معرفی شماره ١٤٥ نشریه «اطلاعات حکمت و معرفت»، دفتری برای سلامت معنوی

معرفی شمارۀ ١٤٥ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با عنوان «سلامت معنوی»

معرفی شمارۀ ١٤٥

ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت

با عنوان «دفتری برای سلامت معنوی»

دفترماه این شماره مشتمل بر هفت مطلب است و مطالب دیگری نیز در بخش‌های ادب و هنر، اندیشه و نظر، کتاب و گزارش به چاپ رسیده‌اند.

علیرضا رضایت در بخشی از سخن دبیر شماره 145 می‌نویسد: «بر اساس تعاریفی که امروزه از مفهوم سلامت و بهزیستی در سطح جهانی و خاصه منشور ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی ارائه شده است، سلامت جسمی یکی از ابعاد سلامت در کنار سلامت روانی، سلامت اجتماعی، و سلامت معنوی است. رویکردی که در این زمینه در غالب تحقیقات مد نظر است، رویکرد کل‌نگرانه (Holistic) است. دراین رویکرد، باید به سلامت به شکل یک کل منسجم و مرتبط با هم نگریست. سلامتی در این نگاه، زمینه را برای گرایش به معنویت و معنا فراهم می‌کند، و در عین حال، معنوی‌گرایی، به‌مثابۀ یک مکانیسم می‌تواند در ایجاد، حفظ و گسترش سلامت و بهزیستی در تمام ابعاد اعم از جسمی، روانی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی دینداری تأثیرگذار باشد.» ادامه مطلب “معرفی شماره ١٤٥ نشریه «اطلاعات حکمت و معرفت»، دفتری برای سلامت معنوی”

نقدی بر پروژۀ «علم دینی» و اسلامی سازی دولتی علوم ودانشگاه ها در ایران

نقدی بر پروژۀ «علم دینی» و اسلامی سازی دولتی علوم ودانشگاه ها در ایران

در ابتدای بحث در مورد امکان و امتناع تعبیر  علم دینی توضیح بفرمایید.

در ابتدا بگویم که من تعبیر «علم دینی» را پذیرفتنی نمی­دانم. به نظر من «علم دینی» نه معقول است، نه مفید و نه اصرار به علم دینی، امری اخلاقی است. پروژۀ «علم دینی» وجه اخلاقی ندارد، نیکو و شایسته نیست و  بلکه زیانبار وغیر اخلاقی است. افزون بر این اصولا «علم دینی»  ادعایی غیرمنطقی است، وقتی مدعی علمی هستیم که دینی است، مانند این است که بگوییم، علمی داریم که «ناعلم» است. یعنی مشتمل یک تناقض است. پروژۀ «علم دینی»  مفید هم نیست، چرا که ما با آن از علم رانده می­شویم و از دین هم می­مانیم. اخلاقی هم نیست چرا که آقایان با علم دینی عملا هرچند نیز ناخودآگاه به یک حوزه معرفتیِ  مستقل بشری لطمه می­زنند. در تاریخ بشری یک حوزه معرفتی وجود دارد که الان همه جای عالم به  آن علم می­گویند واز آن برای تقلیل مرارتها بهره می گیرند. این حوزه به آسانی به دست ما نرسیده، بلکه نتیجه قرن­ها تلاش و میراث مشاع بشری است و آنچه در دوران جدید به نام علم یا ساینس به وجود آمده است، میراث مشترک انسانی است و ما به نام «علم دینی»  این میراث را مخدوش می­کنیم. به جریان علم آموزی و علم ورزی صدمه می زنیم و به حقوق دانشمندان و محققان و به نهاد علم   وبه کنش علم ورزی لطمه می­زنیم و آزادی متفکران ومنتقدان ودانشمندان را خصوصا در علوم انسانی واجتماعی وفرهنگی از آنها سلب می کنیم و علاوه بر این، مانع یک خیر عمومی نیز می­شویم که قرار است با علم به مردم برسد. دلیل اصلی دیگری هم که پروژۀ «علم دینی» را خلاف اخلاق می کند، این است که «علم دینی»  یک فریب است.

ادامه مطلب “نقدی بر پروژۀ «علم دینی» و اسلامی سازی دولتی علوم ودانشگاه ها در ایران”

چگونه روشن‌فکران و حکومت‌ها همدیگر را به اشتباه می‌اندازند؟

چگونه روشن‌فکران و حکومت‌ها همدیگر را به اشتباه می‌اندازند؟

عمَّ یتسالون. عن النباء العظیم. الذی هم فیه مختلفون. کلا سیعلمون… و یقول الکافر یلیتنی کنت تربا.

درباره‌ی چه چیز از یکدیگر میپرسند!- درباره‌ی آن خبر بزرگ، -همان که همواره در آن اختلاف دارند. -چنین نیست [که میپندارند]، زودا که بدانند- روزی که در آن روز کافر گوید: ای‌کاش خاك بودمی. سوره النباء- ترجمه بهرام‌پور

ادامه مطلب “چگونه روشن‌فکران و حکومت‌ها همدیگر را به اشتباه می‌اندازند؟”

ما و ضربه های زمان کودکی

ما و ضربه های زمان کودکی

مسئله تحول یکی از ناگشودنی ترین معماهای زندگی اکثر ماست. دغدغه این که «چرا تغییر نمی کنم» و «چرا به رهایی نمی رسم» گاه تمام عمر گریبان ما را رها نمی کند. و خودشناسی، دانش نیل به آزادی و رهایی است، رهایی خلل ناپذیری که با آگاهی ژرف و  ریشه ای از مسائل خود محقق می شود. در این گفتار، به موضوع «ضربه های کودکی» به عنوان گوشه ای از معمای رهایی پرداخته ام.

ادامه مطلب “ما و ضربه های زمان کودکی”

نوشتار یاسر میردامادی با عنوان «آیا دین بدون خدا ممکن است؟»

نوشتار یاسر میردامادی با عنوان «آیا دین بدون خدا ممکن است؟»

آیا دین بدون خدا ممکن است؟

مروری سنجش‌گرانه بر «دین در محدوده عقل» اثر اِستیوِن کان

یاسر میردامادی

همین چند دهه پیش، بحث داغی میان فیلسوفان تحلیلی دین و الهی‌دانان فلسفی بر سر این پرسش در میان بود که: آیا دین قرار است «واقعیت متعالی مستقل از ذهن» را، به شکلی از اشکال، بازتاب دهد ــــ دیدگاهی که عموما به آن «واقع‌گرایی دینی» می‌گویند ــــ و یا این‌که دین صرفا سبک زیستی است که حول برخی ارزش‌ها یا آرمان‌های والا شکل گرفته، بی آن‌که تعهدی به بازتاب چنان «واقعیت متعالی مستقل از ذهنی» داشته باشد و یا حتی وجود چنین «واقعیتی»‌ را پیش‌فرض بگیرد ــــ دیدگاهی که عموما به آن «ناواقع‌گرایی دینی»‌ می‌گویند. ادامه مطلب “نوشتار یاسر میردامادی با عنوان «آیا دین بدون خدا ممکن است؟»”

سیدحسین نصر زیر ذره‌بین روزنامه شرق

سیدحسین نصر زیر ذره‌بین روزنامه شرق

صفحات 8 و 9 روزنامه شرق شماره 3198 – پنج شنبه ۲۸ تير ۱۳۹۷ – به بررسی آثار سیدحسین نصر و نقد آنها پرداخته است. عطا کالیراد (پژوهشگر زیست‌شناسی تکاملی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی)، ، امیرمحمد گمینی (استادیار پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران)، عرفان خسروی (دیرینه‌شناس)، محمدرضا توکلی‌صابری (نویسنده و مترجم آثار علمی) نویسندگانی هستند که در این شماره از روزنامه شرق درباره نظرات سیدحسین نصر پیرامون علم و تاریخِ علم نوشته‌اند. که در ادامه می‌آید. در پایان این مطلب می‌توانید فایل pdf این مطالب را دریافت کنید.

ادامه مطلب “سیدحسین نصر زیر ذره‌بین روزنامه شرق”

کدام چاپ سعدی را بخریم؟

کدام چاپ سعدی را بخریم؟

اوّلین قدم برای ارتباط با متون کهن، اینست که یک چاپ معتبر از آنها در دست داشته باشیم. یعنی اوّل از همه مطمئن باشیم که این‌هایی که در این متن آمده، از شاعر یا نویسندۀ مزبور هست یا نه. مثلاً اکثرِ قریب به اتّفاقِ اشعاری که به خیام و باباطاهر و ابوسعید نسبت می‌دهند، از ایشان نیست.

دربارۀ سعدی هم باید گفت متأسفانه با وجودِ این همه هیاهو و سروصدایی که برای شیخ راه انداخته‌ایم، هنوز یک متنِ درجه اوّل و دقیق از او در دست نداریم و هرکدام از چاپ‌ها اشکالاتی دارند. البته اوضاع کلیّات سعدی مثلِ ابوسعید و اینها نیست، ولی هنوز هم مقداری شعر الحاقی از شعرایِ دیگر در دیوان او موجود است و از طرفی ضبطِ برخی اشعار سعدی غلط است و دچار تحریف شده. ادامه مطلب “کدام چاپ سعدی را بخریم؟”

The Purpose Of Life Is Not Happiness: It’s Usefulness

The Purpose Of Life Is Not Happiness: It’s Usefulness

The Purpose Of Life Is Not Happiness: It’s Usefulness

For the longest time, I believed that there’s only purpose of life: And that is to be happy.

Right? Why else go through all the pain and hardship? It’s to achieve happiness in some way.

And I’m not the only person who believed that. In fact, if you look around you, most people are pursuing happiness in their lives.

That’s why we collectively buy shit we don’t need, go to bed with people we don’t love, and try to work hard to get approval of people we don’t like.

Why do we do these things? To be honest, I don’t care what the exact reason is. I’m not a scientist. All I know is that it has something to do with history, culture, media, economy, psychology, politics, the information era, and you name it. The list is endless. ادامه مطلب “The Purpose Of Life Is Not Happiness: It’s Usefulness”

هفتمین مدرسهٔ تابستانی فلسفهٔ تحلیلی

هفتمین مدرسهٔ تابستانی فلسفهٔ تحلیلی

پژوهشکدهٔ فلسفهٔ تحلیلی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (IPM) هفتمین دورة مدرسة تابستانی فلسفة تحلیلی را با عنوان «مباحثی در فلسفه ذهن، زبان، اخلاق و متافیزیک» از 4 تا 7 شهریور برگزار می‌کند. در این دوره استادان وهمکاران پژوهشگاه دانش‌های بنیادی چهار کلاس آموزشی را در فلسفه ذهن، فلسفه زبان، فلسفه اخلاق و متافیزیک برگزار می‌کنند. (عنوان دقیق و تاریخ کلاس‌ها در برنامه پیوست آمده است).
از علاقه‌مندان به شرکت در این مدرسة تابستانی دعوت می‌شود حداکثر تا تاریخ 15 مرداد با نشانی الکترونیکیدبیرخانة مدرسة تابستانی ([email protected]) تماس بگیرند. لطفاْ، در ایمیل ارسالی، ضمن ذکر نام و سوابق تحصیلی، رزومهٔ متقاضی نیز پیوست شود. هدف اصلی این مدرسه تابستانی کمک به بهبود وضعیت آموزشی در فلسفه تحلیلی است؛ متقاضیان بر اساس این هدف پذیرفته خواهند شد. با این همه، با توجه به محدودیت فضای محل‌برگزاری مدرسة تابستانی، ممکن است پژوهشکده قادر نباشد تمام متقاضیان را برای مدرسه بپذیرد. ادامه مطلب “هفتمین مدرسهٔ تابستانی فلسفهٔ تحلیلی”

سخنرانی دکتر میترا کدیور با موضوع «روانکاوی و دین»

سخنرانی دکتر میترا کدیور با موضوع «روانکاوی و دین»

میترا کدیور: برای مخاطب ایرانی یک چنین عنوانی برای یک سخنرانی یک واکنش دو فازی را ایجاد می کند – دو فازی و نه دو قطبی محبوب روانپزشکان!

در فاز اول واکنش او نوعی بیزاری است که می توان آن را در این جمله خلاصه کرد: اَی بابا، باز هم می خواهند از دین حرف بزنند.

در فاز دوم که بلافاصله فاز اول را دنبال می کند بر خلاف واکنش اول در مخاطب نوعی کنجکاوی و رغبت بروز می کند زیرا برایش جالب است بداند قضاوت و رأی نهائی روانکاوی راجع به دین چیست. او بخوبی می داند – یعنی فکر می کند که می داند – که قضاوت و رأی نهائی “دین” راجع به روانکاوی چیست و در نتیجه راغب است بداند روانکاوی درباره دین چه فکر می کند و چه قضاوتی دارد. ادامه مطلب “سخنرانی دکتر میترا کدیور با موضوع «روانکاوی و دین»”