نوشتار وحید حلاج با عنوان «برهان نظم و مغلطه وضع تالی»

نوشتار وحید حلاج با عنوان «برهان نظم و مغلطه وضع تالی»

در طول تاریخ برای اثبات یا نفی وجود خداوند استدلال‌های مختلفی توسط فیلسوفان ارائه شده است. این استدلال‌ها در دو دسته کلی ۱) ادله اثبات وجود خداوند و ۲) ادله نفی وجود خداوند جای می‌گیرند. مهم‌ترین ادله اثبات وجود خداوند عبارتند از: برهان جهان‌شناختی، برهان وجود‌شناختی، برهان نظم و براهین جدیدتری مثل برهان تجربه دینی، […]

سخنرانی مصطفی ملکیان در نشست نقد و بررسی کتاب «درباره خدا» اثر مایکل پامر

سخنرانی مصطفی ملکیان در نشست نقد و بررسی کتاب «درباره خدا» اثر مایکل پامر

مروری بر ادله اثبات خدا نقد و بررسی کتاب درباره خدا نوشته مایکل پامر ترجمه نعیمه پورمحمدی-شهرکتاب – آبان۹۳ مصطفی ملکیان   مروری بر ادله اثبات وجود خدا[۱] همه ادله‌ای که در طول تاریخ فرهنگ بشری اقامه شده و خصوصاً الهیدانان، عرفا و فلاسفه برای اثبات وجود خدا ارائه داده‌اند و طبعاً مخالفان آنها نیز […]

مناظره یاسر میردامادی و زهیر باقری نوع‌پرست پیرامون عقلانیت باور به خدا

مناظره یاسر میردامادی و زهیر باقری نوع‌پرست پیرامون عقلانیت باور به خدا

تماس‌های زیادی با برنامه تابو گرفتید و از ما خواستید به موضوع خدا بپردازیم. پیش‌تر در این برنامه به این پرسش مهم و تعیین‌کننده پرداخته‌ایم که «آیا خدا وجود دارد»؟ اما حق با شماست وجود داشتن یا نداشتن خدا چنان اثر رادیکالی بر هستی و زندگی ما دارد که همچنان می‌‌توان درباره آن بحث کرد […]

الهی دانان و چالش غیر واقع گرایی

الهی دانان و چالش غیر واقع گرایی

فلسفه دین در سنت غرب از عقل برای پرداختن به ابعاد اصلی باور دینی استفاده می‌کند. این مقوله اساسا به مدعیات حقیقی دینی می‌پردازد و توجه چندانی به شناخت جامعه‌شناختی و فرهنگی ادیان ندارد که موضوع مورد بحث در دپارتمان های دین‌پژوهی است. امروزه از نگاه بسیاری افراد فلسفه دین راهی ایجاد می‌کند برای ژرف‌اندیشی […]

برتراند راسل: وجود و ماهیت خدا

برتراند راسل: وجود و ماهیت خدا

چکیده: راسل همۀ براهین اثباتِ وجودِ خدا را مغالطه آمیز میداند؛ و برآن است که مردمان براثر عادات و عواطف به وجودِ خدا اعتقاد دارند، نه براثر برهانِ عقلی. از دورۀ کودکی، اعتقاد به خدا را به بیشتر مردمان تلقین کرده اند؛ و سپس در دورۀ بزرگسالی، ترس از مرگ و میل به امنیت مردمان […]

آیا جهان طراحی شده است؟

آیا جهان طراحی شده است؟

به نظر می رسد جهان برای داشتن قابلیت ایجاد حیات، به صورت دقیقی تنظیم شده است. این مقاله شواهدی را  دال بر نظریۀ «تنظیم دقیق»۱ بررسی کرده و به بیان رقیب مهم آن یعنی نظریۀ «وجود بیش از یک جهان»۲ می پردازد.

تأثیرپذیری آکوئیناس از اندیشمندان مسلمان در ارائه پنج راه اثبات وجود خدا

تأثیرپذیری آكوئیناس از اندیشمندان مسلمان در ارائه پنج راه اثبات وجود خدا

این نوشتار، به اجمال به بررسی تأثیرپذیری توماس آکوئیناس از اندیشمندان مسلمان، در یکی از اساسی‌ترین دیدگاه‌های خود، یعنی ادله اثبات وجود خداپرداخته و وامداری او را به فیلسوفان مسلمان نشان داده است. اولاً، آکوئیناس اثبات وجود خدا با استدلال را امری ضروری می‌داند…

درس‌گفتارهای «براهین اثبات خدا» از مصطفی ملکیان

درس‌گفتارهای «براهین اثبات خدا» از مصطفی ملکیان

مدخل ورود به مباحث استدلالی در باب گزاره های دینی سخن رسید به نقطه مشترک بین نظریه دورکیم و فروید وفروم ویونگ. گفتیم که ما وقتی به دنبال انگیزه های روانی و اجتماعی اعتقاد به وجود یک شیئ می رویم که وجود آن چیز قابل اثبات عقلانی نباشد. آیا واقعا اعتقادات دینی را نمی توان عقلانی کرد […]

آیا خداوند قابل اثبات است؟ ، حمید انتظام

ادله به سود و علیه اثبات وجود خداوند

 یکی‌ از پرسش‌های مهم که از دیرباز فیلسوفان و دانشمندان (و همینطور توده‌های مردم) داشته‌اند این است که آیا وجود خداوند قابل “اثبات” است؟ چه دلایل متقن و خدشه ناپذیری داریم که خداوند وجود حقیقی، عینی و خارجی‌ دارد، و زاییده توهم و تخیل انسانها نیست؟ “اثبات” یعنی‌ ثابت کردن حقانیت یک امر یا موضوع […]