

ادامه مطلب “سخنرانی مصطفی ملکیان در یادمان قیصر امین‌پور”